W województwie opolskim od kilku lat trwają przygotowania do utworzenia nowych rezerwatów przyrody. Część propozycji obejmuje tereny kilku dawnych kopalń, głównie odkrywkowych, ale też i głębinowych. Proces ten potrwa przypuszczalnie wiele lat.
Przygotowana na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Opolu w 2021 r. ekspertyza na temat kierunków rozwoju rezerwatów w województwie opolskim zawierała wskazanie propozycji nowych terenów chronionych. W tym gronie znalazły się propozycje rezerwatów w miejscach, będących w przeszłości terenem eksploatacji górniczej, jak np. Gogolińskie Gniewosze, Gwarkowa Perć, Ligota Dolna Łom, Sławniowice, Wilemowice i kilka innych.
Z tego grona jako pierwszy utworzony został rezerwat przyrody Gogolińskie Gniewosze. Formalnie istnieje on od 20 stycznia 2023 r. Znajduje się na Wyżynie Śląskiej w gminie Gogolin, w miejscu dawnej kopalni odkrywkowej wapienia, eksploatowanej na potrzeby przemysłu materiałów budowlanych. Wyeksploatowane wyrobisko upodobały sobie węże z gatunku gniewosz plamisty.
- Z dniem 3 marca 2023 r. zarządzeniem nr 6/2023 regionalnego dyrektora ochrony środowiska w Opolu zostały ustanowione zadania ochronne dla rezerwatu przyrody „Gogolińskie Gniewosze”. Zgodnie z tym aktem prawnym na terenie całego rezerwatu będzie prowadzony coroczny monitoring stanu populacji gniewosza plamistego. Aktualnie taki monitoring jest prowadzony, a jego zakończenie planowane jest na październik 2023 r. Na chwilę obecną Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu nie dysponuje wynikami badań określających zmiany trendu w liczebności populacji gniewosza. Jednym z zadań ochrony czynnej zaplanowanych w stosunku do tego rezerwatu przyrody jest utrzymanie polan śródleśnych, czyli wykaszanie 30 proc. powierzchni wszystkich polan, począwszy od roku 2024. Innym zagrożeniem, które może wymagać działań z zakresu ochrony czynnej, jest zwalczanie roślin inwazyjnych i ekspansywnych, jednak podjęcie tych działań uzależnione jest od stwierdzonego zapotrzebowania - wyjaśnia Alicja Majewska, regionalny dyrektor ochrony środowiska w Opolu.
Wspominana ekspertyza z 2021 r. zawiera kilkadziesiąt propozycji rezerwatów. Autorzy opracowania proponowali, by utworzyć m.in. rezerwat Cygańska Góra w gminie Głubczyce, gdzie znajduje się niewielki głęboki kamieniołom, czy też rezerwat Grabówka na terenie starej piaskowni w gminie Bierawa. Do rangi rezerwatu miałaby też być podniesiona słynna Gwarowa Perć w Górach Opawskich, czyli dawny kamieniołom łupku dachówkowego z najdłuższą w Polsce drabinką do wspinaczki górskiej. „W waloryzacji projektowanych rezerwatów przyrody Gwarkowa Perć uzyskała jedną z najwyższych ocen w grupie wskaźników przyrody nieożywionej – 8,2 - napisali autorzy ekspertyzy z 2021 r. Na razie jednak nie te tereny są przewidywane do objęcia ochroną w pierwszej kolejności.
- Postępowania nad tworzeniem nowych rezerwatów są w toku. W tym zakresie podjęte zostały prace nad utworzeniem rezerwatów: Mańkowice i Narok. Planowany termin ustanowienia tych rezerwatów: do końca roku 2023 - stwierdza Alicja Majewska.
Jak na razie nie zaszły przesłanki w którymś z przypadków skłaniające do rezygnacji z utworzenia rezerwatu. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu nie posiada aktualnie informacji, które wskazywałyby na utraty walorów przyrodniczych, dla których zaplanowano utworzenie rezerwatów przyrody.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
