Należąca do Jastrzębskiej Spółki Węglowej kopalnia Budryk w Ornontowicach należy do grupy zakładów górniczych ujmujących najwięcej metanu z wyrobisk dołowych w skali całego polskiego górnictwa. Według danych Wyższego Urzędu Górniczego za 2022 r. ornontowicki zakład górniczy dobrze radzi sobie także z efektywnością wykorzystania tego gazu, uzyskując wynik na poziomie 64,44 proc. w skali roku.
Zrealizowany przez Jastrzębską Spółkę Węglową projekt pod nazwą „Gospodarcze wykorzystanie metanu – KWK Budryk” dotyczy redukcji zagrożenia metanowego poprzez zwiększenie efektywności odmetanowania, redukcji emisji tego gazu do środowiska o 13 tys. ton rocznie oraz jego wykorzystania w jednostkach kogeneracyjnych, produkujących energię elektryczną i ciepło. Ponadto, realizacja przedsięwzięcia pozwoli zmniejszyć ilość zakupionej energii od dostawców zewnętrznych i zmniejszyć opłaty związane z emisją metanu do atmosfery.
W marcu 2023 r. oddano do użytkowania układy o mocy elektrycznej 8 MW na terenie Szybu VI oraz o mocy 10 MW na terenie Zakładu Głównego. Sumaryczna moc po uwzględnieniu relokacji na inny zakład obecnie wynosi 20 MW. Ponadto na terenie Zakładu Głównego firma zewnętrzna eksploatuje jednostki kogeneracyjne o łącznej mocy 8 MW. W ramach przedsięwzięcia zmodernizowano również główne rozdzielnie na terenie Zakładu Głównego oraz zbudowano nową główną rozdzielnię na terenie Szybu VI, rozbudowano rurociągi odmetanowania oraz pozostałą infrastrukturę techniczną.
– Realizowany program dotyczy nie tylko ujmowania metanu z czynnych wyrobisk, ale także z pokładów już wyeksploatowanych. Dlatego budowane są rurociągi do wszystkich tych rejonów, w których metanowość jest wysoka, aby zapobiec emisji metanu do atmosfery kopalnianej – wyjaśnia Piotr Jarek, nadsztygar wentylacji ds. odmetanowania.
Warto dodać, że kopalnia Budryk od dawna inwestuje w ujmowanie metanu. Dysponuje już dwiema stacjami odmetanowania. Pierwsza ma już ponad 20 lat i znajduje się przy Szybie II. Druga ruszyła przed ośmiu laty przy Szybie VI w Chudowie. Liczy się więc każdy metr sześc. gazu, z którego produkowana jest następnie energia elektryczna oraz w przyszłości energia cieplna. W ramach programu kopalnia Budryk planuje rozbudowę stacji odmetanowania na terenie Szybu VI.
Układy kogeneracyjne będące własnością kopalni posiadają zdolność zaspokojenia do 50 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną.
– W okresie do końca września br. wyprodukowanych zostało 65 tys. MWh energii elektrycznej z 16,4 mln m sześc. ujętego metanu. Nigdy wcześniej nie notowaliśmy tak wysokich wyników – wskazuje Aleksandra Kubik, kierownik działu energetycznego.
Warto wiedzieć, że kopalnia Budryk schodzi z wydobyciem coraz niżej. Pokłady, które obecnie są eksploatowane, należą do IV kategorii zagrożenia metanowego. Jako jedna z nielicznych kopalń w Polsce może pochwalić się silnikami gazowymi z generatorami, które spalając gaz z odmetanowania kopalni, produkują energię elektryczną i ciepło, które w przyszłości zostanie wykorzystane do dosuszania węgla w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla na terenie Zakładu Głównego oraz do ogrzania infrastruktury Szybu VI. – W planach jest zainstalowanie kolejnych układów kogeneracyjnych o łącznej mocy 7,2 MW – dodaje Piotr Jarek.
Przypomnijmy, że z początkiem października br. JSW uzyskała wsparcie finansowe od Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ma ona na celu redukcję wpływu eksploatacji kopalni na środowisko. Łączny koszt projektu w zakresie zrównoważonej energetyki wynosi 88 165 130,00 zł.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
