Historia banknotów, zwłaszcza tych o najwyższych nominałach, potrafi być pasjonująca. Najpierw był góral, czyli banknot 500-złotowy emitowany w czasie II wojny światowej przez okupanta. Funkcjonował też kilka lat po wojnie. Zastąpił go w 1948 r. górnik, który jednak oficjalnie do obiegu wszedł dwa lata później przy wymianie pieniędzy. Dopiero w 1975 r. pojawił się gen. Tadeusz Kościuszko. Górnik, pospolicie zwany „smoluchem” lub „brudasem”, był w obiegu 27 lat! To rekord w historii polskiej bankowości.
Banknot 500 zł z górnikiem wyemitowany w 1948 r., przedstawiał na awersie portret górnika w kasku, a na rewersie scenę z jego pracy w kopalni. Został zaprojektowany przez Wacława Borowskiego. Powstał na podstawie autentycznych zdjęć, szkiców i rysunków podczas szychty w kopalni.
Kim konkretnie jest mężczyzna na banknocie? Tego nie wiemy. Może Czytelnicy „Trybuny Górniczej” i portalu netTG.pl znają odpowiedź na to pytanie? Prosimy o kontakt e-mailowy redakcja@nettg.pl.
Co wiadomo? Był częścią socrealistycznej serii banknotów i miał na celu promowanie wizerunku „ludzi pracy”. Stanowił swoisty hołd dla ciężkiej pracy i górnictwa jako kluczowego sektora dla powojennej gospodarki. Ten konkretny nominał był w obiegu przez 27 lat, co jest rekordem w historii polskiej bankowości, a jego projekt powstał w 1948 r. Teoretycznie tzw. banknot rybak z 50 zł był w obiegu pół roku dłużej, ale w tym przypadku miała miejsce zmiana szaty graficznej. Tymczasem w 500 zł z górnikiem przez 27 lat nie zmieniło się nic.
Górnik, tak jak inne banknoty w tamtym czasie, drukowany był w Moskwie. Miał zabezpieczenia, w tym znak wodny z wizerunkiem lewego profilu głowy dziewczyny w wieńcu.
W 1975 r. w obiegu pojawiły się nowe polskie banknoty, seria narodowa. To właśnie 500 zł z Tadeuszem Kościuszką (wprowadzony 1 stycznia 1975 r.), 100 zł z Ludwikiem Waryńskim, nowe 1 000 zł z Mikołajem Kopernikiem i 50 zł z Karolem Świerczewskim.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
