Nie da się przeliczyć wyniku ekonomicznego kopalni ani ilości wydobytych ton węgla na cenę ludzkiego zdrowia i życia. Bezpieczeństwo w pracy jest najważniejsze. Stanowi ono olbrzymie wyzwanie dla górniczych spółek. Dzięki sukcesywnemu wprowadzaniu do podziemi innowacyjnych i bezpiecznych technologii, sprzętu ochrony indywidualnej oraz techniki pomiarowej i kontrolnej będzie można efektywnie eksploatować surowce przez kolejne lata.
Bezpieczeństwo w przemyśle górniczym w Polsce ma ogromne znaczenie, gdyż wydobycie odbywa się na coraz niżej położonych pokładach, gdzie szczególnie występują zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego. Czeska spółka węglowa OKD, wprowadzając 13 lat temu program Safety 2010, zainwestowała ponad 11 mld koron w bezpieczeństwo pracy. Zakupiono najnowocześniejszy sprzęt, środki ochrony indywidualnej, ubrania robocze, aparaty ucieczkowe i lampy osobiste z lokalizatorami. Kolejną inwestycją był projekt POP 2010 zakładający informatyzację procesów eksploatacyjnych, co wyraźnie zmieniło warunki pracy pod ziemią. Polskie przedsiębiorstwa górnicze również inwestują w bezpieczeństwo i innowacje w tej dziedzinie. Pracownicy kopalń wyposażani są w coraz lepsze narzędzia oraz sprzęt ochrony osobistej. Miniona dekada, pod względem bezpieczeństwa pracy, przyniosła pozytywne zmiany w górnictwie. Kopalnie wykorzystują maszyny i urządzenia sterowane i monitorowane przez systemy informatyczne. Nic tak jednak nie zwiększa bezpieczeństwa pracy, jak wprowadzane innowacje.
Na ścianie i w transporcie
Realizowany przez Zakład Górniczych Robót Inwestycyjnych Polskiej Grupy Górniczej innowacyjny projekt odmetanowania pokładów, z zastosowaniem technologii podziemnych wierceń kierunkowych, mimo obaw, dobrze się sprawdza i przynosi doskonałe rezultaty. Proces ten polega na ujmowaniu wysokoprocentowej mieszaniny powietrzno-metanowej z górotworu, aby na stacji odmetanowania oraz w głównych rurociągach, stężenie gazu utrzymywane było na optymalnym i bezpiecznym poziomie. Wynalazek został zastosowany w kopalni Murcki-Staszic i w najbliższych latach będzie wdrożony w innych metanowych kopalniach PGG. W tej samej kopalni działa również system PORTAS monitorujący strefy szczególnego zagrożenia tąpaniami. Pracowników zatrudnionych w rejonie ściany wyposażono w identyfikatory aktywne, które umożliwiają bieżący monitoring przemieszczania się z transmisją danych do dyspozytora kopalni. Pozwala on precyzyjnie ustalić miejsce przebywania osób. W przypadku przekroczenia dopuszczalnego limitu załogi przebywającej w wyznaczonych strefach powoduje on wyłączenie kombajnu ścianowego. Statystyki pokazują, że najwięcej wypadków zdarza się w transporcie. W należącej do Jastrzębskiej Spółki Węglowej kopalni Borynia-Zofiówka-Bzie, aby zminimalizować zagrożenie wypadkami, wprowadzono do ruchu kolejki podświetlane. System oświetla podłoże na biało, gdy górnicy zajmują miejsce w wagonach, a na czerwono – w trakcie jazdy pociągu. W ruchu Borynia funkcjonuje kolejka z mobilnym oświetleniem stacji materiałowych. W kopalni Pniówek trwają prace nad uruchomieniem pierwszej na świecie instalacji służącej do redukcji emisji metanu do atmosfery z opuszczonych rejonów pracującej kopalni.
Warto również podkreślić, że w JSW – w procesie szkolenia pracowników – wykorzystywana jest technologia wirtualnej rzeczywistości. Wspólne przedsięwzięcie konsorcjum, zawiązanego przez JSW Innowacje z JSW Szkolenie i Górnictwo oraz Głównym Instytutem Górnictwa, również służy podniesieniu bezpieczeństwa pracy górników. JSW zaplanowała wydać ponad 1,16 mld zł na bezpieczeństwo pracowników. W dziedzinie klimatyzacji podziemnych wyrobisk na uwagę zasługuje ruch Marcel kopalni ROW (PGG). Dzięki centralnej klimatyzacji, o łącznej mocy chłodzącej 6 MW, znacznie poprawił się komfort pracy załogi.
Ściany bezzałogowe
Aby można było monitorować, analizować i podejmować trafne decyzje z dala od frontu robót, musi być zapewniona efektywna transmisja danych. Spółki węglowe wprowadzają zatem do kopalń światłowody. Nowoczesna łączność doskonale sprawdza się zwłaszcza w ratownictwie górniczym i logistyce.
Poziom obecnej wiedzy o systemach bezpiecznej eksploatacji pozwala naukowcom na projektowanie ścian bezzałogowych. Mamy nadzieję, że doczekamy czasów, gdy wydobycie węgla odbywać się będzie za pomocą zdalnie sterowanych maszyn i urządzeń, a górnik będzie mógł pracować w bezpiecznych rejonach zakładu. Inteligentna kopalnia charakteryzuje się nowoczesnymi rozwiązaniami, które przekładają się na większą efektywność. Podnoszą one również bezpieczeństwo pracy górników.
Bezpieczeństwo pracy górników jest istotnym tematem omawianym podczas spotkań na Międzynarodowych Targach EXPO KATOWICE. Tak będzie również podczas przyszłorocznej edycji. Wystawcy zaprezentują innowacyjne rozwiązania w tym zakresie, biorąc udział w konkursie: Innowacyjny Produkt & Technologie EXPO KATOWICE w kategorii: bezpieczeństwo. W czasie prezentacji będzie można przyjrzeć się najnowszym wynalazkom oraz nawiązać bezpośredni kontakt z naukowcami, konstruktorami i przedsiębiorcami.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.