- Dzięki programowi obejmującemu budowę od 4 do 6 reaktorów EPR, Polska będzie mogła zająć wiodącą pozycję w Europie, tuż obok Francji z jej planowaną w najbliższym czasie budową 6 reaktorów EPR - mówi w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie THIERRY DESCHAUX, dyrektor zarządzający przedstawicielstwa EDF SA w Polsce.
Francja i Polska zgodnie twierdzą, że energia atomowa jest pożądana dla stabilizacji energetycznej Polski po dekarbonizacji. Jaka jest dziś szansa, że to EDF wybuduje w Polsce elektrownię atomową?
- Rzeczywiście, można powiedzieć, że energia jądrowa odgrywa kluczową rolę na drodze do dekarbonizacji. Przykład Francji mówi sam za siebie. Realizacja naszego programu jądrowego umożliwiła Francji w ciągu 30 lat jego trwania (1970-2000) redukcję udziału paliw kopalnych w miksie energetycznym z poziomu 66 procent do poniżej 10 procent w kontekście trzykrotnego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną w ciągu 20 lat.
Jako jeden z globalnych liderów energetyki jądrowej EDF w pełni podziela pogląd polskich władz, że realizacja własnego programu nuklearnego w istotny sposób wesprze zmiany zachodzące w polskim systemie energetycznym. Dekarbonizacja jest poważnym wyzwaniem, zaś intensywnie rozwijająca się gospodarka wymaga stałych, niezakłóconych dostaw energii elektrycznej, zwłaszcza w kraju o rosnącym udziale energii odnawialnej. Dlatego energia jądrowa jest również doskonałym uzupełnieniem energii wytwarzanej z OZE.
Wreszcie, co nie mniej ważne, energia jądrowa może zapewnić niezależność energetyczną kraju i pobudzić jego gospodarkę. Jeśli chodzi o udział EDF w realizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej, to jest to niewątpliwie jeden z naszych głównych priorytetów na najbliższe lata.
Jak promujecie swoje zaangażowanie w polski projekt energii atomowej?
Aby zademonstrować nasze zaangażowanie, w październiku 2021 roku przedstawiliśmy polskiemu rządowi wstępną, niewiążącą ofertę na realizację 4 do 6 jednostek o całkowitej mocy między 6,6 a 9,9 GW. Oznacza to możliwość zaopatrzenia w energię elektryczną od 20 do 30 milionów gospodarstw domowych, przy jednoczesnej redukcji emisji związanych z produkcją prądu o od 36 do 55 milionów ton CO2.
Rozpoczęliśmy też rozmowy z polskimi firmami, które będą stanowiły istotną część całego łańcucha dostaw w tym projekcie. Z niektórymi podpisaliśmy już stosowne umowy pod koniec listopada w Paryżu podczas Światowej Wystawy Jądrowej, w której wzięli udział liczni przedstawiciele polskiego ekosystemu jądrowego oraz przedstawiciele rządu. Jesteśmy przekonani, że nasza najnowocześniejsza dostępna technologia, współpraca z polskimi dostawcami oraz perspektywa stworzenia tysięcy miejsc pracy na każdym etapie projektu uwiarygodni naszą ofertę.
Pragnę również podkreślić, że nasza propozycja jest wspierana przez władze francuskie, a jej celem jest ustanowienie długoterminowego partnerstwa strategicznego na rzecz rozwoju energetyki jądrowej w Polsce.
Jakie rozwiązania techniczne, jaki model reaktora, będzie najlepszym rozwiązaniem do Polski?
Technologia EPR, którą oferujemy, to efekt ponad pięćdziesięciu lat zdobywania doświadczeń w dziedzinie ciśnieniowych reaktorów wodnych (PWR – pressurized water reactors). Nasze reaktory są zaprojektowane z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa oraz zoptymalizowane pod kątem wydajności technicznej, ekonomicznej i środowiskowej.
Dysponujemy jedynym na świecie modelem reaktora generacji III+, który jest licencjonowany przez cztery główne organy bezpieczeństwa energetycznego, w tym trzy europejskie (francuski, brytyjski i fiński).Jest to również rozwiązanie, które wpisuje się w oczekiwania Programu Polskiej Energetyki Jądrowej w zakresie wysokiego zapotrzebowania na energię.
