Góry Izerskie przez lata znane były z najwyżej w Polsce położonej kopalni odkrywkowej kwarcu na Izerskich Garbach. Pozyskiwano stamtąd kamień przez kilkadziesiąt lat.
W ostatnich latach doszło w tym paśmie górskim do odwrotnej sytuacji, czyli przywożenia urobku z niżej położonej kopalni na szczyt górski, znajdujący się zresztą w tym samym grzbiecie co Izerskie Garby.
Wysoki Kamień (1058 m n.p.m.) jest najdalej na wschód wysuniętym tysięcznikiem Gór Izerskich. Przez górę przechodzi granica pomiędzy gminą Stara Kamienica a miastem Szklarska Poręba. Zboczami Wysokiego Kamienia prowadzi nigdy nieukończona Droga Sudecka, na której znacznie poniżej szczytu znajduje się słynny Zakręt Śmierci.
Na szczycie Wysokiego Kamienia stało niegdyś schronisko górskie. Po drugiej wojnie światowej zostało rozkradzione, potem je wyremontowano. Oferowało wtedy od 6 do 10 miejsc noclegowych. Po raz ostatni czynne było w 1961 r., w tym też roku odnotowano ostatni wydatek inwestycyjny na ten obiekt w niewygórowanej kwocie 126 zł.
Potem obiekt przeznaczono do rozbiórki. Dwa lata później schronisko było już rozszabrowane, wkrótce popadło w ruinę i zostały po nim tylko resztki murów. W latach 1968-1974 pojawiały się nieraz w prasie zapowiedzi odbudowy schroniska, ale nie zostały one zrealizowane. Nieco później od budynku skończyła swój żywot sąsiadująca z nim niewielka, rozwalająca się drewniana wieża widokowa. I na wiele lat nastała na Wysokim Kamieniu cisza, niezmącona nawet odgłosami wystrzałów z odległej o kilka kilometrów kopalni kwarcu.
W 1996 r. działkę obejmującą wierzchołek Wysokiego Kamienia kupili w przetargu Dorota i Józef Gołba ze Szklarskiej Poręby. Najpierw postawili tam drewniany kiosk, w 2000 r. zaczęli budowę kamiennego schroniska – w nieco innym miejscu niż poprzednie. W czerwcu 2009 r. było ono już gotowe.
Ale Józef Gołba, emerytowany nauczyciel wychowania fizycznego, postanowił na tym nie poprzestać. W 2017 r. podjął się budowy na szczycie wieży widokowej. Jej wysokość według projektu ma wynosić 14 m 51 cm.
– Kamień do budowy wieży widokowej pochodzi z kopalni Izer Granit w Szklarskiej Porębie i jest to tak zwany granit karkonoski z dużym oczkiem i granit izerski z drobnym oczkiem. Głównym projektantem wieży widokowej jest Roland Kacperski. Przy dobrych okolicznościach zakończenie budowy będzie w 2021 r. – stwierdza Józef Gołba.
Niektórzy się dziwią, po co budować wieżę widokową na Wysokim Kamieniu, skoro i teraz ze szczytu rozciągają się piękne widoki. Prawda, widać jak na dłoni położoną u podnóża Szklarską Porębę, a także Karkonosze, konkretnie ich Śląski Grzbiet. Jednak ze względu na ukształtowanie terenu i zalesienie ze szczytu nie ma widoków na Góry Izerskie, w tym na Izerskie Garby z nieczynną kopalnią kwarcu Stanisław.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.