ZGH Bolesław w Bukownie zakończyły pierwszy etap prac udrażniających Sztolnię Ponikowską. Ich głównym celem jest zwiększenie kontroli nad powracającą do swojego naturalnego poziomu wodą w rejonie olkusko-bolesławskim. Wykonane w ostatnim czasie prace w Hutkach (gmina Bolesław) zwiększą przede wszystkim bezpieczeństwo tych mieszkańców, których domy są ulokowane w najbliższym sąsiedztwie zalewisk tworzących się w byłych kopalniach piasku oraz biegu Sztolni Ponikowskiej.
Warto wiedzieć, że wybudowana na przełomie XVI i XVII w. Sztolnia Ponikowska jest unikalnym zabytkiem techniki związanym z historią olkuskiego górnictwa. Sztolnia odprowadzała wodę z olkuskich kopalń rud ołowiu. Jej długość wynosiła ponad 10 km i składała się z dwóch części. W północnej części Olkusza znajduje się jej podziemna część, biegnąca od obecnego osiedla Słowiki w Olkuszu aż do Pomorzan, gdzie znajdowało się okno wylotowe. To tam woda wypływała na powierzchnię i tak zwanym roznosem płynęła aż do rzeki Biała w Laskach. 2,5-kilometrowy odcinek części naziemnej przez ostatnie dziesięciolecia wysechł, a stoki wąwozu porosły trawą, krzewami i drzewami. To właśnie ta część Sztolni Ponikowskiej wymagała interwencji, do której zobowiązały się ZGH Bolesław w Bukownie w planie likwidacji kopalni Olkusz-Pomorzany.
Jak informują ZGH Bolesław, pierwszy etap prac już jest zakończony. Kolejny zakres przewidziany jest do realizacji jeszcze w tym roku. Znaczenie inwestycji jest o tyle istotne, że Sztolnia Ponikowska łączy się z rzeką Białą w okolicach Lasek, a później z Białą Przemszą. Kontrolowany przepływ wody ma zatem znaczenie dla całej sieci cieków wodnych w tym rejonie, a więc i bezpieczeństwa mieszkańców.
Jaki jest cel prac w obrębie sztolni?
Jednym z ważniejszych zadań, jakie należało wykonać, aby zapobiec niekontrolowanemu rozlewaniu się wody w okolicach Hutek, było udrożnienie i wyczyszczenie historycznego przebiegu Sztolni Ponikowskiej.
- Wszystkie wykonane dotychczas prace zapobiegną powstawaniu zalewisk i zastoisk wodnych i zapewnią bezpieczeństwo mieszkańców zamieszkujących tereny przyległe oraz ochronią infrastrukturę techniczną. Ponadto podnosząca się woda podziemna w nowopowstałych zalewiskach w miejscowości Hutki zacznie przenikać do koryta Sztolni Ponikowskiej i tym samym będzie posiadała swego rodzaju bufor na odprowadzanie jej nadmiaru – tłumaczy hydrogeolog Tomasz Wójcik, rzecznik prasowy ZGH Bolesław w Bukownie.
Zalewiska w Hutkach będą pełniły rolę zbiorników retencyjnych zbierających wodę opadową i jednocześnie zapobiegającym gwałtownemu spływowi tej wody do sztolni. Sama sztolnia natomiast będzie głównym odbiornikiem całości wód odpływających z zalewisk. Zabiegi na tym odcinku ograniczą powstawanie zatorów i zapobiegną powstawaniu rozlewisk, szczególnie w okresach deszczowych.
W pierwszym etapie prac zaplanowanych na ten rok odtworzono 134 metrów zasypanego dotychczas rowu Sztolni Ponikowskiej. Koryto zostało oczyszczone z drzew, krzewów i korzeni, uformowano skarpy i wzmocniono obrzeża na odcinku od odtworzonej części rowu Sztolni Ponikowskiej w kierunku zachodnim do miejsca, gdzie rów przechodzi w ciek pod nazwą Sztolnia Ponikowska. Powstał przepust na drodze leśnej prowadzącej do byłej zmywnicy nr 2. W przepuście zamontowano dwa rurociągi, które ułatwią przepływ wody w przyszłości. Droga nad przepustem została utwardzona tłuczniem oraz zabezpieczona barierami ochronnymi. Zbudowano także betonową groblę, która zatrzyma gwałtowny przepływ wody w rowie Sztolni Ponikowskiej. Odcinek pomiędzy groblą a drogą został wyłożony betonowymi płytami zarówno na brzegach rowu jak i na jego dnie. Wykonana została także wycinka drzew porastających rów sztolni za przepustem, w kierunku wschodnim.
Aby rozwiązać kompleksowo problemy związane z ciekiem historycznej sztolni, planowane są już kolejne zadania, których wykonanie nastąpi jeszcze w tym roku. W porozumieniu z PGW „Wody Polskie” i gminą Bolesław uzgodniono, że niezbędnym pracom udrożnieniowym zostanie poddany odcinek Sztolni Ponikowskiej od mostu przy ulicy Głównej w Laskach do ujścia cieku do rzeki Biała.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
