Po wielu latach intensywnych działań zakończono prace nad wnioskiem o wpisanie tarnogórskich zabytków poprzemysłowych na listę UNESCO. Dokument trafił już na biurko polskiego Komitetu ds. Światowego Dziedzictwa Kulturowego i jest poddawany wnikliwej analizie. W ramach promocji projektu 26 maja organizowana jest w Warszawie wystawa poświęcona drodze Tarnowskich Gór do tego prestiżowego wyróżnienia.
Podziemia Tarnogórskie (zwane także Podziemiami Tarnogórsko-Bytomskimi) to największy, podziemny system w Polsce o szacunkowej długości ponad 300km. To systemów podziemnych wyrobisk, będący pozostałością po wielowiekowej eksploatacji kruszców srebronośnych w obrębie Garbu Tarnogórskiego. Jednym zdaniem: coś, co nie jest w świecie powszechne.
Na przestrzeni ostatnich pięciu stuleci pod Tarnowskimi Górami i okolicą funkcjonowało kilka tysięcy kopalń. W większości były to małe przedsiębiorstwa z kilkoma szybami górniczymi. Pod koniec XVIII wieku uruchomiono na obecnych terenach miasta największą w historii tarnogórskiego górnictwa kruszcowego państwową Fryderyk działającą od 1784 do 1912 r.
Największą atrakcją są zachowane w bardzo dobrym stanie, niemal w pełni autentyczne wyrobiska kopalniane z systemem sztolni odwadniających. Niewielka ich część, która pochodzi z końca XVIII oraz z pierwszej połowy XIX w. została udostępniona turystom (Zabytkowa Kopalnia Srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga).
Obszerny wniosek wraz z dokumentacją został przesłany do zaopiniowania przez Komitet ds. Światowego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce. Jest to ciało pomocnicze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obecnie Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które opracowało wniosek , czeka na oficjalną odpowiedź z Warszawy. Składanie wniosku koordynuje Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Po uzyskaniu akceptacji Komitetu wniosek zostanie przekazany do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dopiero gdy szef resortu kultury złoży na dokumencie swój podpis, wniosek zostanie przesłany do paryskiej siedziby UNESCO, gdzie będzie czekał w kolejce na rozpatrzenie.
Równolegle opracowywany jest plan działań konserwatorskich dla tarnogórskich obiektów, który po pozytywnej decyzji Komitetu i Ministra Kultury musi trafić wraz z wnioskiem do Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO w Paryżu, przed końcem stycznia 2016 roku.
W ramach promocji projektu, 26 maja o godzinie 11:00 w Nowym Domu Poselskim przy ul. Senackiej 1 w Warszawie odbędzie się uroczyste otwarcie wystawy poświęconej drodze Tarnowskich Gór do UNESCO. Na wystawie zorganizowanej z inicjatywy posła Tomasza Głogowskiego zaprezentowane zostaną zdjęcia przedstawiające najciekawsze obiekty poprzemysłowe umieszczone we wniosku. Na kilkunastu planszach przedstawiciele rządu, parlamentarzyści oraz eksperci zajmujący się na co dzień dziedzictwem kulturowym będą mogli zobaczyć nie tylko urokliwe podziemia, ale także zabytki górnicze znajdujące się na powierzchni.
Lista światowego dziedzictwa jest wykazem obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości. W 2014 r. na liście umieszczono 1007 obiektów zlokalizowanych w 161 państwach. Z Polski wpisano nań:
• Stare Miasto w Krakowie,
• Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni,
• Auschwitz-Birkenau - niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945),
• Białowieski Park Narodowy - (wspólnie z Białorusią).
• Stare Miasto w Warszawie,
• Stare Miasto w Zamościu,
• średniowieczny zespół miejski Torunia,
• Zamek Krzyżacki w Malborku,
• Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy z XVII w.,
• kościoły pokoju w Jaworze i Świdnicy,
• drewniane kościoły południowej Małopolski i Podkarpacia - Binarowa, Blizne, Dębno Podhalańskie, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa,
• Park Mużakowski nad rzeką Nysą (wspólnie z Niemcami),
• Hala Stulecia (Hala Ludowa) we Wrocławiu,
• drewniane cerkwie regionu karpackiego w Polsce i na Ukrainie (wspólnie z Ukrainą).
Ostatni polski akcent umieszczono na liście w 2013 r. (zabytkowa kopalnia soli w Bochni). Czy w 2015 r. znajdą się na niej Podziemia Tarnogórskie?
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
