Jacek Chodkowski: Oferujemy rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystywania lokalnych źródeł energii odnawialnej lub z odzysku

- Ze względów środowiskowych i ekonomicznych jak najszybsze odejście od produkcji energii z paliw kopalnych w Polsce na rzecz źródeł niskoemisyjnych, w tym źródeł odnawialnych lub źródeł z odzysku, jest koniecznością - powiedział w rozmowie z portalem netTG.pl Jacek Chodkowski, prezes spółki Dalkia Polska.

- Dalkia Polska poinformowała, że zamierza specjalizować się w dostarczaniu przemysłowi krajowemu rozwiązań służących dekarbonizacji i zwiększeniu efektywności energetycznej. Co to oznacza w praktyce?
- Od lat nie zmienia się trend rosnących cen hurtowych energii elektrycznej w Polsce. Są one najwyższe w regionie, a momentami także w całej Unii Europejskiej. Jest to spowodowane między innymi wciąż dużym udziałem węgla w produkcji energii, a tym samym dużą ekspozycją na rosnące koszty uprawnień do emisji CO2. To duże wyzwanie dla firm z sektora przemysłowego, które pragną zachować konkurencyjność na rynku pomimo wzrostu kosztu jednostkowego produkcji.

Dziś przemysł potrzebuje partnera, z którym będzie mógł przejść przez transformację energetyczną. Dalkia, korzystając ze specjalistycznej wiedzy oraz międzynarodowych doświadczeń, od ponad 80 lat oferuje rozwiązania dla swoich klientów w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystywania lokalnych źródeł energii odnawialnych lub z odzysku. Posiadamy wysoce wykwalifikowanych specjalistów oraz kompetencje w dostarczaniu zoptymalizowanych usług energetycznych dopasowanych do infrastruktury klienta.

Głównym naszym celem jest przeprowadzenie klienta przez transformację i dostarczenie niezawodnego, optymalnego z jego punktu widzenia i „skrojonego na miarę” rozwiązania w zakresie zarządzania energią. Oferujemy naszym klientom przemysłowym pełen wachlarz usług: od koncepcji, nadzoru nad realizacją, modelu finansowania, po operowanie i utrzymanie majątku energetycznego. Zarządzamy wszystkimi mediami wykorzystywanymi w procesie produkcyjnym. 

- Jakimi?
- Najczęstszymi rozwiązaniami, które proponujemy, są kogeneracja, odzysk ciepła odpadowego, instalacje biomasowe oraz fotowoltaika na potrzeby własne. Do obniżenia kosztów produkcji wykorzystujemy nowoczesne technologie, w tym sztuczną inteligencję, realizujemy to poprzez produkt Dalkia Analytics. Produkt ten, który już dziś z sukcesem jest wdrożony u klientów przemysłowych Dalki we Francji, umożliwia wizualizację wszystkich danych procesowych, optymalizuje energochłonność procesów produkcyjnych, zarządza w czasie rzeczywistym sprawnością energetyczną, identyfikuje nieoczywiste obszary oszczędności energii oraz przewiduje w sposób dokładny zużycie mediów.

Wierzę, że na wzór modeli biznesowych, jakie obserwujemy np. we Francji czy Niemczech, nadszedł w Polsce czas na outsourcing energetyczny dla przemysłu. Pozwoli to naszym klientom skupić się na ich podstawowej działalności. Zależy nam na nawiązaniu długofalowej współpracy. Obecnie w Polsce Dalkia świadczy usługi m.in. dla jednego z największych producentów węgla w Europie, a także dla producentów z branży papierniczej, spożywczej, informatycznej i farmaceutycznej. Wśród klientów przemysłowych Dalkii na świecie możemy wymienić takie, firmy jak: OwensIllnois, Michelin, Arcelor Mittal, Bonduelle czy Nestle. Nasze usługi kierujemy do każdej branży, która do swojej produkcji używa takich nośników, jak: ciepło, para, sprężone powietrze, chłód, energia elektryczna. 

- W jakim zakresie kierowana przez pana firma zamierza włączyć się w dekarbonizację polskiego przemysłu i energetyki?
- Ze względów środowiskowych i ekonomicznych jak najszybsze odejście od produkcji energii z paliw kopalnych w Polsce na rzecz źródeł niskoemisyjnych, w tym źródeł odnawialnych lub źródeł z odzysku, jest koniecznością. Przyczyniają się do tego rosnące koszty cen emisji CO2, tj. kilkaset procent każdego roku, 800 procent w przeciągu ostatnich 4 lat oraz starzejąca się infrastruktura energetyczna.

