Trzysta pięćdziesiąt tysięcy ton kruszywa do łatwego pozyskania kontra urzędnicy i mieszkańcy czterech miast. To nie spór o nową kopalnię odkrywkową, lecz o planowane do rozbiórki nasypy dwóch linii kolejowych w Chorzowie.
Jedna z nich była linią kolei piaskowych Jęzor Centralny JCA - Szyb Dołki KWK Andaluzja. Dowożono nią piasek podsadzkowy do piekarskiej kopalni węgla. Drugi nasyp to fragment linii wąskotorowej Chorzów Maciejkowice Wąskotorowe - Brzeziny Śląskie Wąskotorowe.
Dlaczego pomysł firmy JK Technology spotkał się z takim sprzeciwem, skoro wiele innych nieczynnych nasypów kolejowych zostało w XX i XXI w. rozebranych? Te dwa akurat znajdują się na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Żabie Doły.
- Plany spółki chcącej rozebrać nasyp, znane są nam tylko na terenie Chorzowa, choć ciągnie się on w kierunku północno-zachodnim na tereny miasta Bytom. Planowana przez inwestora rozbiórka obejmuje nasyp znajdujący się na terenie Chorzowa, po zachodniej stronie ulicy Kluczborskiej. Miasto Chorzów od dłuższego czasu w korespondencji z Wydziałem Infrastruktury Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego wyraża stanowczo negatywne stanowisko względem tego rodzaju planów rozbiórki nasypów na Żabich Dołach. Prezydent miasta Chorzów wniósł sprzeciw wobec zgłoszenia dotyczącego zamiaru rozbiórki nasypu kolejowego na działkach położonych na obszarze zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Żabie Doły. Wojewoda Śląski 3 kwietnia 2023 r. uchylił decyzję prezydenta miasta Chorzów i umorzył postępowanie w tej sprawie, dając tym samym inwestorowi prawo rozebrania nasypu - informuje Łukasz Adamczyk, kierownik Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Chorzowie.
Linia kolei piaskowych z Jęzora do Szybu Dołki była w większości trasą dwutorową zelektryfikowaną. Na terenie Żabich Dołów rozebrano ją od czerwca do sierpnia 2013 r. Wcześniej, w 1994 r. zlikwidowana została linia Chorzów Maciejkowice Wąskotorowe - Brzeziny Śląskie Wąskotorowe. Obie trasy krzyżują się w pobliżu miejsca, gdzie dawniej funkcjonowała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Maciejkowice.
Zamiar rozbiórki nasypu zaktywizował społeczność w Bytomiu, Chorzowie i Piekarach Śląskich. Doszło nawet do protestu na chorzowskim rynku. Podjęto zbierania podpisów pod petycją przeciwko planowanej inwestycji. W efekcie wojewoda uchylił wydaną decyzję i postępowanie zostało wszczęte na nowo.
Chociaż teren należący do firmy zainteresowanej rozbiórką nasypu znajduje się w Chorzowie, specjalną uchwałę w obronie Żabich Dołów przyjęła w maju Rada Miejska Bytomia. Na stronie internetowej bytomskiego magistratu zamieszczono nawet mapkę z zaznaczonym przebiegiem spornych nasypów. Bytomscy urzędnicy nie ustrzegli się jednak błędu. Teren zakreślony na mapce zielonym kolorem oznaczyli jako „rezerwat Żabie Doły”, podczas gdy teren ten nie jest i nigdy nie był rezerwatem przyrody.
Afera wokół Żabich Dołów wpłynęła niewątpliwie na zwiększone zainteresowanie tym terenem. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, konkretnie Oddział Miejski w Zabrzu, zapowiedziało na sobotę, 1 lipca 2023 r., wycieczkę pieszą na Żabie Doły. W plakacie reklamującym wycieczkę jako atrakcje do zobaczenia na tym terenie obok stawów i schronów, wymieniono „stary nasyp kolejowy”.
Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy został w 1997 r. utworzony przez wojewodę katowickiego. To cenny przyrodniczo teren, w przeszłości znacznie przekształcony przez działalność kolejową i górniczą. Na krajobraz Żabich Dołów składają się stawy, powstałe prawdopodobnie w skutek szkód górniczych, hałdy Zakładów Górniczo-Hutniczych Orzeł Biały oraz nasypy po liniach kolejowych wąskotorowych i normalnotorowych, użytkowanych zarówno przez Polskie Koleje Państwowe, jak i przez Przedsiębiorstwo Materiałów Podsadzkowych Przemysłu Węglowego.
Informacje o Żabich Dołach od pewnego czasu znaleźć można w publikacjach przeznaczonych dla uczniów szkół podstawowych. Do bytomskich szkół trafiła publikacja „Bytom z Natury Zielony przyrodnicze zakątki” wydana przez Urząd Miejski w Bytomiu, w której opracowano rozdział „Zespół PrzyrodniczoKrajobrazowy „Żabie Doły”. Wzmianka o Żabich Dołach wraz z fotografią z tego terenu znalazła się w zeszycie ćwiczeń do geografii dla uczniów piątej klasy szkoły podstawowej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
