O miano polskiego bieguna ciepła ubiegać się może położony przy granicy z Republiką Federalną Niemiec powiat słubicki. Zimy są tam łagodne, pokrywa śnieżna leży bardzo rzadko, a temperatury latem są wysokie. Z tego względu znajdujący się na terenie wsi Górzyca zakład górniczy Owczary Pole Północne można nieco żartobliwie nazwać najcieplejszą kopalnią odkrywkową w kraju. Jest to zarazem jeden z najdalej na zachód wysuniętych zakładów górniczych w Polsce.
Jeszcze niedawno wydawało się, że kopalnia ta niebawem zakończy fedrowanie. Koncesja wydobywcza dawała możliwość działania de facto do końca października 2023 r. To jednak uległo zmianie i kopalnia ma otwartą drogę do dalszego działania przez kilka kolejnych lat. Decyzja koncesyjna obowiązująca do 1 listopada 2023 r. została przedłużona decyzją marszałka województwa lubuskiego z 9 października 2023 r. do 14 września 2027 r.
– Przedsiębiorca wystąpił z wnioskiem do dyrektora OUG w Poznaniu o zmianę terminu ważności Planu ruchu odkrywkowego zakładu górniczego kruszywa naturalnego Owczary Pole Północne zatwierdzonego na okres od 6 września 2022 r. do 1 listopada 2023 r. zgodnie z przedłużonym terminem koncesji. Wniosek jest w trakcie procedowania - informuje Anna Swiniarska-Tadla, rzecznik prasowy prezesa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach.
Jako że znaczna część złoża została już wyeksploatowana, a czasu do zakończenia działalności nie jest aż tak dużo, kopalnia ma przed sobą perspektywę przeprowadzenia rekultywacji terenu. Podczas poprzedniej kontroli przeprowadzonej przez inspektorów OUG 18 i 19 września 2022 r., przedsiębiorca przedstawił decyzję starosty słubickiego z 26 czerwca 2014 r. ustalającą rolniczy kierunek rekultywacji gruntu położonego w obrębie Górzyca o nr 639/10 o powierzchni przeznaczonej do rekultywacji wynoszącej 15,94 ha. Dodatkowo przedstawiono dokumentację rekultywacji zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, która zakłada m.in. prowadzenie bieżącej rekultywacji w kierunku rolnym. W czasie tamtej kontroli stwierdzono, że na obecnym etapie zagospodarowania terenu, prace rekultywacyjne nie są prowadzone, poza profilowaniem skarp końcowych wyrobiska w trakcie ważności planu ruchu.
Wspomniana kontrola wykorzystana została także do przeprowadzenia pomiaru urządzeniem GPS, który wykazał, że roboty górnicze prowadzone były w wyznaczonym obszarze górniczym.
– Pomiar kontrolny urządzeniem GPS naniesiony na mapę będącą załącznikiem do Operatu ewidencyjnego sporządzonego według stanu na 31 grudnia 2021 r., wykazał w części południowej złoża (w linii pomiędzy 6 a 4 punktem załamania obszaru i terenu górniczego) eksploatację poniżej spągu udokumentowanego złoża. Rzędna spągu ustalona w dokumentacji geologicznej wynosi od 35 do 37 m n.p.m., a rzędna wyrobiska według mapy aktualnej na 31 grudnia 2021 r. wynosi od 29 do 31 m n.p.m., co świadczy o 6-metrowym przegłębieniu wyrobiska. Kubatura przybliżona naruszenia wynosi 9000 m kw. x 6 m = 54000 m sześć., co przy przyjętym ciężarze objętościowym 1,75 Mg/m sześc. daje 94 500 Mg kopaliny. Zgodnie z przedstawionymi dokumentami, do naruszenia doszło w I półroczu 2021 r., co wykazane zostało i rozliczone w Operacie ewidencyjnym sporządzonym wg stanu na 31 grudnia 2021 r. (bloki 3/VII i 3/VIII) - objaśnia Anna Swiniarska-Tadla z WUG.
Uwagę inspektorów OUG zwróciło jeszcze co innego.
– Ponadto pomiar kontrolny urządzeniem GPS, naniesiony na mapę będącą załącznikiem do Operatu ewidencyjnego sporządzonego wg stanu na 31 grudnia 2021 r., wykazał w części północnej złoża, w rejonie punktu nr 2 załamania obszaru górniczego przegłębienie wyrobiska robotami górniczymi – rzędna korony „rząpia” w omawianym rejonie wynosi 24,0 m n.p.m. W omawianym rejonie najniższa rzędna spągu złoża wynosić winna około 23 m n.p.m. – przekrój A-AI). Charakterystyczne „rząpie” wyrobiska w rejonie otworu wiertniczego B1 zostało wykonane według wyjaśnień przedstawiciela przedsiębiorcy w 2018 r. celem rozpoznania złoża w związku z projektowanym dokumentowaniem złoża poniżej rzędnej ustalonej w dokumentacji geologicznej. Zgodnie z przedstawionymi dokumentami do naruszenia doszło w 2018 r., co wykazane zostało i rozliczone w Operacie ewidencyjnym sporządzonym wg stanu na 31 grudnia 2018 r. – wielkość ubytku kopaliny z tego fragmentu wyrobiska wynosiła 22 379 Mg. Powyższą informację przekazano marszałkowi woj. lubuskiego stosownie do dyspozycji art. 173 ust. 2 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, w celu wykorzystania w zakresie swoich kompetencji - dodaje Anna Swiniarska-Tadla z WUG.
Zakład górniczy Owczary Pole Północne znajduje się przy drodze krajowej nr 31 Szczecin - Słubice, pomiędzy zabudowaniami wsi Górzyca i Owczary. Złoże zalega w całości na działce 639/10 obręb Górzyca, której właścicielem jest Urząd Gminy w Górzycy. Działka ta została wydzierżawiona przedsiębiorcy.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
