W środę, 25 października, miało miejsce uroczyste otwarcie Centrum Zrównoważonej Gospodarki Surowcami i Energią przy Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk (IGSMiE PAN) w Krakowie. Do nowoczesnego budynku, gdzie m.in. uruchomiono lub rozbudowano cztery laboratoria, przeniosło się już prawie 90 proc. kadry naukowej Instytutu.
Uroczystość rozpoczęło przemówienie prof. Krzysztofa Galosa, dyrektora Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Jak przypomniał na wstępie, IGSMiE (początkowo funkcjonujący jako Zakład Podstaw Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN) powołano 37 lat temu dzięki staraniom profesora Romana Neya, który stał się pierwszym i długoletnim dyrektorem Instytutu. Od samego początku istnienia siedziba IGSMiE znajdowała się w budynku przy ul. Wybickiego w Krakowie.
– Dalszy rozwój Instytutu, rozwój jego kadry, potrzeba poprawy warunków pracy tej kadry, jak również – co równie ważne – rosnące potrzeby w zakresie dostępu do urządzeń laboratoryjnych i specjalistycznego oprogramowania do prowadzenia prac badawczych, stały się kluczowymi czynnikami, które wpłynęły na decyzję o realizacji przez Instytut projektu Centrum Zrównoważonej Gospodarki Surowcami i Energią, jako ważnego kroku w przyszłość Instytutu pod kątem zapewnienia dobrych podstaw jego dalszego funkcjonowania – zaznaczył prof. Galos.
– Nie byłoby to możliwe, gdyby projekt ten nie został zaakceptowany przez Zarząd Województwa Małopolskiego do realizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Właściwy wniosek aplikacyjny został przez nas złożony w marcu 2019 roku, a po pomyślnym rozstrzygnięciu konkursu umowę na dofinansowanie projektu podpisano w kwietniu 2020 roku. Po wyłonieniu wykonawcy i etapie projektowym, dokładnie dwa i pół roku temu rozpoczęto budowę tego budynku. Po dwóch latach prac budowlanych budynek, przed którym stoimy, został na wiosnę bieżącego roku przekazany do użytkowania, a kolejne kilka miesięcy zajęło dostarczanie i uruchamianie zaplanowanych w projekcie urządzeń laboratoryjnych oraz specjalistycznego oprogramowania, a także innego niezbędnego wyposażenia. I oto doszliśmy do momentu, gdy pełny zakres projektu został zrealizowany, a pracownicy Instytutu mają w pełni do dyspozycji nowe, nowoczesne zaplecze biurowe i laboratoryjne – Centrum Zrównoważonej Gospodarki Surowcami i Energią – które właśnie dziś otwieramy – mówił podczas otwarcia dyrektor IGSMiE.
– Nie byłoby tego, co dzisiaj inaugurujemy, gdyby te ponad 30 lat temu profesor Roman Ney wraz z gronem ówczesnych współpracowników nie zapewnił właściwych, niezbędnych fundamentów. Chciałbym, żebyśmy o tym pamiętali. A wyrazem takiej pamięci o naszym pierwszym Dyrektorze, zmarłym trzy lata temu, jest tablica pamiątkowa Jemu poświęcona, którą za chwilę odsłonimy wraz z córkami Pana Profesora, Ewą Ney-Jaskulską i Danutą Ney-Smolarską – dodał podczas uroczystości prof. Galos.
Jak podkreślają przedstawiciele IGSMiE, Centrum Zrównoważonej Gospodarki Surowcami i Energią to inwestycja mająca służyć poszerzeniu horyzontów badawczych Instytutu oraz jego oferty dla biznesu. W rozwoju działalności pomogą posiadane wyspecjalizowane zespoły badawcze, wykorzystujące specjalistyczne oprogramowanie oraz urządzenia laboratoryjne pozyskane w zrealizowanym projekcie. W ramach działalności Centrum kontynuowane i rozwijane będą dotychczasowe tematy, dotyczące np. modelowania krajowych rynków surowców i energii czy też badań mających na celu rozwój kompleksowego wykorzystania energii i wód geotermalnych. Dzięki pozyskaniu urządzeń laboratoryjnych rozwijane będą badania w zakresie m.in. gospodarczego czy surowcowego wykorzystania odpadów przemysłowych, jak również wielokierunkowego wykorzystania biomasy.
Rozbudowa wyposażenia Laboratorium Geofizyki Inżynierskiej pozwoli na dalsze poszerzenie spektrum badań geoinżynierskich, głównie metodami sejsmicznymi i georadarowymi. Z kolei utworzenie Laboratorium Modelowania Inżynierskiego pozwoli na dalszy rozwój modelowania procesów geologicznych i górniczych, modelowania procesów geotermalnych i systemów energetycznych w górotworze, czy też modelowania geoinżynierskiego, z zastosowaniem wielu specjalistycznych programów, zarówno dla celów badawczych, jak i potrzeb otoczenia gospodarczego, w tym spółek górniczych i energetycznych.
W skład Instytutu, którego początki sięgają lat 80. ubiegłego wieku, wchodzi obecnie trzynaście pracowni funkcjonujących w obrębie pięciu zakładów naukowych. Liczba pracowników przekracza dziś 130 osób. Niemal 90 proc. pracowników pionu naukowego pracuje już na terenie Centrum.
Projekt współfinansowany jest ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Partnerami w projekcie są: Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław” SA, Geotermia Mazowiecka SA oraz EGM SA. Zakres rzeczowy projektu obejmował kilka zadań: budowę nowego budynku laboratoryjno-biurowego przy ul. Wybickiego 7A w Krakowie, a w jego ramach – budowę Laboratorium Kompleksowych Badań Odpadów i Biomasy, Laboratorium Modelowania Inżynierskiego oraz rozbudowę Laboratorium Geofizyki Inżynierskiej. Do projektu należała także rozbudowa i modernizacja Laboratorium Geotermalnego IGSMiE PAN w Bańskiej Niżnej na Podhalu.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
