Sosnowiec z górnictwem pożegnał się w połowie 2015 r., kiedy w kopalni Kazimierz-Juliusz na powierzchnię wyjechała ostatnia tona węgla. Wcześniej z mapy miasta znikały inne zakłady wydobywcze. Można tu wymienić: KWK Sosnowiec, KWK Niwka-Modrzejów czy KWK Porąbka-Klimontów. Pokopalniane tereny w mieście dostają szanse na drugie życie. Ostatnim przejawem aktywności władz samorządowych w tym względzie jest projekt „Kazimierz OdNowa – rekultywacja terenów pogórniczych w gminie Sosnowiec”.
Przedsięwzięcie to ubiega się o środki w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Jak dowiedzieliśmy się w sosnowieckim magistracie, jego koszt to ponad 82 mln zł. Dofinansowanie w ramach Funduszy Europejskich dla Śląskiego ma wynieść 70 mln zł.
Nie chcą skansenu
„Kazimierz OdNowa” ma być przykładem modelowej transformacji społeczno-gospodarczej zmierzającej w kierunku zielonej, niskoemisyjnej gospodarki. Celem projektu jest kompleksowa rewitalizacja zarówno społeczna, jak i technologiczna przestrzeni po kopalni Kazimierz-Juliusz. Ma być to impulsem do rozwoju dla dzielnicy, ale także być świadectwem przywiązania do górniczej historii i tradycji tej części miasta.
Projekt jest zaplanowany na lata 2023-2026 i opiera się na gruntownej rekultywacji i zagospodarowaniu terenu i budynków po byłej kopalni. Mają im zostać przypisane nowe funkcje: społeczna, biznesowo-naukowa oraz historyczna.
– Przed nami zagospodarowanie przestrzeni po kopalni Kazimierz-Juliusz. Na pewno nie dopuścimy do tego, żeby w tym miejscu powstał skansen, który sosnowiczanie odwiedzą raz w życiu, a potem o nim zapomną. W takim kierunku zmierza nasz projekt „Kazimierz OdNowa”, który jest na liście projektów kluczowych. Plan mówi o stworzeniu tu Zagłębiowskiego Inkubatora Przedsiębiorczości, Sosnowieckiego Centrum Aktywizacji Społeczno-Zawodowej, budowie przedszkola oraz żłobka i lokalu gastronomicznego. Na nowo trzeba też urządzić całą przestrzeń w tym miejscu – powiedział „Górniczej” prezydent Sosnowca Arkadiusz Chęciński.
Ważnym elementem projektu kluczowego, uzupełniającym działania infrastrukturalne, będą czynności ukierunkowane na bezpośrednią pomoc dla osób zwolnionych z górnictwa i przedsiębiorstw powiązanych z górnictwem. Zakłada się tu kompleksowy system wsparcia: od szkoleń, doradztwa bezpośredniego do udzielania dotacji (pomocy bezzwrotnej) dla osób chcących uruchomić własną działalność gospodarczą. Działania te będą organizowane we współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy (PUP) w Sosnowcu, Agencją Rozwoju Lokalnego SA (ARL SA), Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną (KSSE), Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego (CKZiU). Inną częścią tego filaru będzie utworzenie Sosnowieckiego Centrum Aktywności Społeczno-Zawodowej (SCASZ), które prowadzone będzie przez instytucje miejskie.
Bogaci w doświadczenia
To wszystko jest na razie na etapie wniosków i planów. Miasto może się już pochwalić wykorzystaniem pokopalnianych terenów. Jako pierwszy należy tu wymienić Sosnowiecki Park Naukowo-Technologiczny. To inwestycja, która wyrosła na terenach po kopalni KWK Niwka-Modrzejów i została otwarta w maju 2012 r. Na potrzeby Parku miasto gruntownie zmodernizowało i zaadaptowało dwa pokopalniane obiekty – czterokondygnacyjną dawną dyspozytornię kopalni o powierzchni ok. 1,6 tys. mkw. i pięciokondygnacyjną siedzibę dawnego zespołu bhp o powierzchni ok. 7,2 tys. mkw. Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł 33 mln złotych. Inwestycja została dofinansowana w kwocie 32,5 mln złotych ze środków unijnych.
Na pogórniczych terenach w Sosnowcu swoje miejsce znalazły także prokuratura i policja. W październiku 2019 r. na obszarze, który kiedyś zajmowała kopalnia Sosnowiec, zaczęła funkcjonować siedziba Prokuratury Rejonowej Sosnowiec-Południe oraz Prokuratury Rejonowej Sosnowiec-Północ. Gmach stanął przy ul. Jankowskiego 14. Natomiast w styczniu 2022 r., po sąsiedzku, bo pod numerem 16, na ul. Jankowskiego oddano do użytku nową Komendę Miejską Policji. Stróże prawa przeprowadzili się do niej z zabytkowej kamienicy przy ul. Teatralnej znajdującej się w centrum miasta. Powstała ona na działce o wartości 2 mln zł, którą policji podarowało miasto. Ponadto samorząd wsparł budowę komendy 2 mln zł.
To nie koniec inwestycji na terenach po KWK Sosnowiec, ponieważ w styczniu w Sosnowcu wbito symbolicznie pierwszą łopatę pod budowę nowej siedziby i stacji Rejonowego Pogotowia Ratunkowego. Było to rok po tym, kiedy ogłoszono zamiar realizacji tej inwestycji. Obiekt będzie służył 8 zespołom ratownictwa medycznego i zostanie oddany do użytku w 2024 r. Ponadto na pokopalnianym terenie planowane jest budownictwo mieszkaniowe.
Zagospodarowane zostaną także tereny po kopalni Klimontów-Porąbka. To tam powstanie nowe więzienie. Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej otrzymał od Spółki Restrukturyzacji Kopalń w ramach realizacji tego przedsięwzięcia 35 działek o łącznej powierzchni 69 tys. mkw. Natomiast miasto dla uregulowania podziału przekazało trzy działki o powierzchni 3100 mkw. Więzienie powstanie w rejonie ul. Dmowskiego, na terenach, gdzie do 2000 r. funkcjonował zakład górniczy. W tym rejonie miasta planowane jest także stworzenie obszaru mieszkaniowego.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
