Jak przekonać klientów, żeby wybrali polską Izerę...

- Projekt polskiego samochodu elektrycznego Izery z fabryki w Jaworznie, jest projektem bardzo ambitnym, bo rynek pojazdów elektrycznych zmienia się niemalże z miesiąca na miesiąc – mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie JAKUB FARYŚ, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego.

W jakim zakresie wojna w Ukrainie wpłynęła na produkcję w przemyśle motoryzacyjnym?
Branża motoryzacyjna już od dawna jest w bardzo trudnej sytuacji. Do skutków pandemii, kryzysu półprzewodnikowego, doszła jeszcze wojna w Ukrainie, a jej konsekwencje już dziś są wyraźnie odczuwalne w wielu dziedzinach gospodarki. Jedną z ważniejszych konsekwencji wojny w Ukrainie są zerwane łańcuchy dostaw, a także skutki sankcji nałożonych na Rosję. Praktycznie wszyscy światowi producenci wycofali się z tego rynku, zamknięte zostały fabryki, a to oznacza bardzo wymierne straty. Do tego dochodzi ryzyko nacjonalizacji, a więc straty wszystkich zainwestowanych środków.

Polskie firmy narzekają, że duża część Ukraińców wyjechała na Ukrainę, by walczyć i brakuje rąk do pracy. Czy także w przemyśle motoryzacyjnym?
Przemysł motoryzacyjny nie jest wyjątkową gałęzią przemysłu i podobnie jak miało to miejsce w pozostałych sektorach, również zatrudniał pracowników z Ukrainy. Oczywiście, część z nich wyjechała na początku wojny, jednak wydaje się, że skala tego problemu jest nieco mniejsza niż w przypadku np. branży transportowej, gdzie bardzo znacząca część kierowców pochodziła właśnie z Ukrainy.

Jak zerwane w wyniku wojny w Ukrainie łańcuchy dostaw wpłyną na działalność branży motoryzacyjnej?
W Ukrainie działają zakłady produkujących części i podzespoły. Ukraina jest jednym z większych producentów w Europie wiązek przewodów do pojazdów. Zerwane lub zaburzone łańcuchy dostaw tych wiązek, ale też stali i niektórych istotnych dla sektora motoryzacyjnego gazów np. neonu, stanowią duży problem dla producentów motoryzacyjnych. I nawet jeśli w niektórych zakładach jeszcze możliwa jest produkcja, to sytuacja w kraju, gdzie toczy się wojna i na granicach oczywiście nie pozwala na sprawną logistykę.

Eksperci zajmujący się elektromobilnoscią twierdzą, że Polska jest na jednych z końcowych miejsc w Unii Europejskiej pod względem aut elektrycznych jeżdżących po naszych drogach. Czy mają rację?
Jak wynika z „Licznika Elektromobilności”, uruchomionego przez PZPM i PSPA, według danych z końca kwietnia2022 r., w Polsce były zarejestrowane łącznie46 552 osobowe i użytkowe samochody z napędem elektrycznym. Przez pierwsze cztery miesiące bieżącego roku ich liczba zwiększyła się o 7768 sztuk, tj. o 44 proc. więcej niż w analogicznym okresie 2021 r.W pełni elektryczne auta (BEV, ang. batteryelectricvehicles) odpowiadały za 48 proc. (21450szt.) tej częścifloty pojazdów, a pozostałą część (52 proc.) stanowiły hybrydy typu plug-in (PHEV, ang. plug-in hybridelectricvehicles) – 23217szt. Oczywiście trzeba przyznać, ze w porównaniu z rynkami zachodniej Europy są to ciągle bardzo małe ilości.

A co z elektrycznymi samochodami dostawczymi i ciężarowymi?
Na koniec kwietnia park elektrycznych samochodów dostawczych i ciężarowych liczył 1 885szt.ale prawie wszystkie z tych pojazdów to samochody dostawcze. Ze względu na sposób używania samochodów dostawczych - czyli jazdy w mieście - należy oczekiwać, że dość szybko będzie następowała wymiana floty na elektryczne. Nieco bardziej skomplikowana sytuacja jest w przypadku samochodów ciężarowych. Część producentów widzi przyszłość pojazdów ciężarowych jako samochody bateryjne, druga natomiast – szczególnie w transporcie długodystansowym stawia na wodór. Ciągle jednak ilość elektrycznych samochodów pow. 16 t. jest bardzo nieduża zaś wodorowe są jeszcze w fazie prototypów.

