W niedzielę 5 września przypada czterdziesta piąta rocznica udostępniania Kopalni Zabytkowej w Tarnowskich Górach. Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, będące właścicielem obiektu, zrezygnowało jednak z jakichkolwiek obchodów jubileuszowych.
- Skupiamy się na pełnych rocznicach. Świętowaliśmy czterdziestą, to teraz zaczekamy na pięćdziesiątą. Inaczej co chwilę byśmy świętowali - mówi Grzegorz Rudnicki, członek zarządu Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
Tarnogórska kopalnia nie jest jedyną, która w tym roku nie urządziła uroczystości okolicznościowych. Podobnie Kopalnia Złota w Złotym Stoku nie świętowała na wiosnę, gdy przypadała dwudziesta piąta rocznica udostępnienia części złotostockich podziemi. Turyści mogą je oglądać od 29 maja 1996 r. W Złotym Stoku skupiono się tym razem na przygotowaniach do sezonu i na zakończeniu szeregu remontów.
Kopalnia Zabytkowa w Tarnowskich Górach została oficjalnie otwarta 5 września 1976 r., kiedy to maszynę wyciągową symbolicznie wprawił w ruch członek Rady Państwa Jerzy Ziętek. W tamtych uroczystościach wziął też udział wojewoda katowicki Janusz Nikodemski. Rozporządzenie Rady Ministrów z 16 sierpnia 1994 r. zaliczające obiekt w poczet zakładów górniczych nadało jej nazwę Kopalnia Zabytkowa-Muzeum. W 2001 r. przyjęta została jeszcze inna nazwa obiektu: Kopalnia Zabytkowa Rud Srebronośnych, która przetrwała do 2007 r., gdy zastąpiono ją obecną nazwą - Zabytkową Kopalnię Srebra.
Pod nadzorem Okręgowego Urzędu Górniczego tarnogórska kopalnia zabytkowa znalazła się jeszcze w trakcie jej tworzenia, w latach sześćdziesiątych XX wieku. W 2011 r. z rozporządzenia usunięto Kopalnię Zabytkową w Tarnowskich Górach o odtąd przez kolejne trzy lata nie podlegała ona nadzorowi górniczemu. Zmianę tego stanu przyniosła nowelizacja prawa geologiczno-górniczego wprowadzono ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. W wyniku tej nowelizacji rozporządzenie Rady Ministrów z 16 grudnia 2011 r. w sprawie określenia zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych utraciło moc. Automatycznie więc od tego momentu Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach jak i Sztolnia „Czarnego Pstrąga” ponownie zaczęły podlegać prawu geologicznemu i górniczemu.
Największe zainteresowanie zwiedzających tarnogórska kopalnia przeżywała pod koniec XX wieku. Rekordowym pod tym względem był 1997 r., gdy Kopalnię Zabytkową zwiedziło 103 371 osób. Najgorszym pełnym rokiem pod względem frekwencji był 2020 r., gdy liczba zwiedzających wyniosła zaledwie 27 535. Było to jednak spowodowane tym, że przez kilka miesięcy kopalnia była niedostępna dla zwiedzających.
Pierwszym właścicielem kopalni był Kombinat Górniczo-Hutniczy Orzeł Biały w Piekarach Śląskich. W październiku 1989 r. wojewoda katowicki zgodził się, by kopalnię przejęło miasto Tarnowskie Góry. Od 2002 r. właścicielem kopalni jest Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które kupiło wówczas obiekt za 1 proc. oszacowanej wartości. SMZT już wcześniej, od 1 stycznia 1990 r. pełniło rolę zarządcy obiektu.
Wiekowe wyrobiska w Tarnowskich Górach służą nie tylko turystom. Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego w Bytomiu urządzała w przeszłości ćwiczenia w ewakuacji w szybie Żmija, będącym rezerwowym szybem, który na co dzień nie jest wykorzystywany i ma służyć jako awaryjna droga wyjścia na powierzchnię.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
