Będziemy aktywnie szukać zamówień w Indonezji, USA czy Chinach

- Po agresji na Ukrainę zdecydowaliśmy o rozwiązaniu umów na dostawy sprzętu przeznaczonego do eksploatacji na terenie Federacji Rosyjskiej o wartości130 mln zł – mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie MIROSŁAW BENDZERA, prezes FAMUR SA.

 Czy jest pan zadowolony z zeszłorocznych wyników?
Biorąc pod uwagę otoczenie rynkowe, uważamy że wyniki osiągnięte przez Grupę FAMUR w 2021 roku są satysfakcjonujące. Przychód wyniósł ponad 1 mld zł, a EBIDTA przekroczyła poziom 300 mln zł. Utrzymujemy wysoki udział przychodów z działalności eksportowej, który w ubiegłym roku ukształtował się na poziomie 34%. Poprzedni rok charakteryzowała dominacja działalności posprzedażowej nad dostawą nowych maszyn i urządzeń na rynku pierwotnym.

Warto też podkreślić, że przepływy z działalności operacyjnej osiągnęły 209 mln zł, a na koniec grudnia 2021 roku wykazaliśmy 423 mln zł nadwyżki środków pieniężnych nad długiem finansowym brutto. To wszystko osiągnęliśmy w szczególnym roku dla działalności Grupy. W maju 2021 ogłosiliśmy decyzję o zmianie kierunków strategicznych i wejściu w projekty z obszaru odnawialnych źródeł energii (OZE). Zielona transformacja to punkt zwrotny w historii Famuru.

Przyjęte kierunki strategiczne otwierają przed nami nowe możliwości rozwoju. Zakładają między innymi, że do końca 2024 roku osiągniemy ok. 70 proc. przychodów ze źródeł niezwiązanych z węglem energetycznym. W drugiej połowie 2021 roku dokonaliśmy emisji Zielonych Obligacji o wartości 400 mln zł, zapewniając sobie dzięki temu fundusze na realizację strategii i budowę silnej pozycji w sektorze OZE oraz innych perspektywicznych branżach wspierających „zieloną transformację”.

W związku z agresją Rosji na Ukrainie, FAMUR wstrzymał realizację dwóch umów na dostawy urządzeń do rosyjskich odbiorców oraz do odwołania wstrzymał oferty na nowe maszyny i urządzenia górnicze na tym rynku. To duża strata dla produkcji Famuru?
Łączny portfel zamówień Grupy FAMUR , rozumiany jako dostawy maszyn i urządzeń oraz dzierżawy zgodnie z terminami obowiązywania umów, na koniec grudnia 2021 roku kształtował się na poziomie ok. 799 mln zł. Wobec rozpoczęcia przez Rosję agresji na Ukrainę zdecydowaliśmy o rozwiązaniu umów na dostawy sprzętu przeznaczonego do eksploatacji na terenie Federacji Rosyjskiej, pierwotnie zawartych pod koniec 2021 roku, o łącznej wartości ok. 130 mln zł.

Podjęliśmy także decyzję o wstrzymaniu do odwołania ofertowania na nowe maszyny i urządzenia górnicze na tym rynku. Niezależnie od wyniku prawnych analiz dot. dalszej działalności operacyjnej w Rosji będziemy solidarnie stosować sankcje wynikające z decyzji administracyjnych polskiego rządu i Unii Europejskiej. Jednocześnie konsekwentnie realizujemy kolejne etapy transformacji Grupy w stronę holdingu inwestującego w zieloną energię. Chcemy równocześnie kształtować nasze zasoby tak, aby utrzymywać kluczowe kompetencje i know-how w obszarze „core” biznesu, umożliwiające nam udział w wybranych projektach górniczych w Polsce i na rynkach eksportowych. W tym segmencie będziemy aktywnie szukać zamówień m.in w Indonezji, USA czy Chinach.

 Jak ważnym rynkiem dla Famuru jest Ukraina?
Od 2014 roku, z uwagi na sankcje w regionach Doniecka i Ługańska, nie sprzedajemy maszyn i urządzeń w Ukrainie. Zaraz po wybuchu wojny, w lutym tego roku, aktywnie włączyliśmy się w pomoc. Zarówno na poziomie organizacji, jak i za sprawą naszych pracowników angażujemy się w działania na rzecz osób uciekających przed wojną oraz wspieramy organizacje pozarządowe pomagające ludności, która pozostała w Ukrainie. Otoczyliśmy również szczególną troską pracowników narodowości ukraińskiej oraz ich rodziny i przyjaciół.

Dzięki pracownikom Grupy FAMUR schronienie w Polsce znalazło kilkadziesiąt rodzin uciekających z Ukrainy, a ogromna pomoc materialna, zgromadzona w ramach zbiórki w naszej firmie, trafiła do najbardziej potrzebujących. Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii im. prof. Zbigniewa Religi użyczyliśmy przestrzeń magazynową w Zabrzu, która wykorzystywana jest do przechowywania materiałów i urządzeń przeznaczonych dla ukraińskich ośrodków medycznych. Z kolei w Katowicach, w należącym do nas budynku przy ul. Grabowej, udostępniliśmy na rzecz lokalnych stowarzyszeń przestrzeń, która została zaadaptowana na magazyn socjalny. Przebywający w naszym regionie uchodźcy mogą w nim na bieżąco otrzymywać wsparcie rzeczowe m.in.: żywność, ubrania. środki czystości, etc.