Dzięki tej technologii Polska będzie mogła skorzystać również z efektu skali i synergii europejskiej floty EPR, jako że obecnie w Europie w trakcie realizacjii w planach jest kilka innych tego typu projektów. Jednym z nich jest projekt budowy 6 reaktorów EPR we Francji, co do którego decyzja spodziewana jest w najbliższej przyszłości.
Państwa Firma będzie w Polsce konkurować z koreańskimi i amerykańskimi rozwiązaniami technicznymi elektrowni atomowych. Jakie są argumenty, by Polska wybrała właśnie francuskie rozwiązanie?
Oferta EDF opiera się na w pełni sprawdzonej technologii i w pełni zintegrowanym programie przemysłowym, zakładającym głębokie zaangażowanie polskiego przemysłu, a w tym licznych spółek ze Śląska które dzisiaj pracują dla sektora węglowego.
Program ten łączy w sobie wszystkie możliwości niezbędne do zarządzania oraz realizacji kompletnego i spójnego zakresu prac inżynieryjnych, zaopatrzenia i budowy (Engineering, ProcurementandConstruction), który jest całkowicie zgodny z oczekiwaniami Polskiego Programu Energetyki Jądrowej. Pod względem technologii, nasz reaktor jest najpotężniejszym tego typu urządzeniem w swojej klasie, o mocy netto 1650 MWe i wysokim stopniu elastyczności operacyjnej na co najmniej 60 lat.
Jego konstrukcja jest zainspirowana doświadczeniem EDF w budowie i eksploatacji ponad 70 wodnych reaktorów ciśnieniowych i jest zgodna z normami bezpieczeństwa MAEA i WENRA oraz Wymaganiami Europejskich Przedsiębiorstw Energetycznych (European Utility Requirements, EUR).
Czy technologia EPR spełnia polskie oczekiwania?
Nasza technologia EPR doskonale spełnia oczekiwania ambitnego polskiego programu energetyki jądrowej, którego celem jest osiągnięcie mocy zainstalowanej na poziomie 6-9 GW. Poza technologią, wieloletnie doświadczenie EDF jako największego operatora jądrowego na świecie stanowi prawdziwą przewagę konkurencyjną, która przyniesie korzyści przyszłemu właścicielowi-operatorowi w Polsce.
Co nie mniej ważne, nasz projekt jest również w pełni zgodny z Programem Polskiej Energetyki Jądrowej, zarówno jeśli chodzi o budżet, jak i o harmonogram uruchomienia ostatniego bloku do2043 roku. EDF jest gotowy dostarczyć 6 bloków EPR już w 2039 roku. Jesteśmy też w pełni przekonani o niezawodności naszej technologii, dlatego zapewniamy gwarancję wydajności dla mocy elektrycznej netto każdego bloku, co jest unikalną cechą oferty handlowej w przemyśle jądrowym.
Dlaczego francuska technologia jest najlepsza?
Jesteśmy przekonani, że rozwiązanie francuskie oferuje wiele korzyści wykraczających poza technologię w zakresie zaangażowania lokalnego przemysłu, korzyści społeczno-ekonomicznych, ale także w zakresie pozycji w Europie. Dzięki programowi obejmującemu budowę od 4 do 6 reaktorów EPR, Polska będzie mogła zająć wiodącą pozycję w Europie, tuż obok Francji z jej planowaną w najbliższym czasie budową 6 reaktorów EPR.
Przynależność do europejskiej floty reaktorów EPR będzie mogła zapewnić znaczące konkretne korzyści w postaci „efektu floty”, oprócz korzyści wynikających z zastosowania technologii o obniżonym ryzyku, spełniającej Wymagania Europejskich Przedsiębiorstw Energetycznych, która posiada licencję i jest w trakcie budowy w trzech krajach europejskich. Możliwe też będzie uzyskanie wielu synergii przemysłowych, a ponieważ w Europie realizowanych jest obecnie kilka projektów EPR, Polska skorzysta z efektu skali i szybszego przyswajania wiedzy, co zabezpieczy realizację projektu.
Jak w każdym kraju, także w Polsce, spora część społeczeństwa jest przeciw budowie elektrowni atomowej. Czy po dekarbonizacji, już w erze OZE, jest możliwość zabezpieczenie energetycznego bez energii atomowej?
