- Większość problemów, które wiążą się z transformacją energetyczną, będzie dotyczyła samorządów lokalnych. Mówimy o kwestiach gospodarczych, środowiskowych czy społecznych. Dlatego to miasta i gminy powinny mieć wpływ na to, jakie programy i na jakich warunkach będą wdrażane w związku z tymi przemianami – wyjaśnia Janusz Koper, przewodniczący Regionalnej Rady ds. Energii, wiceprezydent Rybnika.
Nikt nie ma wątpliwości, że transformacja energetyczna Polski, zwłaszcza województwa śląskiego, oznacza wiele problemów, które trzeba będzie rozwiązać w kluczowych dziedzinach życia. Samorządowcy zrzeszeni w Śląskim Związku Gmin i Powiatów w przyjętym na początku grudnia stanowisku podkreślają, że najważniejsze jest zapewnienie samorządom lokalnym podmiotowości w tym procesie.
- Wiele obowiązków wynikających z tych przemian spadnie właśnie na barki samorządów lokalnych. Dlatego tak ważna jest szeroka współpraca administracji publicznej, samorządowej z przedstawicielami sektora energetycznego i środowiska nauki – mówi Janusz Koper, przewodniczący Regionalnej Rady ds. Energii, wiceprezydent Rybnika.
Zdaniem przewodniczącego Rady, która w woj. śląskim z inicjatywy Śląskiego Związku Gmin i Powiatów działa już od 2013 r., bardzo ważne jest też to, aby nie zwlekać z podejmowaniem działań i nie przesuwać terminów ich wprowadzenia.
- Powinniśmy także do zasadności ich podjęcia przekonać nasze społeczeństwo i innych interesariuszy. Bez zbudowania w lokalnych społecznościach zrozumienia w zakresie znaczenia decyzji, które za chwilę będą zapadać, transformacja napotka na opór społeczny – podkreśla Janusz Koper.
Podobne procesy przebiegały w innych krajach europejskich, w części z nich one się już zakończyły. Wszyscy są zgodni co do tego, że należy wyciągać wnioski z ich doświadczeń.
Środowisko nauki wspiera trendy energetyczne
- Staramy się wpisywać w kluczowe trendy, które mają wspomagać proces transformacji energetycznej – podkreśla profesor Politechniki Śląskiej Łukasz Bartela, z Katedry Maszyn i Urządzeń Energetycznych.
Technologie, które są aktualnie w polu zainteresowań Politechniki, to przede wszystkim te związane z wykorzystaniem wodoru. W tej dziedzinie gliwicka uczelnia wyróżnia się wieloma patentowymi sukcesami.
- Uczestniczymy w kreowaniu rozwiązań, które możemy wdrożyć w naszym regionie, a przy tym wykorzystywać dostępną infrastrukturę, jeszcze kopalnianą, a już niedługo pokopalnianą – wyjaśnia Łukasz Bartela.
Pakiet „Fit for 55” a transformacja
Podczas ostatniego posiedzenia Regionalnej Rady ds. Energii, będącej platformą komunikacji i współpracy między różnego rodzaju podmiotami działającymi w woj. śląskim w sferze energii, były omawiane zagadnienia związane z transformacją regionu. Uczestniczył w nim prof. Jerzy Buzek, europoseł, który podzielił się z uczestnikami najnowszymi informacjami związanymi z pakietem „Fit for 55”.
- Profesor Jerzy Buzek zwracał uwagę, aby mówiąc o transformacji, nie skupiać się tylko na wynikających z niej zagrożeniach. Po drugie zasygnalizował, że prawdopodobnie proces ten nie będzie trwał tak długo, jak wskazują polskie założenia - przypomina Janusz Koper, przewodniczący Rady.
Podobnie widzi to Łukasz Bartela z Politechniki Śląskiej, odnosząc się do przebiegu dyskusji przeprowadzonej w trakcie spotkania Rady.
- Zarówno pakiet, jak i sam proces przemian energetycznych, to szansa dla naszego regionu, nie ciężar. Takie stwierdzenie padło z ust europosła Jerzego Buzka i w pełni się z nim utożsamiam. Wykorzystując dostępne fundusze powinniśmy przeprowadzić pozytywną transformację województwa śląskiego - podsumowuje Łukasz Bartela.
Członkami Rady są przedstawiciele samorządów lokalnych, instytucji kompetentnych w dziedzinie energii, firm sektora energetycznego oraz instytucji naukowych zajmujących się energią. W jej pracach uczestniczą też reprezentanci Samorządu Województwa Śląskiego.
Ochrona klimatu i nowoczesna energetyka wśród priorytetów
- Politechnika Śląska od samego początku, a więc momentu, w którym pojawiły się na poziomie unijnym pierwsze wytyczne, włącza się w działania związane z transformacją energetyczną. Przed rokiem 2005 pracownicy uczelni byli zaangażowani w proces rozwoju technologii, które umożliwiają efektywne zagospodarowanie biomasy w ramach średnich i dużych bloków energetycznych – wyjaśnia Łukasz Bartela.
Z kolei u schyłku pierwszej i na początku drugiej dekady bieżącego wieku Politechnika Śląska, a tutaj w szczególności Katedra maszyn i Urządzeń Energetycznych, zyskała duże doświadczenie w ramach realizowanych wtedy projektów, które koncentrowały się na problematyce separacji dwutlenku węgla oraz optymalizacji nowoczesnych bloków energetycznych. Dziś uczelnia skupia swoją działalność w ramach sześciu tzw. Priorytetowych Obszarów Badawczych. Wśród nich jest obszar nr 6 o nazwie Ochrona klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka.
- Pracownicy naszej uczelni koncentrują się na bardzo szerokich grupach technologicznych, w tym związanych z rynkiem prosumenckim. Dużo uwagi poświęcają też dużej energetyce, zarówno w obszarze wytwarzania, ale coraz częściej również w obszarze wielkoskalowego magazynowania energii – uzupełnia Łukasz Bartela.
Transformacja jako szansa dla regionu
W stanowisku Zgromadzenia Ogólnego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów z grudnia br. środowisko samorządowe kolejny raz zwróciło uwagę, że województwo śląskie jest szczególne pod względem transformacyjnych wyzwań.
- Nasz region jest zdominowany przez górnictwo. Stąd też wszystkie problemy gospodarcze czy społeczne związane z tym procesem będą skumulowane właśnie tutaj – podkreśla Janusz Koper, wiceprezydent Rybnika komentując przyjęty dokument.
Samorządowcy podkreślają, że zmiany te nie będą dotyczyły tylko górnictwa, w którym jest zatrudnionych ok. 80 tysięcy pracowników, ale wielu sektorów powiązanych z nim, a więc ok. 400 tysięcy pracowników. Dla tych podmiotów wyzwaniem będzie przebranżowienie się i kompletna zmiana profilu.
- Mam nadzieję, że właśnie na forum Regionalnej Rady ds. Energii będą omawiane programy i przedsięwzięcia o kluczowym znaczeniu z perspektywy transformacji. Naszym wspólnym celem powinno być wykorzystanie tych przemian jako szansy dla rozwoju regionu, w którym będą żyły nasze dzieci i wnuki – podsumowuje Przewodniczący Rady.
Artykuł powstał w ramach cyklu rozmów pn. „Energetyczne rozmowy”, przygotowywanych we współpracy Regionalnej Rady ds. Energii, działającej przy Śląskim Związku Gmin i Powiatów oraz redakcji portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
