PARTNERZY:
PATRONATY:

Pytanie do ZUS
Na pytania czytelników odpowiadają eksperci
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Chorzowie
Praca w Czechach
Witam. Jaki jest system zaliczania pracy na dole w Czechach na nasz system emerytalny oraz jak ZUS zalicza pracę na dole w firmie górniczej gdy jest świadectwo pracy a nie ma dniówek przelicznikowych, ponieważ firma nie istnieje i nie ma jej w żadnym archiwum. I na koniec, czy ZUS pomaga w sciągnieciu dokumentów z archiwum, bo mam czekać 2 lata a chciałbym złożyć papiery o przeliczenie emerytury. Pozdrawiam
Ekspert ZUS odpowiada:
Co do zasady, przy ustalaniu uprawnień do górniczej emerytury obywatelom polskim, uwzględnia się także okresy pracy za granicą wykonywanej u pracodawców zagranicznych, jednak pod warunkiem, że z tytułu tej pracy były odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne w kraju (chyba, ze umowy międzynarodowe stanowią inaczej). Chodzi tutaj o następujące prace:  - pod ziemią w kopalniach węgla, rud, kruszców i innych surowców określony w ustawie emerytalnej,  - pod ziemią i przy głębieniu szybów w przedsiębiorstwach budowy kopalń j.w. oraz pod ziemią w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących dla tych kopalń roboty górnicze lub przy budowie szybów,  - pod ziemią w przedsiębiorstwach montażowych, maszyn górniczych, zakładach naprawczych i innych podmiotach wykonujących dla kopalń j.w. podziemne roboty budowlano-montażowe, naprawie maszyn i wdrażaniu nowych urządzeń (za okres tej pracy konieczne jest przedstawienie miesięcznego wykazu dniówek roboczych, bowiem za pracę górniczą uznaje się te miesiące, w których co najmniej połowa dniówek roboczych jest przepracowana pod ziemia),  - na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w załączniku nr 1 Rozporządzenia MIPS z dni 23.12.1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty. Generalnie, okresy pracy górniczej wykonywane w podmiotach za granicą traktuje się na równi z okresami takiej pracy wykonywanej w kraju, jeżeli spełnione są standardowe warunki wymagane do uwzględnienia tych okresów przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury, określone w ustawie emerytalnej. Dotyczy to również okresów pracy górniczej wykonywanej za granicą przez obywateli polskich, zatrudnionych na stanowiskach dozoru ruchu lub kierownictwa ruchu kopalń lub przedsiębiorstw. Należy jednak podkreślić, że przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym poza obszarem Państwa Polskiego pod ziemią oraz w kopalniach siarki i węgla brunatnego okresów pracy przodkowej i w drużynach ratowniczych nie zalicza się w wymiarze półtorakrotnym. Zaznaczam, że powyższe zasady stosuje się do obywateli polskich objętych polskim ustawodawstwem, podlegających ubezpieczeniom społecznym w Polsce. Zatem w przypadku, gdyby z tytułu Pana pracy składki emerytalno-rentowe były odprowadzane w Polsce, to okres tej pracy byłby uwzględniony do stażu pracy górniczej na warunkach określonych wyżej (w przepisach ustawy emerytalnej). Natomiast jeśli pracował Pan w Republice Czeskiej i składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe nie były opłacane w Polsce, to wówczas obowiązuje zasada, że strona polska wypłaca świadczenie za okresy ubezpieczenia w Polsce, natomiast strona czeska ustala uprawnienia do świadczeń za okresy pracy w Czechach, na zasadach obowiązujących w prawie czeskim. Wszystko zatem zależy od tego, jakiemu ustawodawstwu podlegał Pan pracując w Republice Czeskiej i gdzie był Pan zgłoszony do ubezpieczeń społecznych. Jeśli chodzi o zaliczanie pracy w firmie górniczej, to prosiłabym o sprecyzowanie, co rozumie Pan pod pojęciem „firma górnicza”. Istotne jest także, czy praca ta była wykonywana pod ziemią w pełnym wymiarze czasu pracy, czy też była to tylko praca dodatkowa, w weekendy. Jak już pisałam wcześniej, praca pod ziemią na rzecz firmy zewnętrznej, mająca charakter pracy dodatkowej nie jest wliczana do stażu uprawniającego do emerytury górniczej. Natomiast jeśli chodzi o dokumenty znajdujące się w archiwum – Archiwa to podmioty niezależne od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ZUS nie posiada żadnych uprawnień, które pozwalałyby na wywieranie wpływu na te instytucje.