Inwestycje w nową infrastrukturę są nieodzowne, dlatego też w zeszłym roku Dalkia Polska Energia w swoim zakładzie w Mysłowicach rozpoczęła budowę silników gazowych o mocy 3MWe i 3MWt. Zastąpią one jednostki oparte na węglu, zapewniając dostawy ciepła dla 26 tys. mieszkańców Mysłowic.

Równolegle realizujemy modernizację kotłów celem ograniczenia emisji CO2 i zanieczyszczeń do atmosfery. Dzięki tym działaniom zmniejszymy o prawie 35 t. t roczne emisje CO2. Innym przykładem jest realizowana inwestycja budowy jednostki kogeneracyjnej, która będzie zasilana metanem. Metan, który jest odpadem i stanowi realne zagrożenie w trakcie wydobywania węgla kamiennego, zamieniamy w ciepło i energię elektryczną. Nowa instalacja będzie zużywała 5 mln m sześc. czystego metanu rocznie. To znaczący wpływ na ochronę środowiska, biorąc pod uwagę fakt, że metan jest ponad 20-krotnie bardziej szkodliwy dla atmosfery niż CO2.

Grupa Dalkia rozwija lokalne i odnawialne źródła energii, poprzez systemy ciepła i chłodu, jako alternatywę dla paliw kopalnych, stanowiących główne źródło emisji CO2. Systemy te zasilane są energią z biomasy, biogazu lub energią geotermalną, a także ciepłem odzyskanym z procesów produkcyjnych. Od wielu lat produkujemy też w Polsce energię elektryczną z metanu, powstającego w czasie wydobywania węgla kamiennego. 

- Przykłady zmniejszenia emisji dwutlenku węgla...
- Tylko w 2020 r. grupa Dalkia zapobiegła emisji 4,1 mln t CO2, co odpowiada wyłączeniu z ruchu ponad dwóch milionów samochodów. Zakładamy też, że do 2022 r. udział odnawialnych i odzyskanych źródeł energii w naszym miksie energetycznym osiągnie poziom 50 proc. Przemysł, obok sektora energetycznego, będzie jednym z najważniejszych sektorów przyczyniających się do osiągnięcia celów w zakresie redukcji emisji CO2. Doświadczenia, jakie wynieśliśmy z zagranicznych rynków, pozwalają nam lepiej rozumieć wyzwania, z jakimi będą musieli zmierzyć się przedstawiciele branży przemysłowej w Polsce w zakresie transformacji energetycznej.

Wiele firm z naszego rozbudowanego portfolio międzynarodowych przedsiębiorstw przemysłowych (ponad 2200 obsługiwanych zakładów przemysłowych), które wspieramy aktywnie w ich transformacji energetycznej, posiada swoje zakłady przemysłowe w Polsce. To oni dzisiaj kierują do nas zapytania i propozycje współpracy. 

- Twierdzi pan, że nie ma lepszej metody walki ze smogiem niż przyłączanie budynków do sieci ciepłowniczej, dlatego rozwój ciepłownictwa systemowego to jedno z optymalnych rozwiązań na problem CO2 i niskich emisji w Polsce.
- Ciepło systemowe opiera się na efekcie skali. Uważam, że jako Polska musimy wykorzystać potencjał, jaki drzemie w cieple systemowym. Jeśli utracimy efekt skali, stracimy te przewagi. Z punktu widzenia ekonomii, ciepło systemowe powinno mieć pierwszeństwo na terenach, na których już istnieje sieć ciepłownicza. 

- W skład grupy Dalkia Polska wchodzi Dalkia Polska Energia, która zajmuje się produkcją ciepła i energii elektrycznej z metanu w aglomeracji śląsko-dąbrowskiej. Na jakie źródła energii planuje spółka postawić w ciepłownictwie?
- Dalkia Polska Energia specjalizuje się w produkcji i dystrybucji ciepła sieciowego i energii elektrycznej, dostarczanej m.in. do kopalń węgla kamiennego, zakładów przemysłowych oraz budynków mieszkalnych. Z roczną produkcją ciepła rzędu 2,5 mln GJ firma ma około 8-procentowy udziału w lokalnym rynku ciepła. Spółka dysponuje mocą cieplną zainstalowaną wynoszącą około 575 MW w 11 zakładach produkcyjnych.

