Logowanie do konta użytkownika czasowo wyłączone w związku z pracami technicznymi. Przepraszamy za utrudnienia..
Murawy galmanowe porastające teren dawnych hałd górniczych są od tego roku nowym, dodatkowym przedmiotem ochrony na terenie obszaru Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003. Mimo że jak dotąd nie stwierdzono pobierania kruszywa z hałd, stan tych muraw określany jest jako zły. Władze odpowiedzialne za ochronę przyrody chciałyby, żeby stan ten był przynajmniej zadowalający.
Wbrew nazwie mogącej sugerować, że chronione są wyłącznie rozległe podziemia po nieczynnej kopalni rud ołowiu i srebra, obszar Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 powstał także w celu ochrony tego, co znajduje się na powierzchni. Od tamtego czasu plan zadań ochronnych podlegał parokrotnie zmianom. Plan ten jest bezterminowy.
- Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 został ustanowiony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 24 kwietnia 2014 r. Plan ten został zmieniony dwa razy: Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 18 maja 2015 r. o zmianie zarządzenia w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 oraz Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 20 lipca 2023 roku, zmieniającym zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 - wylicza Natalia Zapała, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach.
Zdaniem RDOŚ, najważniejsze zmiany planu zadań ochronnych wprowadzone zarządzeniem z dnia 20 lipca 2023 roku to przede wszystkim rozszerzenie katalogu przedmiotów ochrony oraz wyznaczenie szczegółowych celów działań ochronnych. Dodano dwa siedliska przyrodnicze: 6130 Murawy galmanowe (Violetalia calaminariae) i 9150 Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion) oraz gatunek nietoperza 1323 Nocek Bechsteina (Myotis bechsteinii).
W związku z rozszerzeniem katalogu przedmiotów ochrony wskazano na potrzebę uzupełnienia stanu wiedzy o nich i uwarunkowaniach ich ochrony. To przekłada się na konieczność zlecenia przeprowadzenia aktualnych badań, których wykonanie RDOŚ zlecił w tym roku.
Jeśli wczytać się w zapisy dokumentu, to zapisano tam np. w stosunku do zagrożeń czyhających na murawy galmanowe jako cel: Poprawa oceny wskaźnika „niszczenie i zaśmiecanie hałd” z poziomu fizycznego niszczenia stanowisk wskutek działalności człowieka – poboru kruszywa z hałd, pożarów w wyniku palenia ognisk, nielegalnych wysypisk śmieci (U2) do poziomu sporadycznego zaśmiecania. Czy to znaczy, że notowano przypadki poboru kruszywa z hałd lub celowego zaśmiecania hałd na terenie obszaru?
- Cele dla muraw galmanowych zostały sformułowane na podstawie parametrów i wskaźników stanu ochrony siedliska przyrodniczego 6130 zgodnie z metodyką monitoringu GIOŚ. W odniesieniu do omawianego przypadku odnosi się on do aktualnego stanu ochrony siedliska 6130 w obszarze. Aktualnie ten wskaźnik oceniono na U2 – stan zły. Celem jest dążenie do zmiany na U1 – stan niezadowalający. W 2012 r. na zlecenie RDOŚ Katowice została sporządzona ekspertyza, w której dokonano roboczej oceny stanu ochrony siedliska 6130. W tym czasie nie było jeszcze opracowanej szczegółowej metodyki ocen stanu siedliska GIOŚ. Oceniono wówczas podobny wskaźnik, który jest istotny przy ocenie różnych zbiorowisk murawowych, to jest „inne zniekształcenia (rozjeżdżanie, wydeptywanie, zaśmiecenie)” na U2 – eksperci stwierdzili w terenie miejscami silne wydeptanie, ślady ognisk, rozjeżdżania. Na tej podstawie sformułowano zapis dotyczący celów działań ochronnych dla siedliska 6130. W wyniku przeprowadzonych dotychczasowych badań muraw galmanowych w obszarze N2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie nie stwierdzono przypadków poboru kruszywa z hałd - odpowiada Natalia Zapała z RDOŚ w Katowicach.
Siedlisko 6130 murawy galmanowe w obszarze N2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie obejmuje powierzchnię 3,62 ha. Jak dotąd nie stwierdzono zanikania tego siedliska w obszarze.
Od kilku dziesięcioleci wiadomo, że w części wyrobisk górniczych na pograniczu Bytomia i Tarnowskich Gór hibernują nietoperze. Okazuje się jednak, że nie tylko tam. W planie zadań ochronnych zapisano m.in. taki cel: Uzupełnienie stanu wiedzy na temat aktualnej liczebności i rozmieszczenia gatunku w obszarze. Czy oznacza to konieczność przeprowadzenia kolejnego liczenia nietoperzy w wyrobiskach podziemnych, dalsze penetracje tych podziemi?
- „Uzupełnienie stanu wiedzy na temat aktualnej liczebności i rozmieszczenia gatunku w obszarze oraz opisu jego stanu ochrony, zagrożeń i potrzeb przeprowadzenia działań ochronnych” jest działaniem dotyczącym uzupełnienia stanu wiedzy o przedmiocie ochrony i uwarunkowaniach jego ochrony zawartym w zarządzeniu. Zapis ten wskazuje na potrzebę przeprowadzenia szczegółowych badań monitoringowych kolonii letnich nocka Bechsteina, w oparciu o aktualną metodykę monitoringu GIOŚ. Po włączeniu nocka Bechsteina do listy przedmiotów ochrony obszaru N2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie konieczne jest przeprowadzenie monitoringu gatunku. Podczas badań monitoringowych eksperci pracują zgodnie ze wskazaną metodyką GIOŚ. Nie następuje penetracja podziemi. W sezonie letnim nocek Bechsteina jest gatunkiem typowo leśnym. Letnie stanowiska tego gatunku to stare drzewostany liściaste i mieszane o umiarkowanej wilgotności np. buczyny, dąbrowy, grądy - wyjaśnia Natalia Zapała.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
