Do finału zbliża się procedura zmiany planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Pustynia Błędowska PLH120014. Ten wyjątkowy w skali kraju teren zawdzięcza swe powstanie działalności górniczej na terenie Olkusza.
Pustynia powstała bowiem w następstwie intensywnej wycinki drzew potrzebnych do obudowy wyrobisk olkuskich kopalń rud ołowiu i srebra, jak i do wypalania metalu w piecach hutniczych. Ze względu na klimat i ekspansję roślinności pustynia nie ma szans na przetrwanie. Dlatego prowadzone są sztuczne działania ochronne.
- Zmiana planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Pustynia Błędowska PLH120014 podlegała konsultacjom społecznym w styczniu br. Zmiana dotyczyła tylko 1 części planu, to jest uszczegółowienia celów działań ochronnych dla przedmiotów ochrony obszaru Natura 2000. Do zmian planu nie zgłoszono żadnych uwag. Plan zostanie przekazany do wojewody małopolskiego celem uzgodnienia. Następnie będzie opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego: edziennik.malopolska.uw.gov.pl - informuje Ada Słodkowska-Łabuzek, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie.
Przedmiotem ochrony na Pustyni Błędowskiej są wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi, a także ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe. W projekcie zarządzenia dotyczącego zmiany planu zadań ochronnych uszczegółowiono też zagrożenia, z jakimi należy się zmierzyć. Chodzi np. o ograniczenie podrostu drzew i krzewów, czy też rugowanie gatunków ekspansyjnych, jakimi są wierzba ostrolistna czy czeremcha amerykańska.
Do zmiany planu krakowski RDOŚ przystąpił w listopadzie 2022 r. Szczegółowe cele ochrony opracowano, biorąc pod uwagę m.in. wyniki monitoringu siedlisk przyrodniczych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska oraz wyniki ekspertyz zatytułowanych „Monitoring przyrodniczy i analiza powierzchni siedlisk napiaskowych na Pustyni Błędowskiej” z 2020 r. oraz „Monitoring przyrodniczy na terenie objętym ochroną czynną obszarów północnej części Pustyni Błędowskiej” z 2021 r.
Położona na terenie gminy Klucze i częściowo miasta Dąbrowa Górnicza Pustynia Błędowska jest obecnie objęta trzema formami ochrony na postawie ustawy o ochronie przyrody. Są to użytek ekologiczny „Pustynia Błędowska”, obszar Natura 2000 Pustynia Błędowska PLH120014 oraz park krajobrazowy Orlich Gniazd. RDOŚ w Krakowie nie otrzymywał wniosków o utworzenie innych form ochrony przyrody na tym terenie.
Jako teren otwartych piasków Pustynia Błędowska zaistniała w średniowieczu, w czasie aktywności olkuskich gwarków. Pustynny charakter miała jeszcze krótko po drugiej wojnie światowej. Wówczas to wszczęto akcję zalesiania pustyni, sadząc na jej obrzeżu sosnę i wierzbę.
Krótko po wojnie prowadzone były badania geologiczne na pustyni, których celem miało być podjęcie eksploatacji odkrywkowej piasku na potrzeby podsadzkowe kopalń węgla kamiennego. Pod pustynią prowadzone było natomiast wydobycie rud cynku i ołowiu przez Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław. Zakłady te zakończyły działalność wydobywczą z końcem 2020 r.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.