2 maja w obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Święto to zostało wprowadzone ustawą z 20 lutego 2004 r. Tego samego dnia jest obchodzony także Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Choć wszyscy wiemy, jakie barwy ma nasza flaga, to często nie zdajemy sobie sprawy, jak dokładnie ma ona wyglądać.
Ta zwierająca godło państwowe jest używana m.in. przez przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne oraz inne oficjalne przedstawicielstwa i misje za granicą na budynkach lub przed budynkami ich siedzib urzędowych, cywilne lotniska i lądowiska, cywilne samoloty komunikacyjne podczas lotów za granicą, kapitanaty (bosmanaty) portów – na budynkach lub przed budynkami stanowiącymi ich siedziby urzędowe, polskie statki morskie jako banderę. Godło zawiera także bandera wojenna, która dodatkowo posiada wycięcie.
Oczywiste jest, że nasze barwy to niały i czerwony. Wyzwaniem jest jednak sprecyzowanie odcieni. Te określone są w Ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Właściwe kolory są przedstawione w postaci współrzędnych trójchromatycznych barw. Wynika z nich, że biały nie jest czystym śnieżnobiałym, a kolor czerwony to karmazyn, czyli ciemna czerwień. Ciekawostką jest, że nie zawsze tak było – choć pierwszy opis flagi z 1921 r. wprowadzał karmazyn (o odcieniu nieco jaśniejszym od współczesnego), to od 1927 roku, przez ponad 50 lat obowiązywał cynober, czyli czerwony wpadający w pomarańczowy.
Wybór barw flagi jest odwzorowaniem kolorów chorągwi polskiej, białego orła na czerwonym tle, oficjalnego symbolu państwa już od średniowiecza. Znak w godle, czyli orzeł, jest ważniejszą jego częścią niż tło, dlatego kolor biały jest na górze, a czerwony na dole (i dlatego poprawnie mówi się, że flaga jest biało-czerwona). Jeśli barwy zawieszone są w układzie pionowym, to biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu. Natomiast w rozetkach, czyli tak zwanych kotylionach, biały powinien być wewnątrz, czerwony na zewnątrz.
Długości boków w fladze powinny przedstawiać proporcje 5:8. Stosunek ten ustaliła Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej i obowiązuje on do dziś. Przykładowo, gdy flaga ma 1 m wysokości, to musi mieć 1,6 m szerokości. Jeśli tak nie jest, to biały i czerwony stanowią barwy narodowe, ale nie flagę. Co więcej, zgodnie z ustawą, dla miana flagi, prostokąt musi być umieszczony na maszcie.
Dziś każdy ma prawo używać barw RP, w szczególności w celu podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt lub innych wydarzeń, pod warunkiem zachowania odpowiednich czci i szacunku. Choć nie ma zakazów, jak za czasów PRL, nie wolno umieszczać napisów, np. z nazwami miejscowości, na biało-czerwonych flagach. Kodeks Karny zawiera przepisy dotyczące ochrony symboli narodowych. Za publiczne znieważenie, uszkodzenie lub usunięcie flagi czy godła grozi grzywna, kara ograniczenia albo pozbawienia wolności.
Każde państwo, uznane na arenie międzynarodowej czy nie, posiada własną flagę, co daje setki wzorów. Najbardziej podobne do polskiej są flagi Indonezji i Monako, które są czerwono-białe. Ponad 50 krajów świata obchodzi święto na cześć swoich barw narodowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
