Uroczystość oznaczenia grobów powstańców śląskich śp. Oskara Bochenka i Ludwika Francusa znakiem pamięci „Tobie Polsko" odbędzie się 23 maja 2023 r. w Zwonowicach. Wśród tych, którzy walczyli o przyłączenie Śląska do Polski byli przede wszytskim górnicy.
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach wraz z Urzędem Gminy Lyski zaprasza na uroczystość oznaczenia grobów powstańców śląskich śp. Oskara Bochenka i Ludwika Francusa znakiem pamięci „Tobie Polsko". Wydarzenie z udziałem rodzin powstańców, władz samorządowych, młodzieży szkolnej oraz przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej, odbędzie się 23 maja 2023 r. o godz. 11 na cmentarzu parafialnym pw. Matki Bożej Różańcowej w Zwonowicach przy ul. Sumińskiej.
IPN informuje, że Oskar Bochenek urodził się 4 czerwca 1901 r. w Stodołach. Był synem Pauliny Bochenek. Brał czynny udział w walkach III powstania śląskiego oraz akcji plebiscytowej. W 1921 r. walczył w szeregach 10 kompanii 5 rybnickiego pułku piechoty. Walczył na odcinku Nędza, Zawada, Kędzierzyn i Góra św. Anny. Należał do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Po wyzwoleniu przez 6 lat był sołtysem Zwonowic. Został odznaczony Śląskim Krzyżem Powstańczym (1974 r.) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976 r.). Zmarł 19 września 1980 r.
Z kolei Ludwik Francus urodził się 15 marca 1894 r. w Lyskach. Był synem Joachima i Marii z d. Kozielska. W 1919 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W latach 1919-1921 brał czynny udział w trzech powstaniach śląskich oraz akcji plebiscytowej. Podczas ostatniego powstania walczył w szeregach 10 kompanii 5 rybnickiego pułku piechoty, gdzie pełnił rolę łącznika. Po zakończeniu powstania wstąpił do Straży Gminnej w Zwonowicach. W latach międzywojennych pracował na poczcie oraz był zaangażowany w działalność społeczną. Pełnił funkcję wiceprezesa Związku Powstańców Śląskich. Podczas II wojny światowej został skierowany do pracy przymusowej na terenie III Rzeszy. Został odznaczony Krzyżem Walecznych II kl., Medalem Niepodległości, Gwiazdą Górnośląską, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę oraz Śląskim Krzyżem Powstańczym. Zmarł 29 grudnia 1977 r.
IPN informuje, że akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa rozpoczęła się 5 lipca 2021 r w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko" ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko", pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego" i „Instytut Pamięci Narodowej".
Proporzec jest wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko", który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika" w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Muzeum posiada także fotografię z uroczystości upamiętniającej uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która przedstawia pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie.
Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
