Przed 94 laty, w czwartek 25 czerwca 1925 r., młody absolwent Politechniki Warszawskiej, 24-letni chemik Wacław Cybulski rozpoczął pracę w kopalni doświadczalnej "Barbara" w Mikołowie. Będzie współtworzył mikołowską kopalnię, po trzech latach awansuje do jej kierownictwa, a po wojnie zostanie jej dyrektorem.
Główny Instytut Górnictwa, w którego strukturze znajduje się unikatowa w skali Europy i świata Kopalnia Doświadczalna "Barbara" odnotował pamiętną datę w sieci społecznościowej. Wacław Cybulski - jedna z największych sław naukowych polskiego górnictwa jest nie tylko symbolem postępu naukowego, ale także wyjątkowego etosu pracy, jej bezpieczeństwa a także niezrównanego patriotyzmu.
Dzisiaj w 1925 roku minął pierwszy dzień pracy w Kopalni Doświadczalnej Barbara, młodego inżyniera Wacława Cybulskiego....
Wacław Cybulski (1901-1973) obejmując posadę w Mikołowie w wieku 24 lat był już weteranem wojny polsko-bolszewickiej (walczył w niej jako kawalerzysta, był dwukrotnie ranny: pod Horodyszczem w 1919 r. i pod Równem 2 1920 r.). Walczył też jako ochotnik w trzecim powstaniu śląskim. Został przydzielony do 1. Kompanii Szturmowej 2. Pułku Piechoty Zabrskiej w podgrupie Cymsa. Wkrótce odda swe siły obronie ojczyzny w czasie II wojny światowej (jako żołnierz gen. Maczka). Przed 1939 r. Cybulski zdąży jeszcze obronić doktorat na krakowskiej AGH (drugi po Witoldzie Budryku w dziedzinie górnictwa, na temat materiałów wybuchowych w górniczych robotach strzelniczych). Po wojnie w 1947 r. habilituje się na tej samej uczelni, a w 1954 r. zostanie profesorem nadzwyczajnym na Politechnice Śląskiej (w 1970 r. profesorem zwyczajnym).
Kopalnią Doświadczalną Barbara Wacław Cybulski kierował jako dyrektor w latach 1947-1973. Prowadził pionierskie badania nad zwalczaniem zagrożeń wybuchami metanu i pyłu węglowego w kopalniach. W okresie międzywojennym ogłosił 11 prac naukowo-badawczych w krajowych i zagranicznych czasopismach oraz na międzynarodowych konferencjach. Za doniosłe badania w dziedzinie bezpieczeństwa kopalń węgla został w 1933 r. zaliczony w poczet Kawalerów Orderu Odrodzenia Polski i odznaczony Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta.
Opublikował w sumie 151 prac naukowych, w tym pierwsze i dotychczas jedyne na świecie opracowanie dotyczące wybuchów pyłu węglowego "Wybuchy pyłu węglowego i ich zwalczanie". Był m.in. członkiem Polskiej Akademii Nauk (1965-1973), międzynarodowym rzeczoznawcą w sprawach pyłów kopalnianych przy Radzie Międzynarodowego Biura Pracy w Genewie, uczestnikiem międzynarodowych Konferencji Instytutów Bezpieczeństwa Górniczego.
W 1951 r. z jego inicjatywy zorganizowano Katedrę Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie na Wydziale Górniczym Politechniki Śląskiej. Katedra prowadziła wspólnie z Kopalnią Doświadczalną "Barbara" w Mikołowie podstawowe prace naukowo-badawcze z dziedziny zagrożenia pyłowego i gazowego. Profesor był promotorem 9 doktoratów i opiekunem 3 prac habilitacyjnych.
Ponad czterdziestoletnia działalność naukowa Wacława Cybulskiego zaowocowała powstaniem oryginalnej polskiej szkoły zwalczania zagrożeń pyłowych i gazowych. Ściśle z nią związane były również prace nad bezpieczeństwem różnego rodzaju materiałów wybuchowych wobec metanu i pyłu węglowego. Profesor opracował bardzo skuteczne zapory do hamowania wybuchów pyłu węglowego, które udaremniły szereg groźnych wybuchów i katastrof górniczych, dzięki temu uratowały życie wielu górników. Polskie zapory znalazły uznanie w światowym górnictwie.
Imię prof. Wacława Cybulskiego nosi m.in. powstała w 1997 r. Fundacja Bezpieczne Górnictwo, której misją jest wspieranie osiągania przez polskie górnictwo światowych standardów w bezpieczeństwie pracy. Profesor wychował pokolenia wybitnych uczonych. Przez ponad dwie dekady po jego odejściu szefem kopalni w Mikołowie był uczeń Wacława Cybulskiego prof. Paweł Krzystolik. Później schedę po sławnym ojcu przejął godnie dr Krzysztof Cybulski, który w latach 2004-2018 kierował Kopalnią Doświadczalną "Barbara".
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.