Z sondażu przeprowadzonego w listopadzie 2021 r. na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska wynika, że budowę elektrowni jądrowych w Polsce popiera 74 proc. Polaków, a 20 proc. jest temu przeciwnych. Jak dodano, 58 proc. ankietowanych zgodziłoby się, aby taka elektrownia powstała w pobliżu ich miejsca zamieszkania. Ministerstwo Klimatu i Środowiska podało w komunikacie, że wyniki te są najlepsze w historii badań postaw wobec energetyki jądrowej prowadzonych od 2012 roku.
Wszyscy eksperci są zgodni, że energia jądrowa jest narzędziem w walce z globalnym ociepleniem aw wielu częściach świata ponownie możemy zaobserwować zainteresowanie energetyką jądrową w celu osiągnięcia celów neutralności węglowej.
Powinniśmy także przestać przeciwstawiać sobie energię jądrową i energię odnawialną. Oba te rodzaje energii emitują bardzo mało CO2. Doskonale uzupełniają się wzajemnie i obie są konieczne. Energia jądrowa ma tu w oczywisty sposób do odegrania kluczową rolę, ponieważ dzięki swojej elastyczności operacyjnej perfekcyjnie współdziała z odnawialnymi źródłami energii.
W październiku 2021 r. EDF zaproponowała polskiemu rządowi budowę sześciu bloków EPR. Państwa zdaniem projekt tej wielkości zdekarbonizuje 40% energii elektrycznej w Polsce i wyeliminuje 55 milionów ton CO2 rocznie. Dlaczego akurat bloki EPR?
Ze względu na swoje zaawansowanie technologiczne, oferowany poziom bezpieczeństwa i właśnie poziom redukcji emisji CO2. Proponujemy instalację od czterech do sześciu bloków klasy EPR. Już inwestycja w cztery bloki oznaczają zwiększenie ilości wytwarzanej energii o 48 TWh przy redukcji emisji o 39 Mt, co (przy założeniu ceny za emisję jednej tony CO2 na poziomie 50 EUR) przekłada się na dodatkowe przychody rzędu 1,95 mld EUR, co zwiększa konkurencyjność oferty EDF.
Nasze reaktory umożliwiają najszybsze zwiększenie produkcji niskoemisyjnej energii i pozwolą Polsce osiągnąć cel zerowej emisji netto.
Ile osób znajdzie zatrudnienie we „francuskich” elektrowniach atomowych w Polsce?
Współpraca z lokalnymi dostawcami i zwiększenie zatrudnienia przy budowie naszych reaktorów to jedno z podstawowych założeń naszej oferty. Dla przykładu przy projekcie brytyjskim, który prowadzimy, Hinkley Point C przyczyni się do stworzenia 71 tysięcy miejsc pracy dla 2 jednostek ERP, z czego 25 tysięcy na terenie obiektu podczas prac budowlanych.
W ciągu 60 lat eksploatacji 4-6 jednostek EPR, konieczne będzie utworzenie między 1800 a 2700 stałych miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych pracowników operacyjnych. Wiele miejsc pracy powstanie również w sąsiedztwie elektrowni.
Prywatna polska firma chcę wybudować elektrownię jądrową w okolicach Pątnowa i Konina w Wielkopolsce, która się wpisuje Wielkopolską Dolinę Wodorową. Lobbują za nią władze samorządowe, bo przemawia za nią fakt, że posiada ona już sieć przesyłową, transportową i niezbędną infrastrukturę obecnej elektrowni węglowej. To dobry pomysł?
Uważamy, że transformacja miksu energetycznego powinna być rozpatrywana w kontekście całej gospodarki. Aby dokonać głębokiej transformacji energetycznej, tylko reaktory o dużej mocy, które będą po prostu bardziej wydajne niż mniejsze jednostki, mogą zastąpić główne elektrownie węglowe dostarczające energię do sieci krajowej.
Niemniej jednak mniejsze instalacje jądrowe mogłyby uzupełnić ten cel, przyczyniając się do dekarbonizacji sektora przemysłowego, który może wymagać innych zastosowań energetycznych np. do produkcji ciepła lub wodoru.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Niemcy odchodzą od energii jądrowej, my w nią wchodzimy i nie wiem kto robi dobrze, a kto źle?