 W jakim zakresie wojna w Ukrainie może wpłynąć na światowy rynek maszyn górniczych?
Niezależnie od priorytetowych kwestii natury ludzkiej, już kilka dni po wybuchu wojny, widoczne były jej pierwsze efekty ekonomiczne, przekładające się na zaburzenie globalnego łańcucha dostaw kluczowych materiałów i komponentów wykorzystywanych w naszej produkcji. Trwająca wojna uruchamia spiralę problemów powodujących utrudnienia w zakresie możliwości ofertowania z uwagi na problemy z dostępnością i cenami m.in. wyrobów stalowych. W konsekwencji wzrost cen komponentów ma przełożenie na wysokość ofert, a ich dostępność na terminy realizacji.

Wobec tej sytuacji analizujemy możliwości pozyskiwania surowców i komponentów do realizacji bieżących i przyszłych zamówień z alternatywnych źródeł. Kolejnym wyzwaniem są wprowadzane sukcesywnie ograniczenia sankcyjne, do których cały rynek musi się na bieżąco dostosowywać. Niezależnie oceniamy, że w perspektywie średnioterminowej konflikt może wpłynąć na zwiększenie liczby zapytań ofertowych na rynku polskim oraz z innych rynków związanych z eksploatacją złóż węgla we względu na wzrost cen tego surowca, a także embargo na jego import z Rosji.

Spółki wchodzące w skład Grupy FAMUR zawarły z konsorcjum banków długoterminową umowę typu project finance na sfinansowanie i refinansowanie poniesionych wydatków związanych z budową farm fotowoltaicznych. Proszę przybliżyć ten projekt.
Umowa, podpisana w marcu b.r., została zawarta z konsorcjum banków z udziałem ING Bank Śląski SA, Bank Polska Kasa Opieki SA oraz BNP Paribas Bank Polska SA. Wysokość limitów udzielonych naszym spółkom wynosi 428 mln zł. W ramach przedsięwzięcia powstanie140 projektów fotowoltaicznych, zlokalizowanych na terenie całego kraju, o łącznej mocy 134 MW. Projekty mają zabezpieczony odbiór energii w ramach wygranych aukcji URE. Umowa pozwala nam efektywniej zarządzać strukturą finansowania obszaru PV, a jednocześnie daje możliwość częściowego uwolnienia środków zaangażowanych w budowę tego segmentu i przeznaczenia ich na dalszy rozwój.

Czy w zawiązku ze zeszłorocznym, niespodziewanym popytem na polski węgiel i wzrostem wydobycia, zwiększyło się także zapotrzebowanie na maszyny górnicze?
Rzeczywiście 2021 rok przyniósł znaczący wzrost cen węgla na światowych rynkach, co przełożyło się na większą liczbę zapytań ofertowych szczególnie z rynków zagranicznych, na których działamy. Wpływały one m.in.: z Rosji, Chin, USA, Turcji, Meksyku czy Indonezji. Obecnie poziom zapytań utrzymuje się na stałym poziomie.

Natomiast na rynku krajowym nadal dominują zamówienia na dostawy i usługi o charakterze odtworzeniowym, brak finalnych wytycznych związanych z planowanym wdrożeniem programu wygaszania polskiego górnictwa węgla energetycznego w widoczny sposób przekłada się na ograniczenie poziomu nowych inwestycji w tym sektorze. Jednak konsekwencje związane z wojną w Ukrainie w połączeniu z wysokimi cenami węgla oraz wprowadzonym embargiem na import tego surowca z Rosji ,mogą istotnie wpłynąć na odbicie inwestycyjne w sektorze maszyn górniczych zarówno w Polsce jak i rynkach zagranicznych.

Jednak w perspektywie długoterminowej należy spodziewać się kontynuacji procesu transformacji energetycznej, co będzie pokłosiem rosnących cen paliw kopalnych i surowców energetycznych, a także wysokich cen uprawnień do emisji CO2. Zielona energia jest, jak się wydaje, najszybszą i odpowiednio dopasowaną odpowiedzią na wyzwania, wobec których współcześnie stajemy. Transformacja dokonuje się na naszych oczach, a wraz z nią rośnie zapotrzebowanie na wysokiej jakości rozwiązania i usługi w zakresie OZE i w Polsce i za granicą. FAMUR chce ten trend wykorzystać.

W jakim zakresie wysokie ceny energii, gazu, węgla i stali, w tym blachy, wpływają na koszty produkcji firmy?
Na rynku mamy do czynienia z dynamicznym wzrostem cen surowców, energii, komponentów oraz kosztów pracy, co wymaga od nas utrzymywania odpowiedniej dyscypliny kosztowej oraz poszukiwania możliwości ciągłej poprawy efektywności operacyjnej w każdym obszarze prowadzonej przez nas działalności.

Nie można jednak ukrywać, że już teraz widać globalny trend aktualizacji cen i kosztów do obecnych realiów rynkowych, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu finalnych cen produktów i usług praktycznie w każdym sektorze. Niemniej jednak staramy się konsekwentnie optymalizować nasze koszty i tak na przykład w naszych dwóch oddziałach w Katowicach uruchomiliśmy instalacje paneli słonecznych. Ma to na celu zmniejszenie śladu węglowego w procesie produkcji, ale i osiąganie wymiernych oszczędności w kosztach energii.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.