Podwyżki stóp procentowych, które rozpoczęły się w 2021 r., spowodowały, że raty kredytów hipotecznych znacznie wzrosły. Dało to impuls do dyskusji na dotyczącej wiarygodności wskaźnika WIBOR, od którego zależy oprocentowanie kredytów. Czy słusznie? Przyjrzyjmy się, jakie jest stanowisko instytucji nadzorczej oraz UOKIK.
Wiarygodność WIBOR
W lipcu 2023 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) wydał komunikat, który rozwiał wszelkie wątpliwości. Zgodnie ze stanowiskiem UKNF WIBOR jest wskaźnikiem pełni legalnym i wiarygodnym i nie ma żadnych podstaw do jego kwestionowania w umowach o kredyt hipotecznych.
UKNF podkreślił, że działania nadzorcze nie wykazały żadnych zjawisk, które mogłyby świadczyć o tym, że manipulowano wskaźnikiem referencyjnym. Co więcej, jest on weryfikowany nie tylko przez KNF, ale również przez organ UE, jakim jest ESMA. O ustaleniach dotyczących WIBOR informowana jest za pośrednictwem ww. organów również Komisja Europejska.
Podobnego zdania jest prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK), który zwrócił uwagę na to, że wskaźnik jest nadzorowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. Co więcej, WIBOR jest wyznaczany zgodnie z europejskim rozporządzeniem BMR.
Zarówno UKNF, jak i UOKIK nie widzą żadnych podstaw do kwestionowania WIBOR w polskich sądach.
Czym jest WIBOR i jakie jest jego znaczenie?
Wskaźnik referencyjny WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) jest to wysokość oprocentowania, na podstawie której banki są zobligowane udzielać sobie wzajemnie pożyczek. Wysokość wskaźnika WIBOR jest ustalana podczas Fixingu, który odbywa się w każdy dzień roboczy o godzinie 11.00.
Administratorem WIBOR jest GWP Benchmark, którego zadaniem jest weryfikowanie wiarygodności i reprezentatywności WIBOR-u oraz zapewnienie transparentności metod, które służą jego opracowaniu. Nadzór nad Administratorem wskaźników referencyjnych pełni KNF. Oznacza to, że proces ustalania WIBOR jest ściśle kontrolowany, a proces jego ustalania jest w pełni transparentny.
WIBOR ma bardzo duże znaczenie dla polskiego systemu finansowego. Jest powszechnie stosowany w umowach kredytów z oprocentowaniem zmiennym. Każda zmiana wskaźnika ma wpływ na ratę kredytów hipotecznych, kredytów gotówkowych czy samochodowych.
Zmiany szczególnie są odczuwalne dla tych osób, które spłacają kredyt hipoteczny. Spadek WIBOR to dobra wiadomość, ponieważ wtedy raty spadają. Kiedy WIBOR zaczyna rosnąć, to nasze comiesięczne zobowiązanie z tytułu kredytu rośnie.
WIBOR wpływa również na produkty oszczędnościowe, np. na oprocentowanie obligacji skarbowych i korporacyjnych.
Zgodność stawki referencyjnej WIBOR z prawem Unii Europejskiej
Jedną z podstaw legalności i wiarygodności WIBOR jest to, że metoda jego opracowywania spełnia wszystkie warunki opisane w rozporządzeniu BMR Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Rozporządzenie BMR to dokument, który określa rygorystyczne zasady opracowywania wskaźników referencyjnych, a także ramy działania administratorów stawek referencyjnych, podmiotów dostarczających dane oraz podmiotów wykorzystujących stawki w produktach finansowych.
Wskaźnik WIBOR jest zatem zgodny z regulacjami unijnymi i spełnia wymogi nałożone przez przepisy. Sposób ustalania i przekazywania danych, które służą określeniu wartości WIBOR, podlega ścisłym procedurom. Jest jednym z najbardziej kontrolowanych procesów, jakie funkcjonują na polskim rynku finansowym.
Wskaźnik referencyjny WIBOR to zatem najbardziej wiarygodny i obiektywny punkt odniesienia dla uczestników rynku finansowego.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.