Dzień Dobry. By nie dodawać 2 wątków mam 2 pytania: 1. Czy na dotychczasowych zasadach by spełnić lata pracy do urlopu górniczego należy się wykazać 21 latami pracy w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią czy te 21 lat może być "naciągnięte" szychtami poltorakrotnymi? Przykład 15 lat pracy. Wszystkie lata x 1.5 to wychodzi 22,5 roku. Czy wtedy w myśl przepisów będzie się można starać o ów urlop górniczy? I czy do wyliczania urlopu górniczego należy odrobić L4? Drugie pytanie: Czy dobrze rozumiem, dniówki poltorakrorne gdy idziemy na emeryturę bez względu na wiek czyli po 25 latach pracy na dole nie podwyższa nam stażu do wyliczenia takowej emerytury tylko jej wysokość? A w przypadku emerytury na wiek (50 i powyżej) gdy nie mamy pełnych 25 lat dniówki poltorakrorne pozwolą nam sztucznie nadrobić do tych 25 i wtenczas gdy mamy 25 razem z tymi dniowkwmi 1,5 to możemy iść na emeryturę i będzie ona w takiej samej wysokości jakbyśmy szli na 25 lat bez względu na wiek? (Czyli jak 25 lat pracy górniczej osiągniemy przed 50 rokiem życia) z góry dziękuję za odpowiedź.
Ekspert ZUS odpowiada:
Z urlopu górniczego można skorzystać w przypadku, gdy ubezpieczonemu brakuje nie więcej niż 4 lata do uzyskania uprawnień do emerytury górniczej, pomostowej lub powszechnej, a wszystkie warunki do uzyskania uprawnień spełni do 31 grudnia 2027 r.
Uprawnienia do emerytury górniczej można uzyskać w trzech sytuacjach:
1. bez względu na wiek, po przepracowaniu stale i w pełnym wymiarze 25 lat pod ziemią,
2. po ukończeniu 50 lat – po udowodnieniu 25 lat pracy pod ziemią (łącznie z pracą równorzędną), w tym 15 lat tzw. czystej pracy pod ziemią,
3. po ukończeniu 55 lat - po udowodnieniu 25 lat pracy pod ziemią (łącznie z pracą równorzędną), w tym 10 lat tzw. czystej pracy pod ziemią.
Aby zatem skorzystać z urlopu górniczego, wszystkie warunki, określone powyżej (dla jednej z tych trzech możliwości) trzeba spełnić do 31 grudnia 2027 r.
W zależności od indywidualnej sytuacji danej osoby, od tego, czy będzie mógł przejść na emeryturę bez względu na wiek, czy też z wieku 50 lub 55 lat – różna może być liczba okresów niezbędnych do tego, aby przejść na urlop górniczy.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustala barujący okres do uzyskania uprawnień do emerytury górniczej dla potrzeb urlopu górniczego na wniosek Spółki Restrukturyzacji Kopalń, która wstępnie weryfikuje stan faktyczny (wiek, staż) danej osoby. Jeżeli w danym przypadku nie będzie udokumentowana wystarczająca liczba okresów pracy górniczej, np. z powodu przebytych okresów niezdolności do pracy - to te okresy muszą być odpracowane jeszcze przed złożeniem wniosku przez RSK.
O dniówkach liczonych półtorakrotnie do wymaganego stażu pracy górniczej mówimy w przypadku ustalania uprawnień do emerytury górniczej z wieku 50 i 55 lat. Tylko w tych przypadkach wymagany łączny okres 25 lat pracy pod ziemią może być uzupełniony o okresy pracy, które podlegają zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym tj. pracy w przodku lub pracy w charakterze członka drużyny ratowniczej. W przypadku ustalania stażu do emerytury górniczej bez względu na wiek nie ma możliwości zaliczania niektórych okresów w wymiarze półtorakrotnym.
Wysokość emerytury górniczej jest obliczana tak samo, bez względu na to, czy to jest emerytura bez względu na wiek, czy z wieku 50 lub 55 lat. W kontekście obliczania wysokości emerytury górniczej mówimy o przelicznikach górniczych, którymi przemnażamy niektóre okresy pracy górniczej.
Przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej, do obliczenia okresów pracy górniczej stosuje się następujące przeliczniki:
1,8 - za każdy rok pracy przodkowej i w drużynach ratowniczych
1,5 – za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
1,4 – za każdy rok pracy mieszanej (tzn. wykonywanej częściowo na powierzchni a częściowo pod ziemią)
1,2 – za każdy rok pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz przedsiębiorstwach i podmiotach wykonujących prace górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.
Przeliczniki stosuje się wyłącznie do w/w okresów pracy górniczej. Pozostałe okresy pracy nie są już przemnażane przez żadne przeliczniki, są traktowane jak zwykłe okresy składkowe (1:1).