Na tą chwilę jesteśmy w trakcie realizacji budowy kogeneracji opartej na metanie, gazie pozyskiwanym w trakcie produkcji węgla kamiennego oraz na gazie sieciowym. Zakładamy, że do 2024 r. 55 proc. energii w Dalkii Polska Energia będzie produkowana nie z węgla. Następnym krokiem najprawdopodobniej będzie użycie biomasy, tutaj czekamy na kierunek legislacji w tym zakresie, który będzie przedstawiony w pakiecie dyrektyw Komisji Europejskiej Fit for 55 w zakresie możliwości użycia biomasy leśnej i zasad objęcia biomasy przez system ETS (Europejski System Handlu Emisjami).

- Jak, na tle Francji, wypadamy w pozyskiwaniu energii i ciepła z różnych źródeł?
- Francja rozpoczęła proces dekarbonizacji jeszcze w latach 70. XX w. od planu Messmera. Wtedy też zdecydowano postawić na atom jako główne źródło energii. Zgodnie z raportem opracowanym na początku bieżącego roku, dotyczącym produkcji energii elektrycznej, przez francuskiego operatora sieci przesyłowej RTE (Réseau de Transport d'Electricité), w zeszłym roku energia jądrowa stanowiła ponad 67 proc. miksu energetycznego we Francji. Pozostałe źródła to: energia wodna (13 proc.), energia wiatrowa (7,9 proc.), paliwa kopalne(7,5 proc. - w tym węgiel 0,3 proc., olej opałowy 0,3proc., gaz 6,9 proc.), energia słoneczna (2,5 proc.), bioenergia (2 proc.).

Jedno dominujące źródło wytwarzania niesie duże ryzyka, dlatego też w najbliższym czasie Francja planuje większy udział odnawialnych źródeł energii w produkcji krajowej, w szczególności energii słonecznej i wiatrowej. Zgodnie z propozycją pakietu Fit for 55 w 2030 r. 40 proc. energii ma być produkowanych przez OZE. W Polsce, podobnie jak we Francji, mamy jeden dominujący sposób wytwarzania, pomimo że w zeszłym roku, zgodnie z raportem think tanku Forum Energii, udział węgla w miksie energetycznym Polski po raz pierwszy w historii wyniósł mniej niż 70 proc. I będzie sukcesywnie spadać.

Zgodnie z celami, określonymi w PEP 2040, Polska ma odejść od węgla do 2040 r. Polityka energetyczna Polski przewiduje też wdrażanie programu jądrowego, z pierwszym uruchomionym blokiem do 2033 r. Nastąpi rozwój energetyki wiatrowej i słonecznej, a także wzrost udziału OZE we wszystkich sektorach. Natomiast paliwem pomostowym w transformacji energetycznej będzie gaz ziemny. Są to wyzwania, z którymi wkrótce będą musieli się zmierzyć wszyscy uczestnicy rynku energetycznego. My posiadamy specjalistyczną wiedzę, doświadczenie i rozwiązania, aby stać się partnerem w tym procesie polskiej transformacji energetycznej. 

- Czy obrany przez Polskę kierunek: dekarbonizacja, fotowoltaika, energia wiatrowa, jest właściwy?
- Tak, natomiast należy zadbać o podstawę i niezawodną rezerwę. W Polsce w najbliższej przyszłości będzie to wciąż węgiel, a następnie atom.

- Pana poprzednik na stanowisku prezesa – Thierry Deschaux, został dyrektorem zarządzającym warszawskiego biura spółki Électricité de France (EDF), które przygotowuje dla polskiego rządu ofertę dotyczącą budowy w Polsce elektrowni atomowej. Czy Dalkia, która jest w grupie EDF, włączy się w ten projekt?
- We Francji Dalkia dostarcza przemysłowi jądrowemu wiedzę i doświadczenie wyniesione ze współpracy z sektorem przemysłowym. Operuje na obiektach jądrowych grupy EDF, świadcząc usługi w zakresie utrzymania instalacji sanitarnej oraz elektrycznej, systemów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, uzdatniania wody czy też zasilania awaryjnego. Należy podkreślić, że usługi w tym sektorze podlegają najwyższym normom bezpieczeństwa. Jeśli będzie taka możliwość, posiadając już takie doświadczenia i kompetencje, z pewnością zaoferujemy nasze usługi również w Polsce.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.