Dlaczego węgiel jest nam absolutnie niezbędny – wyjaśnia w rozmowie z portalem netTG.pl prof. Władysław Mielczarski, ekspert z Politechniki Łódzkiej. - Mam tylko nadzieję, że politycy po wyborach zaczną na to nasze dobro narodowe inaczej, przychylniej patrzeć. Bez niego (węgla) nie tylko będą marzli ludzie, ale też będą problemy z dostawami prądu – zauważa prof. Mielczarski.
- Tomasz Rogala, prezes Polskiej Grupy Górniczej, zachęca osoby ogrzewające swoje domy węglem, by już teraz uzupełniały zapasy. Czy w nadchodzącym sezonie zimowym czekają nas kolejne kłopoty z zaopatrzeniem?
- Zacznę od anegdoty. Otóż uczony duński Bohr, który odkrył model atomu, zwykł mówić, że „prognozowanie jest bardzo trudne, a szczególnie trudne, kiedy dotyczy przyszłości”. Trudno przewidzieć, jak będzie, ale można omówić ogólne tendencje. Ta zima, już jako kolejna, była wyjątkowo łagodna. Czy następna też taka będzie? Bo jeśli ten ciąg zostanie załamany i pogoda będzie mroźna, to wszyscy w Europie będziemy mieli problemy i to nie tylko z węglem. Także z gazem ziemnym. To może dotknąć zwłaszcza Niemców i Polaków. Nasza energetyka zużywa tego paliwa niewiele. Niemniej jednak zużywają go przedsiębiorstwa chemiczne produkujące azot, czyli nawozy. Zapotrzebowanie krajowe na gaz wynosi około 20 mld m sześc., a nasze własne wydobycie to zaledwie 5 mld m sześc. Kolejne 5 mld m sześc. jesteśmy w stanie zaimportować dzięki gazoportowi. Pozostaje Baltic Pipe, ale nie wiemy, czy tam w ogóle coś nim płynie, a jeśli nawet tak – to raczej niewiele. Jeśli zima będzie mroźna i Niemcy zaczną mieć problemy, to zaczną odkupywać gaz od innych kontrahentów, płacąc za niego więcej, tak jak to już robiły w minionym sezonie.
- Tak więc z gazem sytuacja będzie trudna.
- A jeśli będzie mniej tego surowca, wzrośnie zapotrzebowanie na węgiel. To naczynia połączone. Tak więc rada prezesa Tomasza Rogali, by już myśleć o zaopatrzeniu w węgiel, jest jak najbardziej słuszna. Może nie będziemy mieć takiego kryzysu jak poprzednio, bo on został poniekąd wywołany zbyt szybkimi decyzjami politycznymi, ale na pewno będzie węgla brakować i to z roku na rok coraz bardziej.
- Dlaczego tak będzie?
- Bo zamykamy kopalnie węgla kamiennego, nie mając tak naprawdę sensownej alternatywy dla surowca będącego podstawowym surowcem używanym w elektrowniach do wytwarzania energii elektrycznej. Mówi się o elektrowniach jądrowych, ale one będą albo ich nie będzie. Nie traktuję tych zapowiedzi zbyt poważnie. O ile się spełnią, to być może dopiero za jakieś 15 lat. Jeśli chodzi o elektrownie gazowe, to jesteśmy świadomi, że niezależnie od tego, jak się skończy konflikt, który toczy się tuż za naszą granicą, zaufanie do tego surowca będzie bardzo ograniczone i to ze wszystkich kierunków. Można wysadzić nie tylko Nord Stream, ale też Baltic Pipe i inne rurociągi. Zaś węgiel to surowiec, który można przywieźć nawet z końca świata, a na dodatek jesteśmy w tak dobrej sytuacji, że mamy własny. Mam tylko nadzieję, że politycy po wyborach zaczną na to nasze dobro narodowe inaczej, przychylniej patrzeć. Węgiel jest nam absolutnie niezbędny. Bez niego nie tylko będą marzli ludzie, ale też będą problemy z dostawami prądu.
- Dla energetyki zawodowej niezbędne jest uruchomienie złoża węgla brunatnego Złoczew. Czy są na to szanse?
- To nie tylko jest możliwe, ale też niezbędne. Przy obecnym wydobyciu złoża Bełchatów i Szczerców kończą się w 2035 roku, no może wystarczą na trochę dłużej, jeśli zmniejszymy eksploatację.
W Elektrowni Bełchatów mamy nowy blok 800 MW i dziesięć kolejnych o mniejszej mocy, wyremontowanych, spełniających wszystkie wymagania środowiskowe, które nadal mogą pracować. Do tego jednak jest potrzebne uruchomienie złoża Złoczew, które zapewni surowiec na co najmniej kolejne 10 lat funkcjonowania. Nie zapominajmy też o aspekcie społecznym Bełchatowa i okolicznych miejscowości, których mieszkańcy są pracownikami kompleksu. Szybkie zamknięcie kopalni i elektrowni może doprowadzić do tego, co działo się w Wałbrzychu czy na Górnym Śląsku, ale też np. w Wielkiej Brytanii po zamknięciu kopalń. Musimy zdecydowanie spowolnić proces dekarbonizacji. Rozchwialiśmy system elektroenergetyczny. Już musieliśmy odłączać od sieci odnawialne źródła energii, w listopadzie zaś będziemy mieli problem odwrotny. Dobrze byłoby jak najszybciej wrócić do niezawodnych, a jeszcze lepiej – własnych, krajowych surowców energetycznych.
- Na ile jesteśmy w stanie zwiększyć wydobycie na potrzeby gospodarstw domowych?
- Nie jestem w stanie tego określić, natomiast dzieją się rzeczy niedobre, jak zamknięcie kopalni Makoszowy, która mogła świetnie to zadanie wypełnić. Niestety tam bezpowrotnie zablokowano dostęp do cennego węgla, idealnego na potrzeby gospodarstw domowych. Wystarczyłoby go na 20 lat! Doszło do barbarzyństwa.
- Przy imporcie węgla będziemy bogatsi o doświadczenia z zakończonego sezonu jesienno-zimowego. Z jakich kierunków będziemy sprowadzać węgiel? Coś się zmieni?
- Na pewno możemy powiedzieć, że kierunek rosyjski, który przez lata był dominujący, zupełnie odpadł. I to nie ulega żadnym wątpliwościom, jest poza wszelką dyskusją. Im lepszy węgiel będziemy chcieli kupić, tym więcej za niego zapłacimy. W poprzednim sezonie kupowaliśmy szybko, drogo i niestety był to surowiec, który okazał się miałem. Kierunki importu to głównie Australia, Indonezja, Kolumbia, być może także Stany Zjednoczone, o ile ich bilans energetyczny na to pozwoli. Oficjalnie handel z Rosją nie istnieje. Ale czy nieoficjalnie ich węgiel może nadal trafiać do Polski?
No cóż, jak popatrzymy na to, co się działo ze zbożem z Ukrainy, które miało tylko przez nasz kraj być transportowane, to wszystko jest możliwe.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
