Na teren dawnego kamieniołomu legalnie wejdziemy, ale do jaskini już nie. Chociaż niedawno zmieniony został przebieg tak zwanego szlaku ruchu pieszego, przebiegającego przez rezerwat przyrody Szachownica, to w dalszym ciągu wstęp do podziemnej części rezerwatu nie będzie możliwy.
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach wydał 27 września 2023 r. zarządzenie nr 26/2023, ustalające szlak ruchu pieszego przez pododdziały 209a, b, c leśnictwa Wapiennik w Nadleśnictwie Kłobuck na terenie rezerwatu Szachownica. Równocześnie straciło moc wcześniejsze zarządzenie z 30 maja 2017 r. dotyczące wcześniejszego przebiegu szlaku. Nowa trasa nie jest szlakiem PTTK, nie ma więc oznaczeń w postaci np. trzech pasków.
- Szlak daje możliwość zejścia do fragmentu pozostałości kamieniołomu w miejsce z ustawionymi głazami, ale nadal nie dopuszcza możliwości wejścia do wnętrza jaskiń. Nie ma obowiązku znakowania tras wyznaczonych w rezerwacie. Przy wejściu do rezerwatu ustawiono tablicę informacyjną z mapą wskazującą na przebieg szlaku. Wyznaczanie szlaku ruchu pieszego w rezerwacie nie jest tożsame z wyznaczaniem szlaku turystycznego, którego organizatorem jest np. PTTK. Wszelkie organizacje znakujące szlaki turystyczne w ramach własnych działań statutowych muszą uwzględniać zakres udostępnienia obiektu chronionego - informuje Natalia Zapała, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach.
Rezerwat przyrody Szachownica znajduje się na terenie gminy Lipie w północnej części województwa śląskiego, niedaleko granicy z województwem łódzkim. Rezerwat liczy sobie 45 lat. Utworzony został 11 listopada 1978 r. na terenie leśnym - w miejscu, gdzie dawniej istniała kopalnia odkrywkowa wapienia na Krzemiennej Górze. Na skutek prac górniczych w kamieniołomie odkryty został rozległy system jaskiniowy, jakim są Jaskinia Szachownica I i II.
Miejsce to znajduje się z dala od głównych dróg, jednak bywa penetrowane przez turystów. Formalnie RDOŚ dopiero w 2017 r. udostępnił część rezerwatu, wyznaczając szlak ruchu pieszego. Wcześniej, w latach 2014 i 2017 przeprowadzono górnicze prace zabezpieczające Jaskinie Szachownica I i Szachownica II znajdujące się w rezerwacie. Wymurowano filary podtrzymujące strop, zamontowano siatkę metalową w wymagających tego miejscach. Z uwagi na potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa nadal obowiązuje zakaz wstępu do jaskiń.
Nie wszyscy tego przestrzegają. W maju 2021 r. prowadzono nagrania filmowe w Jaskini Szachownicy, które wykazały pobyt osób nie posiadających zezwolenia RDOŚ na przebywanie w danym miejscu. Obecnie realizowany jest zlecony przez RDOŚ Katowice monitoring ruchu turystycznego w jaskini. O zakazie wstępu i zasadach panujących w rezerwacie Szachownica przypominają tablice informacyjne.
- Są to dwie tablice ostrzegawcze przed głównymi wejściami do jaskini oraz jedna na parkingu leśnym w Rozalinie. Tablice te zostały ustawione w latach 2015/2016. Ponadto w tym roku postawiono tablicę informacyjną przy wejściu do rezerwatu z informacją o zakazie wejścia do jaskini, w formie piktogramu z krótkim opisem - stwierdza Natalia Zapała z RDOŚ.
W 2023 r. rozpoczął się monitoring nietoperzy w jaskini Szachownica, który będzie trwał do 2024 r. Wyniki będą znane pod koniec IV kwartału 2024 r. Monitoring nietoperzy w Szachownicy cyklicznie prowadzi Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
Nie są natomiast prowadzone kontrole stanu zabezpieczeń górniczych. Co roku prowadzone są za to ogólne obserwacje stanu stropu jaskini np. ewentualne odspojenia, stanu elementów obudowy takich jak kotwy czy cięgna.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
