Nad tym jaka będzie przyszłość węgla kamiennego w Polsce, dokąd zmierza polskie górnictwo i jak ułożyć relacje branży z energetyką zastanawiali się uczestnicy forum dyskusyjnego, które w czwartek, 27 lutego, towarzyszyło XXIII Szkole Eksploatacji Podziemnej. Spotkanie, któremu patronowały Komitet Górnictwa PAN, Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa odbyło się w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego.
Jak stwierdził na początku dyskusji prof. Józef Dubiński, dyrektor naczelny Głównego Instytutu Górnictwa, przyjęty w debacie kontekst górnictwo-energetyka jest bardzo ważny, bowiem zazwyczaj każda z tych branż zwraca się sama do siebie.
Rosnące zapotrzebowanie na energię wynoszące 1 - 1,5 proc. rocznie, niewystarczająca i przestarzała infrastruktura, zobowiązania związane z ochroną środowiska oraz uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego, ropy naftowej i w coraz większym stopniu węgla, to zagrożenia, na które w opinii prof. Antoniego Tajdusia, przewodniczącego Komitetu Górnictwa PAN, narażona jest polska elektroenergetyka.
- W 2009 r. została przyjęta "Polityka energetyczna Polski do roku 2030", w której określono pewne podstawowe kierunki, ale szczegółowe rozwiązania rozpisano tylko do roku 2012. Zatem na dobrą sprawę na dzisiaj polityki energetycznej nie mamy - diagnozował prof. Tajduś.
Prof. przypomniał, że istnieje dogmat Unii Europejskiej, zakładający redukcję gazów cieplarnianych o 80 proc. do 2050, a to jest zabójcze dla polskiej gospodarki.
- Gdyby to założenie miało zostać spełnione, oznaczałoby, że w 2050 emisja energetyki miałaby wynieść 0. Moim zdaniem to niewykonalne - ocenił.
Olbrzymim zagrożeniem jest także skala wyłączenia jednostek wytwórczych. Do 2020 r. w Polsce wyłączone zostaną jednostki o łącznej mocy 4,9 GW. Kolejnych 4,7 GW zostanie wyłączonych do roku 2030, 8,9 GW do roku 2040, a do roku 2045 3,4 GW. W to miejsce buduje się dzisiaj jednostki o mocy zaledwie 2,8 GW. Już w 2020 r. niedobór mocy wyniesie 2,1 GW, nie mówiąc już o latach następnych. Zdaniem prof. Tajdusia w 2016 r. zużycie energii będzie większe niż możliwości wytwórcze.
- Będę powtarzał, gdzie tylko mogę, że bez węgla ani Europa, ani świat, ani Polska nie mogą się obejść. Węgiel jest jedynym surowcem, który pozwoli na zaspokojenie potrzeb energetycznych w perspektywie 200 lat - podkreślił profesor.
Światowe zasoby węgla wynoszą 860 mld t, ale EU, mimo iż jest trzecim konsumentem węgla na świecie, nie jest zainteresowana jego wydobyciem.
O zagrożeniach dla węgla wynikających z istniejącego i przygotowywanego prawodawstwa UE mówił Daniel Borsucki, członek zespołu EURACOAL przy Parlamencie Europejskim. W jego opinii jeżeli ceny uprawnień do emisji będą rosły, wpłynie to na koszty funkcjonowania górnictwa. Zagrożeniem dla węgla jest też przygotowywana zmiana ustawy o opodatkowaniu produktów energetycznych. Projekt zakłada, że obok podatku od GJ energii zawartej w każdym z paliw podatek będzie pobierany także od emisji CO2 podczas zużycia tego nośnika. Jeżeli tego typu rozwiązanie zostanie przyjęte, do ceny węgla handlowego trzeba będzie doliczyć dodatkowych 200 zł.
- Stoimy przed odpowiedzią na pytanie, czy antywęglowa fobia UE nie spowoduje, że w energetyce będzie zużywany węgiel, ale węgiel z importu - zwrócił uwagę mówca.
Wyniki badań eksperckich dotyczących szans i zagrożeń funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego w Polsce przedstawił prof. Marian Turek z GIG. Zdaniem 92 respondentów badania, którzy odpowiedzieli na ankietę, największe zagrożenia dla górnictwa węgla kamiennego występują w obszarach ekonomicznym i prawnym. Aby tym zagrożeniom przeciwdziałać należy z większym natężeniem wdrażać technologie prowadzące do obniżania kosztów, przy utrzymaniu bezpieczeństwa pracy i ochronie środowiska. Kolejne zadania to utrzymanie kosztów produkcji na poziomie odpowiadającym cenom, oraz poprawa płynności finansowej oraz lepsze gospodarowanie zasobami ludzkimi.
W trakcie forum uczestnicy wysłuchali również wykładów Herberta Leopolda Gabrysia, przewodniczącego Komitetu ds. Polityki Klimatyczno-Energetycznej przy Krajowej Izbie Gospodarczej "Elektroenergetyka w Polsce z perspektywy roku 2013", prof. Wojciecha Nowaka - koordynatora polityki badawczo - wdrożeniowej Centrum Energetyki AGH "Przyszłość węgla przez pryzmat technologii energetycznych" oraz prof. Lidii Gawlik, wicedyrektor Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN - "Scenariusze rozwoju energetyki". O tym ostatnim referacie portal górniczy nettg.pl pisał szeroko na początku listopada ub.r.
W galerii: uczestnicy forum dyskusyjnego XXIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej (zdjęcia: Jarosław Galusek - portal górniczy nettg.pl)
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
