Powstały, by zapewnić sprawny przewóz piasku na podsadzkę do górnośląskich kopalń węgla. I chociaż piasku podsadzkowego nie przewożą już od kilku lat, nadal funkcjonują, choć w innym układzie własnościowym i w szczątkowej formie w porównaniu do lat świetności.
- Dzisiaj infrastruktura stanowiąca w przeszłości element kolei wożących piasek należy do wielu zarządców infrastruktury kolejowej, takich jak: Infra Silesia, KP Kotlarnia, CTL Maczki-Bór - informuje Maciej Bębenek, ekspert z Wydziału Komunikacji Społecznej w Urzędzie Transportu Kolejowego w Warszawie.
Jeszcze pod koniec XX w. rozległa sieć kolei piaskowych obejmowała wiele miast Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Pociągi po piaskowych torach wożąc piasek podsadzkowy do kopalń mogły przejeżdżać m.in. przez Bytom, Zabrze czy Katowice. Od lat widoczna jest tendencja do kurczenia się sieci torów kolei piaskowych.
W 2015 r. trzy wspomniane przedsiębiorstwa zarządzały torami o łącznej długości ponad 213,8 km. Zgodnie z danymi przekazanymi przez te firmy, w 2020 r. było to już tylko 142,6 km torów.
- Wszystkie linie wymienionych zarządców mają określony wskaźnik prędkości wedługg wartości technicznych poniżej 60 km/h. W przekazywanych sprawozdaniach brak jest dokładnego wskazania odcinkowej prędkości - informuje Tomasz Frankowski, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej w Urzędzie Transportu Kolejowego.
Stopniowo znikają z krajobrazu nasypy czy wiadukty po zlikwidowanych liniach kolei piaskowych. W marcu 2020 r. rozebrany został w Katowicach wiadukt nad ul. Bocheńskiego, w pobliżu skrzyżowania z ul. Tadeusza Michejdy. Przez ostanie lata był on wiaduktem znikąd donikąd, gdyż wcześniej rozebrano nasyp kolejowy po obu stronach wiaduktu.
Najbardziej okazałą pozostałością po kolejach piaskowych w Katowicach pozostaje wiadukt nad autostradą A4 w rejonie ulic Przekopowej i Żeliwnej.
Koleje piaskowe były ewenementem Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Pozostałe zagłębia węglowe, a więc wałbrzysko-noworudzkie i w okolicach Łęcznej, nie dorobiły się osobnej od PKP sieci kolejowej służącej do przewozu piasku podsadzkowego.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
