Spośród 24 obiektów i lokalizacji zgłoszonych z całego województwa śląskiego, komisja ekspertów – scenografów, kierowników lokacji i specjalistów ds. produkcji filmowych – wybrała tylko pięć wyjątkowych miejsc. W finale plebiscytu Śląska Lokacja Filmowa 2025 znalazły się: Kopalnia Ćwiczebna Sztygarka, Instytut Dziedzictwa i Dialogu – Łaźnia Moszczenica w Jastrzębiu-Zdroju, Arcyksiążęcy Browar Zamkowy w Cieszynie, Zabytkowy park w Świerklańcu, Dom Pracy Twórczej Architekta (Willa Ziętka) w Ustroniu.
Sztygarka jest wyjątkowa
Kopalnia Ćwiczebna Sztygarka w Dąbrowie Górniczej jest pierwszą w Polsce zachowaną kopalnią szkoleniową zbudowaną od podstaw dla celów edukacyjnych na początku XX wieku, rozbudowaną w latach 1958-1966. Dzisiaj jest to obiekt muzealny i turystyczny.
Kopalnia składa się z trzech poziomów połączonych dwiema pochylniami – Upadową I „Kamienną” i Upadową II „Południową”. Różnica wysokości między skrajnymi piętrami wynosi ok. 14,5 m. Łączna długość czynnych wyrobisk turystycznych to ok. 650 m, pierwotnie drążone były w cegle i osadzane w drewnie, a później w stalowych obudowach.
W korytarzach zachowano oryginalne torowisko wąskotorowe 600 mm oraz sieć wentylacyjną. Na trasie zwiedzić można m.in. komorę materiałów wybuchowych, warsztat elektryczny, dyspozytornię, stację ratowniczą i autentyczną ścianę węglową z kombajnem KWB-3, przenośniki zgrzebłowe, wagoniki i różne typy obudów górniczych. Kopalnia zdobyła m.in. tytuł „Perły w Koronie Województwa Śląskiego 2010” .
Powstawały tu obrazy fabularne, dokumentalne czy teledyski. Sceneria jest wyjątkowa, z niepodrabialnym charakterem, nie dziwi więc, że przyciąga twórców.
Lewitująca bryła węgla
Mieszkańcy Jastrzębia-Zdroju świetnie wiedzą, że w Instytucie Dziedzictwa i Dialogu – Łaźnia Moszczenica można zwiedzić Carbonarium. To nie tylko wystawa poświęcona roli, jaką węgiel odegrał w historii miasta, ale także zwrócenie uwagi na jego wieloletnie przemysłowe dziedzictwo.
Carbonarium działa w byłej górniczej łaźni, jest chętnie odwiedzane przez byłych i obecnych górników jastrzębskich kopalń. Łaźnia Moszczenica została otwarta we wrześniu 2023 r.
Co można zobaczyć w Łaźni Moszczenica?
Przede wszystkim węgiel – od pierwiastka, poprzez wykorzystanie w przemyśle i roli, jaką odegrał w historii miasta. Nie brakuje przedstawienia zastosowania węgla w świecie nauki oraz wątku transformacji i ekologicznych sposobów jego użytkowania. Jest historia powstania węgla i jego obieg w przyrodzie – od powstania w jądrach gwiazd po karbon i to, jak stał się surowcem energetycznym. Można tu zobaczyć nawet „lewitującą” bryłę węgla. Jest zawieszona w przestrzeni, pomiędzy kondygnacjami budynku, i waży – bagatela – tonę i trzysta kilogramów. Jest także geneza rozwoju przemysłu górniczego w Jastrzębiu-Zdroju w kontekście historii miasta.
Głosowanie tylko do 12 września
Do tegorocznego plebiscytu Śląska Lokacja Filmowa zgłoszono 24 lokacje z 20 miast i gmin województwa śląskiego. Komisja w składzie: Agata Adamus – scenograf i dekorator wnętrz (m.in. takich filmów i seriali jak „Simona Kossak”, „Strzępy”, „Dolina Bogów”, „Szadź”), Maciej Orlicz – kierownik ds. lokacji (m.in. takich filmów i seriali jak „Kleks i wynalazek Filipa Golarza”, „Akademia Pana Kleksa”, „Krakowskie potwory”, „Ołowiane dzieci”), Patrycja Młynarczyk – zastępca dyrektora Silesia Film oraz Anna Ćwiach – pracownik SFC, specjalistka ds. produkcji filmowych, biorąc pod uwagę m.in. unikatowość, wyjątkowe walory filmowe oraz chcąc podkreślić niezwykłą różnorodność zgłoszonych miejsc, wybrała pięć finałowych lokacji.
Jeśli ktoś chce wesprzeć górnicze obiekty, może oddać głos. Głosować można do 12 września.
Wyniki ogłoszone zostaną 16 września podczas gali w Kinoteatrze Rialto w Katowicach.
Organizatorami konkursu są Instytucja Filmowa Silesia Film i Silesia Film Commission.
Swój głos można oddać na stronie: https://plebiscyt.silesiafilm.com/
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
