W poniedziałek, 12 grudnia, w przeddzień 41. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach podpisano akt notarialny, na mocy którego Polska Grupa Górnicza przekazała nieodpłatnie miastu trzy nieruchomości, stanowiące majątek KWK Staszic – Wujek Ruch Wujek.
Do Katowic trafiły budynki: Straży Pożarnej, Oddziału Instalacyjnego oraz Łaźni Łańcuszkowej. Pierwszy z nich już od pewnego czasu stanowi część gmachu ŚCWiS. Budynek Oddziału Instalacyjnego, który sąsiaduje z obecną siedzibą ŚCWiS, ma posłużyć powiększeniu przestrzeni biurowej, bibliotecznej oraz edukacyjnej (m.in. dla lepszej organizacji warsztatów i zajęć dla dzieci i młodzieży). Natomiast budynek Łaźni Łańcuszkowej ma być docelowo udostępniony do zwiedzania, jako element ekspozycji stałej ŚCWiS.
Miasto - na mocy kolejnego aktu notarialnego - budynki ma przekazać Centrum. Tym samym ich właścicielami staną się Katowice oraz Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Nieruchomości zostały przekazane gminie zgodnie z postanowieniami art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.
W podpisaniu aktu uczestniczyli: marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski, prezydent Katowic Marcin Krupa, wiceprezes PGG ds. pracowniczych Jerzy Janczewski, wiceprezes PGG ds. finansowych Andrzej Paniczek oraz dyrektor ŚCWiS Robert Ciupa.
- Te doświadczenia stanu wojennego, szczególnie tu na Śląsku, są dla nas bardzo istotne. W tym dla kształtowania naszej tożsamości historycznej i kulturowej. Śląsk wyrósł na węglu i stali ale także na cierpieniu i śmierci wielu osób, które walczyły o wolność i demokrację. O tym nie możemy nigdy zapomnieć.. Myślę, że te kolejne przekazane budynki staną się takim miejscem, w którym Centrum będzie rosło w siłę, jeśli chodzi o skalę, wiedzę i przypominanie tamtych wydarzeń. Myślę, że wspólnymi siłami o to zadbamy – powiedział marszałek.
- Musimy to pokazywać, musimy o tym pamiętać To jest najlepszy czas żeby zadbać o tę przeszłość dla przyszłości. Jestem przekonany, że sejmik województwa śląskiego, radni oraz zarząd województwa będą nadal wspierać ten projekt – dodał Chełstowski.
Prezydent Krupa przypomniał m.in. o tym jak duże przeobrażenia przeszło ŚCWiS w efekcie współpracy miasta i samorządu wojewódzkiego. Przypomnijmy, że na 40-lecie pacyfikacji kopalni Wujek obchodzone w 2021 r. otwarto rozbudowaną i zmodernizowaną siedzibę Centrum z nową ekspozycją, której elementem jest m.in. czołg.
- Udało nam się wspólnie z Urzędem Marszałkowskim wykonać tę inwestycję Została ona wykonana z naszych środków własnych. Szkoda, ze nikt - mówiąc kolokwialnie - nie chciał się „dorzucić” – stwierdził gospodarz Katowic.
- To kolejna historyczna chwila. Otwieramy kolejne niezapisane jeszcze karty historii przejmując określone nieruchomości. W nich będziemy chcieli dalej rozwijać idee ŚCWiS Będziemy się zastanawiali nad tym, co się ma tam znaleźć oraz w jakiej formie i jak ma zachęcać kolejne pokolenia, by poznawać historię. Historię, dzieki której dzisiaj żyjemy w wolnym kraju – powiedział Krupa, który skierował podziękowania do marszałka i członków zarządu PGG. Przypomniał, że od początku przychylny pomysłowi był prezes górniczej spółki Tomasz Rogala.
W imieniu PGG na akcie podpisy złożyli wiceprezesi Jerzy Janczewski i Andrzej Paniczek.
- Od kiedy pojawiła się ta idea zaczęliśmy współpracę z panem dyrektorem Robertem Ciupą w sprawie przekazania tych budynków. Z naszej strony nie było cienia wątpliwości. Wiedzieliśmy, że to po prostu trzeba zrobić – powiedział portalowi netTG.pl wiceprezes Janczewski.
Dodał, że ekspozycja znajdująca się w ŚCWiS zmusza człowieka do głębokiej refleksji.
- Ja miałem taki odczucia i mam nadzieję, że młodsze pokolenia też tak to odbiorą. W tym nasi górnicy. Rozmawiałem z dyrektorami ds. pracy z naszych kopalń, aby właśnie przywozić naszych pracowników z rodzinami właśnie tutaj, by obejrzeli tę ekspozycję i poznali jak ta historia toczyła się na naszej śląskiej ziemi – przyznał wiceprezes, który dodał, że na początku lat 80-tych XX w. był już pracownikiem górnictwa i ma wspomnienia dotyczące stanu wojennego i pacyfikacji Wujka.
- Wtedy nawet bym nie przypuszczał, że po latach będę podpisywał akt przekazania tych historycznych obiektów – stwierdził.
Sama decyzja dotycząc przekazania budynków została podjęta dwa lata temu. Proces ten jednak był praco-i czasochłonny. Należało bowiem dokonać podziału nieruchomości, wycenić i wykonać prace geodezyjne.
Wiceprezes Paniczek przyznał, że podziękowania należą się także obligatariuszom PGG, czyli bankom, którzy dali zielone światło na przekazanie obiektów.
- To był jeden z tych nielicznych tematów, w którym nie trzeba było negocjować z bankami. Musieliśmy jednak czekać na zakończenie procesu restrukturyzacji zadłużenia, aby to mogło stać się faktem – wyjaśnił wiceprezes ds. finansowych.
Dyrektor Ciupa przyznał, że SCWiS od lat zabiegało o te trzy budynki. Dodał, że dzięki nim możliwe będzie wzmocnienie działalności edukacyjnej Centrum. Szczególną uwage poświęcił łaźni łańcuszkowej.
- To jest taka perełka. To jest obiekt, w którym tak naprawdę toczyły się główne wydarzenia związane z pacyfikacją kopalni. To jest ten budynek, w którym ks. Henryk Bolczyk odprawiał mszę świętą. To tam się gromadzili górnicy podczas strajku i także w czasie pacyfikacji. To sprzed tego budynku ks. Bolczyk udzielił absolucji generalnej górnikom, którzy wtedy szli walczyć z milicjantami. Ten obiekt jest dla nas niezwykle cenny i ważny jeśli chodzi o treść historyczną. Ten budynek będziemy przedstawiać jako świadka tamtych wydarzeń – powiedział i dodał, że jego zdaniem ten obiekt powinien w pewnej części być pokazywany w stanie surowym.
Łażnia Łancuszkowa - ocenił dyrektor Ciupa - jest w dobrym stanie. Konieczne będą jednak inwestycje związane z mediami i udostępnieniem go dla zwiedzających. Wyjaśnił także, że teraz nadejdzie czas prac koncepcyjnych nad zagospodarowanie tych budynków. Według niego trzeba będzie w nie zainwestować ok. 20-25 mln zł. Jednak jak zastrzegł to wycena na teraz, a co będzie za rok lub za dwa to nie wiadomo.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.