Ekonomia odpowiada, że lepiej importować, gdy poszukiwany surowiec może być taniej pozyskany z zagranicy. Jego krajowa cena jest kalkulowana z uwzględnieniem szkód górniczych, ochrony środowiska, lokalnych protestów i na koniec ceny jego zakupu.
To prawie w każdym zachodnim państwie wychodzi na to, że opłaca się importować, mając surowiec ten przygotowany do eksploatacji na własnym terenie. Tak uzasadniony wybór importu akceptowany jest wśród wysoko rozwiniętych gospodarek świata, które rozwiązanie to preferują przynajmniej od połowy minionego wieku. Obecnie jest to standardowe uzasadnienie prawie dla wszystkich państw UE.
Dotyczy to również Polski. Od lat nasze saldo eksportu i importu jest ujemne. Wynosi 30 mld zł, bez kosztów importu gazu ziemnego. Jedynie w dziale metali jest wyraźny dochód w wysokości 4 mld zł, który pochodzi z eksportu miedzi wydobywanej w KGHM.
Nic nie słychać, aby proporcje te zamierzano zmienić na bardziej dla nas korzystne. Jednym z argumentów za utrzymaniem tego stanu jest, wygodna jego realizacja i przekonanie, aby nic nie zmieniać w dobrze realizowanych kontraktach surowcowych. W tym kontekście, brak komunikatów o realizacji zamierzeń zawartych w Polityce Surowcowej Państwa. W nowej wersji są one ciekawe, ale jakby nadal czekające na ostateczną ich rządową akceptację. Jednym z jej zadań ma być przywrócenie możliwej dla nas równowagi importowo-eksportowej surowców, czemu warto poświecić więcej uwagi. Jest ona konieczna, choćby tylko z tego powodu, że kraje, które jak wspomniano zdecydowały się na politykę importu mają poważne kłopoty z dostępem do najbardziej potrzebnych im surowców.
Stany Zjednoczone w surowcowej niewoli
Przynajmniej od czasów prezydentury Joe Bidena, nowe pozwolenia na eksploatacje surowców są bardzo ograniczone. I dotyczy to wszystkich ich rodzajów. Oczywiście, najbardziej cierpi na tym energetyka, a nieustające podwyżki cen energii są tego skutkiem. Również ich ceny zakupów na światowych rynkach, z tego samego powodu nieustannie pną się w górę.
Dla USA prostym rozwiązaniem wydaje się być dodruk pieniądza, którym można zapłacić za wszystkie te towary. Jest to rozwiązanie połowiczne, gdyż związana z tym inflacja natychmiast koryguje ceny w górę. Problem ten choć istotny z ekonomicznego punktu widzenia, w sytuacjach napięcia politycznego staje się krytycznym.
Przykładowo dotyczy to pierwiastków ziem rzadkich, które niezbędne są dla funkcjonowania armii tego kraju. Ich dostawcą do USA w 80 proc. są Chiny. Spór USA z Chinami o Morze Południowochińskie i Tajwan coraz bardziej zbliża się do konfliktu militarnego. Cofnięcie chińskich dostaw w takiej sytuacji może sparaliżować rozwój militarny USA.
Po nieudanych próbach zapewnienia własnych dostaw za prezydenta Trumpa, pozostawiono sprawy te bez istotnych zmian. Trudności polegają na tym, że ich rafinacja jest niezwykle szkodliwa dla środowiska, co nie jest akceptowane w USA. Jednocześnie chińskie dostawy są poza konkurencją cenową. Nie mogąc przełamać tej swoistej „kwadratury koła” ostatnie postanowienia prezydenta formalnie zakazują sztabowi tego kraju, jakim jest Pentagon, wszelkich tego rodzaju zakupów z Chin, niezależnie od ich ceny i dostępności. To dopiero ma zmusić instytucję tę do własnych i sojuszniczych ich dostaw.
Pod tym względem dwa kraje mogą zapewnić USA odpowiednie zaopatrzenie. Są to przede wszystkim sąsiednia Kanada i odległa Australia. To jednak wymaga czasu, przygotowań, kadry i pieniędzy. Pod względem propagandowym okazuje się, że największymi sojusznikami zielonej Ameryki są Chiny i Rosja, które chcą utrzymać USA nadal w stanie „surowcowej niewoli”.
Niemieckie szaleństwo energetyczne
Ekstremalne oznaki zielonej polityki energetycznej dały znać o sobie w Niemczech. To tu właśnie ideał słoneczno-wiatrakowej energii osiągnął poziom wykluczający wszelkie inne jej pozyskiwanie. To poparcie dla zielnej energetyki osiągnęło tu poziom fanatyzmu, do którego żadne inne nawet racjonalne argumenty nie docierają. Ponieważ jest to wiodąca gospodarka Europy, wszystkie inne państwa kontynentu, łącznie z Wielką Brytanią z ochotą uległy niemieckiej manii monopolu zielonej energii. Żadne jej koszta, żadne trudności, żadne argumenty i żadne wydarzenia świadczące o strukturalnej ich niewydolności, po prostu nie docierają do niemieckich polityków.
Same Niemcy stoją przed jeszcze głębszym kryzysem energetycznym w wyniku zamknięcia do końca roku ostatnich elektrowni jądrowych. Za 8 lat mają być zamknięte wszystkie elektrownie na węgiel kamienny i brunatny. Łącznie do 2030 r. Niemcy zrezygnują prawie z 40 proc. dotychczasowych źródeł energii (atom- 11,9 proc., węgiel kamienny- 9,3 proc. brunatny – 18,6 proc.). Decyzje te wydają się być szalone, ponieważ Niemcy podczas dni chmurnych i bezwietrznych będą musiały importować ją z sąsiednich krajów. Co obecnie już się zdarza, kiedy pobierają one z Francji tak potępianą przez nich energię jądrową.
Europa budzi się
Pomimo, że Niemcy z nikim i z niczym w tej sprawie się nie liczą, to w wielu krajach europejskich budzi się uzasadniony sprzeciw dla kosztów tego rodzaju energii, jako wyłącznego sytemu energetycznego. Próby uczynienia z Europy surowcowej pustyni mają coraz mniejsze poparcie. Dla przykładu można podać małą Portugalię, gdzie wydano kilka koncesji na eksploatację złóż litu oraz pobliską Hiszpanię z tą samą decyzją o bogatych złożach rud miedzi i złota.
Polska, choć od wielu dziesiątek lat żadnych nowych kopalń nie buduje, to przynajmniej umiarkowanie broni istniejącego potencjału górnictwa węglowego. Wszystko wskazuje na to, że bliższa jest nam koncepcja amerykańskiej samowystarczalności surowcowej, aniżeli dogmatyczna promocja zawodnych odnawialnych źródeł energii.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
