Kilka lat trwały perypetie przedsiębiorcy, zamierzającego podjąć wydobycie piasku ze złoża Żyglin VI w gminie Świerklaniec w województwie śląskim. Co ciekawe, nieco wcześniej ten sam przedsiębiorca korzystał z koncesji wydobywczej w tej samej gminie i wówczas cała procedura oraz wydobycie odbyły się błyskawicznie.
Położona w powiecie tarnogórskim gmina Świerklaniec posiada udokumentowane zasoby piasku. W XX w. wydobywano je na potrzeby podsadzkowe górnośląskich kopalń węgla kamiennego. Pozostałością po tym jest spory akwen wykorzystywany do celów rekreacyjnych. Współcześnie świerklaniecki piasek znajduje popyt w budownictwie.
Gdy w województwie śląskim budowana była autostrada A1, w bardzo szybkim tempie powstała kopalnia piasku na terenach leśnych w gminie Świerklaniec. Na północ od drogi Ostrożnica – Brynica, na działkach ewidencyjnych nr 138 i 139 obrębu Świerklaniec 0003, podjęto eksploatację piasków budowlanych ze złoża Żyglin VI. Działo się to w obrębie obszaru górniczego Żyglin VI/1, na gruntach Nadleśnictwa Świerklaniec. Katowickie przedsiębiorstwo Bud-Las otrzymało koncesję od marszałka województwa śląskiego 27 września 2016 r. Szybko ruszyła wycinka, potem wydobycie. Już 20 czerwca 2018 r. marszałek województwa śląskiego stwierdził wygaszenia koncesji po zakończeniu prac na działkach. Zostały one zalesione i teraz rośnie na nich młodnik. Nie ma śladu po kopalni.
Zupełnie inaczej potoczyła się sprawa wydobycia piasku znajdującego się po drugiej stronie wspomnianej drogi Ostrożnica – Brynica. Najpierw Rada Gminy Świerklaniec podjęła 17 grudnia 2018 r. uchwałę w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Chodziło o obszar położony przy północno-wschodniej granicy gminy w sołectwie Świerklaniec, blisko granicy z Miasteczkiem Śląskim, o powierzchni 70,7 ha. To na tym terenie znajduje się udokumentowane złoże piasku budowlanego Żyglin VI.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu został przyjęty 29 lipca 2021 r. przez świerklanieckich radnych - a więc niemal trzy lata po uchwale intencyjnej w tej sprawie. Radość trwała krótko, gdyż 6 września 2021 r. wojewoda śląski wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, stwierdzające nieważność uchwały. W rozstrzygnięciu tym wojewoda odniósł się m.in. do kwestii złoża Żyglin VI i wskazał na pewne mankamenty w przyjętym przez radnych akcie prawnym.
- Po wydaniu rzez Wojewodę Śląskiego rozstrzygnięcia nadzorczego nr IFI II.4131.1.38.2021 stwierdzającego nieważność uchwały nr XVII/356/21 Rady Gminy Świerklaniec z dnia 29 lipca 2021 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego przy północno-wschodniej granicy gminy w sołectwie Świerklaniec, uchwała została skorygowana - informuje Benedykt Guzy, główny specjalista do spraw promocji i współpracy z mediami w Urzędzie Gminy Świerklaniec.
Świerklanieccy radni musieli więc zabrać się do pracy od nowa i 30 grudnia 2021 r. ponownie uchwalili miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego przy północno-wschodniej granicy gminy w sołectwie Świerklaniec (uchwała nr LV/400/21, Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego z dnia 13 stycznia 2022 r., poz. 362). Przedmiotowy plan zgodnie z paragrafem 17 wszedł w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego.
Kolejnym niezbędnym krokiem było zawarcie umowy dzierżawy między przedsiębiorcą górniczym a dysponentem tereny. Taka umowa dzierżawy gruntu pod eksploatację złoża Żyglin VI została zawarta 11 stycznia 2023 r. Powierzchnia objęta umową wynosi 16,6254 ha.
Jak nas informuje Celina Związek, starszy specjalista w Nadleśnictwie Świerklaniec, drzewostany objęte umową to w oddziale 515 c leśnictwa Świerklaniec w 100 proc. sosna w wieku 79 lat, drzewostany średniej jakości. Natomiast jeśli chodzi o oddział 515 d leśnictwa Świerklaniec to 70 proc. zajmuje tam sosna w wieku 49 lat, 20 proc. świerk liczący sobie 49 i 40 lat a pozostałe 10 proc. to sosna w wieku 120 lat. To również drzewostany średniej jakości. W obu pododdziałach były przeprowadzane cięcia trzebieżowe w 2014 r.
Tak więc po ponad czterech latach procedur prawnych w gminie i w Lasach Państwowych możliwe stało się podjęcie wydobycia piasku. Obecnie został wycięty drzewostan na powierzchni 2,4661 ha.
Nie jest to jedyna kopalnia odkrywkowa na gruntach Skarbu Państwa pozostających w zarządzie Nadleśnictwa Świerklaniec.
- Na terenie Nadleśnictwa Świerklaniec jest jeszcze jedna kopalnia przeznaczona do eksploatacji i objęta umową dzierżawy. Druga kopalnia znajduje się na terenie gminy Miasteczko Śląskie obręb ewidencyjny Żyglinek oraz Miasteczko Śląskie działki ewidencyjne: 495/3; 498/3; 186/181. Powierzchnia objęta umową, zawartą w dniu 14.07.2022 r., to 49,4863 ha. Obecna eksploatacja odbywa się na powierzchni 4,9107 ha - informuje Celina Związek, starszy specjalista w Nadleśnictwie Świerklaniec.
Złoże Żyglin VI - Pole B to jedno z trzech złóż piasków, przecinających lokalna drogę Ostrożnica - Brynica. Droga ta łączy gminę Świerklaniec ze wschodnią częścią Miasteczka Śląskiego. Pod tą drogą i w jej pobliżu znajdują się także złoże piasków podsadzkowych Brynica oraz złoże kruszywa naturalnego Żyglin IV.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
