Transformacja regionów górniczych – szansa czy konieczność? – na to pytanie próbowali odpowiedzieć uczestnicy dorocznej konferencji Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce, która odbyła się w Ustroniu od 4 do 5 listopada br.
Samorządowcy, menedżerowie, naukowcy i eksperci w czasie prezentacji dzielili się swoimi spostrzeżeniami na temat tego, co może czekać nie tylko samorządy w najbliższych latach w kontekście transformacji energetycznej. Rozmawiano o optymalnych rozwiązaniach i modelach biznesowych, które będzie można wykorzystać w tym procesie oraz o rynku pracy w perspektywie zmian, które dokonają się w gminach górniczych. Uczestnicy wskazywali, że warunkiem koniecznym jest współpraca wszystkich podmiotów, które znajdą się w zasięgu tych przeobrażeń. Tylko wtedy transformacja będzie mogła zakończyć się powodzeniem.
Gmina z lotu ptaka
Eurodeputowany prof. Jerzy Buzek, członek Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii Parlamentu Europejskiego, który uczestniczył w konferencji za pośrednictwem internetu, wskazywał, że środków na transformację należy szukać nie tylko w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Jego zdaniem szansą dla terenów pogórniczych jest partnerstwo publiczno-prywatne. Europoseł dodał, że trwa też dyskusja na temat tego, aby nowe inwestycje górnicze nie blokowały szans regionu w pozyskiwaniu środków na transformację. Tak jak mówiono o tym w sprawie Mysłowic, gdzie pojawiły się poważne plany prywatnego inwestora związane z budową kopalni węgla kamiennego.
Natomiast wiceprezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Andrzej Zabiegliński zachęcał do szukania szerokich koalicji do przekształceń terenów pogórniczych i sugerował, że na gminę trzeba patrzeć z lotu ptaka, a nie z poziomu „wyborczego chodnika”. Zwrócił też uwagę, aby nie wpaść w pułapkę związaną z postindustrialnym dziedzictwem.
– Jeśli wszędzie będą powstawać muzea, to będziemy się kręcić wokół własnej osi. Nie róbmy z całego Śląska symboliki. I nie idźmy tą drogą, że jak była hałda, to teraz będzie stok, a jak stoi wieża szybowa, to zróbmy przy niej muzeum – stwierdził.
Potrzeba zmian
Dr inż. Jan Bondaruk, zastępca dyrektora ds. inżynierii środowiska Głównego Instytutu Górnictwa, zwrócił natomiast uwagę, że śląskie kopalnie są specyficzne, bo są wplecione w tkankę miejską. Nie znajdują się bowiem na peryferiach, ale w centrach miast. Dodał także, że w kontekście transformacji należy spojrzeć także na wykorzystanie terenów nie tylko po kopalniach, ale także po elektrowniach węglowych.
Poseł Krzysztof Gadowski, który w Sejmie szefuje podkomisji stałej do spraw sprawiedliwej transformacji, poinformował natomiast, że trwają rozmowy na temat gmin, które mogłyby stracić wsparcie z FST z powodu inwestycji górniczej na ich terenie.
Szefowa SGGP i prezydent Jastrzębia-Zdroju Anna Hetman wskazała natomiast na konieczność zmian w prawie.
– Przejmowanie kawałków terenów nie daje nam możliwości kompleksowego zagospodarowania i to jest problem. Dlatego musi dojść do zmiany legislacyjnej, by to także działo się szybciej – mówiła.
Konferencję zamknął referat dotyczący krajowego systemu cyberbezpieczeństwa w kontekście gmin i powiatów górniczych. To także jeden z obszarów działalności Głównego Instytutu Górnictwa.
– Mówi się, że dane są ropą XXI wieku, dlatego także w zakresie ich analizy i cyberbezpieczeństwa postanowiliśmy się rozwijać – wyjaśnił dyrektor GIG prof. Stanisław Prusek.
Prezentację w tym temacie przedstawili Piotr Toś i Artur Dyczko.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.