A jak się rozwija infrastruktura ładowania dla pojazdów elektrycznych?
Warunkiem absolutnie niezbędnym do rozwoju niskoemisyjnej mobilności - zarówno pojazdów elektrycznych bateryjnych jak i wodorowych - jest rozwój infrastruktury ładowania i tankowania wodorem. W Polsce mamy z tym duży problem, bo na 240 km dróg przypada jedna ładowarka. Warto też wspomnieć, że słaba sieć ładowania to nie tylko polska bolączka, bo około 70 proc. wszystkich ładowarek w Europie jest zlokalizowanych tylko w trzech krajach - Niemczech, Francji i Holandii. Pod koniec kwietnia 2022 r. w Polsce funkcjonowało 2166 ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów elektrycznych (4217punktów). Z czego 29 proc. z nich stanowiły szybkie stacje ładowania prądem stałym (DC), a 71 proc. wolne ładowarki prądu przemiennego (AC) o mocy mniejszej lub równej 22 kW. W kwietniu uruchomiono 53 nowe, ogólnodostępne stacje ładowania (99 punktów).

Co należy poprawić w naszej niskoemisyjnej elektromobilności?
Wprowadzenie rządowego programu wsparcia sprzedaży pojazdów elektrycznych i rozbudowy sieci ładowania zaczyna przynosić efekty. Rośnie sprzedaż osobowych samochodów elektrycznych. Trzeba jednak dodać, że często patrzymy na rozwój rynku pojazdów niskoemisyjnych – w tym elektrycznych - przez pryzmat dynamicznie rosnącej liczby samochodów osobowych, a przecież w ostatnim okresie wyraźnie wzrosły też rejestracje samochodów dostawczych.

Jednak ciągle za mało się mówi o samochodach ciężarowych, a te są przecież absolutnie niezbędne do funkcjonowania gospodarki. Już dziś wielu producentów ma w ofercie elektryczne pojazdy ciężarowe, ale ich sprzedaż jest nadal bardzo niska. Tu pojawia się po raz kolejny problem niewystarczającej ilości stacji ładowania, dedykowanych pojazdom ciężarowym, a precyzyjniej ujmując, niemal całkowity ich brak.

Polska jest potęgą europejską w dziedzinie transportu samochodowego. Jaka będzie przyszłość tego sektora?
Tak to prawda. Polska jest bardzo silnym europejskim graczem w dziedzinie transportu i już dziś musimy myśleć o tym, żeby w procesie przechodzenia na ciężkie pojazdy niskoemisyjne polskie firmy transportowe utrzymały swoją pozycję. Jeśli bowiem wzorem np. Niemiec czy Belgii, nie zostaną wprowadzone np. dopłaty do pojazdów dla firm transportowych, to wypracowaną przez lata pozycję możemy utracić.

Jest pan zadowolony z polskiej elektromobilności?
W ciągu ostatnich 4 lat park samochodów z napędem elektrycznym zwiększył się prawie ośmiokrotnie. Warto jednak pamiętać, że ilość elektrycznych samochodów bateryjnych rejestrowanych pierwszy raz w Polsce to ciągle mniej niż 2 proc. nowych rejestracji pojazdów osobowych, podczas gdy w Europie to 10 proc.. To pokazuje, ile jeszcze jest do zrobienia. Warto dodać ze w ciągu ostatnich 4 lat ilość ogólnodostępnych stacji ładowania wzrosła zalewie trzykrotnie. Jeżeli nie zostaną wdrożone systemy wspierania budowy sieci ładowania i tankowania wodorem, może okazać się, że stanie się to głównym hamulcem w rozwoju niskoemisyjnej mobilności.

Co zatem powinniśmy robić?
Kluczowe jest jak najszybsze wprowadzenie takich rozwiązań, aby maksymalnie skrócić czas przyłączeń ładowarek do sieci elektroenergetycznej i wprowadzanie kolejnych programów wsparcia budowy sieci. Oczywiście poważnym problemem jest też stan polskiej sieci energetycznej, w szczególności linii przesyłowych, ale to już zupełnie inny temat.

Czy fabryka Izery w Jaworznie zmieni naszą pozycję w obszarze elektromobilności w Europie?
Projekt polskiego samochodu elektrycznego jest projektem bardzo ambitnym, bo rynek pojazdów elektrycznych zmienia się niemalże z miesiąca na miesiąc. Właściwie już wszyscy wielcy producenci oferują pojazdy elektryczne, a oprócz tego na rynku pojawiło się wielu nowych graczy.

Według zapowiedzi Elektromobility Poland niebawem zostanie ogłoszony dostawca platformy pojazdu i ruszy budowa fabryki. Należy jednak liczyć się z tym, że do momentu uruchomienia produkcji minie jeszcze kilka lat. Do tego czasu na rynku pojazdów elektrycznych pojawi się jeszcze więcej graczy, dlatego bardzo dużym wyzwaniem będzie zbudowanie sieci sprzedaży tych pojazdów i przekonanie klientów, żeby wybrali właśnie Izerę.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.