Dzień dobry. mam pytanie dlaczego kwestia odbywania wojska w okresie zatrudnienia w kopalni pod ziemią jest dalej przez Zus tak niejasna ..proszę o odpowiedź.
Zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 16 października 2013 r. (II UZP 6/13) czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (DzU nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 1974 r.) zalicza się – na warunkach wynikających z tego przepisu – do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w najniższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. emerytalnej).
Okres pełnienia zasadniczej służy wojskowej, do odbycia której pracownik został powołany w trakcie zatrudnienia w kopalni, zalicza się do stażu pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jednak praca przed rozpoczęciem służby i po zwolnieniu z niej musi być pracą pod ziemią wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Tak orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z 30 stycznia 2018 r. (I UK 513/16).
Ekspert ZUS odpowiada:
Co do zasady orzeczenie Sądu Najwyższego wiąże inne sądy jedynie w sprawie, w której zostało wydane. Zatem przywołane przez Pana w treści pytania postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2016 r. sygn. akt I UK 513/16 zapadłe w indywidualnej sprawie, nie będzie miało znaczenia w innych postępowaniach.
Wyjątek stanowią uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego, składu połączonych izb tego Sądu oraz składu całej izby, które z chwila ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych. Również powiększony skład Sądu Najwyższego- 7 sędziów może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej ( art. 61§6 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym, obecnie art. 87§1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym).
Nadanie uchwale takiej mocy oznacza, iż wiąże ona Sąd Najwyższy nie tylko w jednostkowej sprawie, w której została podjęta, ale również innych rodzajowo podobnych sprawach, rzutując tym samym na orzecznictwo sądów powszechnych.
W podjętej w składzie 7 sędziów uchwale z 16 października 2013 r. Sąd Najwyższy wskazał, iż czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu, do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym tj. na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ust. ustawy emerytalnej, czyli emerytury wcześniejszej, a nie emerytury górniczej. Tym samym, pracownikowi zatrudnionemu przed powołaniem do służby wojskowej w szczególnych warunkach, który po zakończeniu służby ponownie podjął pracę na tym samym stanowisku, okres ten podlega wliczeniu do okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.
W tych okolicznościach wskazana wyżej uchwała nie znajduje zastosowania przy ustalaniu uprawnień do emerytury górniczej.
Na powyższych zasadach i zgodnie z tą uchwałą, ZUS uwzględnia natomiast okresy odbytej służby wojskowej przy ustalaniu uprawnień do wcześniejszej emerytury określonej w ustawie emerytalnej, w przywołanym art. 184 w związku z art. 32.
Nadto podkreślić należy, że okres służby wojskowej nie został wymieniony w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej, tj przepisie zawierającym zamknięty katalog prac uznawanych za pracę górniczą i pracę równorzędną, co oznacza, że nie może być uwzględniany przy ustalaniu uprawnień do emerytury górniczej.
Warto jednak pamiętać, że nieprawomocna decyzja organu rentowego może zostać poddana kontroli sądu poprzez jej zaskarżenie. Prawomocne wyroki sądu są dla organu rentowego wiążące.
