Gdyby chcieć wskazać w Sudetach wzniesienie związane z górnictwem węgla kamiennego oraz górnictwem odkrywkowym, to na myśl przyjdzie w pierwszej kolejności góra Mniszek w Górach Wałbrzyskich. W jej historii znajdziemy i kopalnie węgla, i szkody górnicze, jak również hałdę przylegającą do góry.
Mniszek (711 m n.p.m.) to niewielka rozmiarowo góra na terenie miasta Boguszów-Gorce. Dobrze widoczna jest z drogi wojewódzkiej nr 367 Wałbrzych - Jelenia Góra przebiegającej jej zboczami oraz z linii kolejowej nr 274 Wałbrzych - Zgorzelec, biegnącej nieco poniżej. To zalesione wzniesienie przez wiele lat pozostawało poza zainteresowaniem turystów.
- Mniszek nie był miejscem budzącym zainteresowanie. Tam jest dość stromo, a widoków nie ma żadnych. Około 2010 r. poprowadzony został przez górę niebieski szlak, może trochę na siłę - mówi dr hab Jacek Potocki, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
Na początku XX w. na Mniszku przez czternaście lat funkcjonowało schronisko turystyczne Ungerbaude. Jak podaje Jacek Suchodolski w książce Architektura schronisk górskich w Sudetach: „(...) otwarte w 1901 r. przez karczmarza Ungera, zostało definitywnie zamknięte w 1915 r. ze względu na groźbę zawalenia się budynku z powodu szkód górniczych. Znajdowały się tam stare sztolnie.”. Przy schronisku zbudowana została też wieża widokowa o wysokości 19 m, która również się nie zachowała.
Szkody górnicze były następstwem eksploatacji węgla kamiennego. W Bogusowie-Gorcach w dzielnicy Gorce, przylegającej od zachodu do góry Mniszek, znajdował się szyb Witold. Organizacyjnie podlegał on pod KWK Victoria w Wałbrzychu. Szyb został zlikwidowany, pozostała po nim wieża wyciągowa, służąca teraz jako wieża widokowa. Dobrze ją widać ze zboczy góry Mniszek, jeśli oczywiście znajdzie się przecinkę leśną.
Tuż obok góry Mniszek pozostała jeszcze jedna pamiątka po górnictwie węgla kamiennego. To zalesiona hałda, znajdująca się na zachód od Mniszka, w pobliżu stadionu i miejscowego hotelu. Hałda ma płaską powierzchnię. Pomiędzy hałdą a Mniszkiem powstał sztuczny wąwóz o niewielkiej szerokości. Niejeden turysta pomylił się, wspinając się na hałdę, podczas gdy zamierzał wejść na górę Mniszek.
Na Mniszku, zbudowanym z tufów i porfirów, prowadzona była też eksploatacja odkrywkowa. Śladem po niej jest dawny kamieniołom. Bywa on wykorzystywany przez miłośników wspinaczki skalnej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
