Ponad 100 mln m sześc. wód dołowych wypompowują pompownie należące do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. W ten sposób zabezpieczają przed zalaniem czynne zakłady górnicze należące m.in. do Polskiej Grupy Górniczej, Jastrzębskiej Spółki Węglowej czy Taurona Wydobycie oraz Zabytkową Kopalnię Guido. SRK znajduje także sposoby na zagospodarowanie tej wody. 6 czerwca umowę w tej sprawie zawarła z Gminą Jaworzno oraz Wodociągami Jaworzno. Planowane są także kolejne przedsięwzięcia w tym zakresie. Zainteresowanie wykorzystaniem wód dołowych zgłaszają bowiem Katowice, Bytom oraz Siemianowice Śląskie. Miasta mają także swoje pomysły na zagospodarowanie pogórniczych terenów. SRK jest otwarta na takie projekty. Muszą być one jednak konkretne i dobrze przygotowane.
Umowa podpisana w Jaworznie obejmuje zakup wody surowej przez samorządową spółkę na potrzeby Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego, co umożliwi miastu i wodociągom uzdatnianie wody kopalnianej na nowo projektowanej Stacji Uzdatniania Wody Jan Kanty. Nowe ujęcie może w przyszłości stanowić dodatkowe źródło wody pitnej dla Jaworzna, zgodnej z obowiązującymi w tym zakresie normami.
– Jednym z kluczowych elementów tej umowy jest właśnie powstanie stacji uzdatniania wody. Ma ją wybudować miasto wraz z wodociągami na terenie, który nieodpłatnie przekazaliśmy im na mocy aktu notarialnego podpisanego 1 czerwca br. – wyjaśnił w rozmowie z „TG” prezes SRK Janusz Smoliło. Dodał, że są to 4 ha gruntu po kopalni Jan Kanty oraz byłej bocznicy kolejowej.
Kolejni chętni
– To przykład, który pokazuje, że przy niedużych nakładach, odpowiednim zaangażowaniu i chęciach każdej ze stron można zrobić z tą wodą coś dobrego i wykorzystać ją na potrzeby mieszkańców. Tu trzeba podkreślić, że woda z Jana Kantego ma naprawdę bardzo dobre parametry – wskazał prezes SRK.
Jaworznickie wodociągi mają odbierać ok. 3 mln m sześc. wody, które dostarcza pompownia Jan Kanty. Obecnie w skali roku wypompowuje ona 11 mln m sześc. wody, której część trafia do spółki Tauron Wytwarzanie. Jak podano w czasie podpisywania umowy, stacja uzdatniania ma powstać do końca 2025 r. 11 mln m sześc. dostarczanych przez pompownię Jan Kanty to w przeliczeniu ok. 80 proc. rocznego zapotrzebowania na wodę ze strony mieszkańców Jaworzna. Warto dodać, że w Janie Kantym występuje dość duży dopływ wody, który wynosi ok. 20 m sześc. na minutę.
Zainteresowanie wodami dołowymi i ich zagospodarowaniem wykazują także inne gminy z województwa śląskiego. Jak powiedział TG prezes Smoliło w dniu podpisywania umowy w Jaworznie, pilotażowa instalacja ruszyła także w katowickich Bożych Darach, gdzie również działa pompownia należąca do SRK.
– Za to przedsięwzięcie odpowiadają Katowickie Wodociągi, które są zainteresowane tą wodą i z którymi mamy już podpisaną umowę na jej odbiór. Ich instalacja ma na celu ją przebadać. Już wcześniej na własny użytek robiliśmy takie analizy. Wyszło z nich, że tamtejsza woda ma bardzo dobre parametry, podobnie jak ta odpompowywana w Janie Kantym. Ten pilotaż ma potrwać około trzech miesięcy – wyjaśnił prezes SRK. Dodał, że plany w zakresie wykorzystania wód dołowych są także w Bytomiu oraz Siemianowicach Śląskich.
– W Bytomiu likwidowana jest kopalnia Centrum. Ten proces potrwa do końca tego roku. Tam działa już nowoczesna pompownia, która zabezpiecza obszar tzw. niecki bytomskiej. Od 1 stycznia 2024 r. w miejscu kopalni zacznie już działać pompownia stacjonarna – poinformował menedżer.
W SRK za odwadnianie odpowiada oddział – Centralny Zakład Odwadniania Kopalń. To on zapewnia bezpieczeństwo wszystkim czynnym kopalniom w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Strukturę CZOK tworzy 16 pompowni, powstałych na bazie majątku zlikwidowanych kopalń, w tym: 6 pompowni głębinowych (funkcjonujących na bazie adaptowanego w celu pompowania wody szybu zlikwidowanej kopalni) i 10 pompowni stacjonarnych (wykorzystujących uproszczoną infrastrukturę dołową zlikwidowanej kopalni).
Dobre i konkretne projekty
SRK od wielu lat podejmuje także szereg działań wspierających efektywne zagospodarowywanie majątku po zlikwidowanych kopalniach. Gospodarowanie majątkiem jest jednym z dwóch podstawowych obszarów działalności spółki i obejmuje swoim zasięgiem zasób nieruchomościowy zlokalizowany na terenie 71 gmin w kraju. SRK realizuje projekty zagospodarowywania majątku poprzez sprzedaż, najem i dzierżawę, ale również realizację projektów innowacyjnych, zapewniających najbardziej efektywne wykorzystanie majątku. W szczególności, w ramach podejmowanych działań spółka współpracuje z gminami górniczymi. Wiąże się to głównie ze wspieraniem lokalnej kultury, pielęgnowaniem wyjątkowej historii górnictwa w Polsce, jak również współpracą z samorządami na rzecz rozwoju społecznego i gospodarczego.
– Pan minister Marek Wesoły jest dużym orędownikiem dawania pogórniczym terenom szans na drugie życie. My jako SRK jesteśmy otwarci na rozmowy z samorządami. Jeśli otrzymujemy konkretne i dobrze przygotowane projekty, to wtedy – zgodnie z ustawą – przekazujemy gminom tereny – przyznał Janusz Smoliło i przypomniał, że w tym roku Spółka oddała m.in. Katowicom tereny po kopalni Wieczorek oraz w Dolinie Trzech Stawów.
– Na obszarze po kopalni Wieczorek ma powstać hub technologiczno-gamingowy. To ma być w założeniu zupełnie nowa jakość. Wiemy też, że jest sporo ciekawych pomysłów w Rudzie Śląskiej, Zabrzu czy Gliwicach. Jesteśmy otwarci na współpracę i propozycje. Należy pamiętać, że te tereny możemy też sprzedać, ale w pierwszej kolejności – tak jak mamy to określone w naszej polityce – chcemy rozmawiać o nich z gminami i stworzyć szanse na ich zagospodarowanie na potrzeby mieszkańców – podsumował prezes SRK.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
