Czterdzieści lat temu wstrzymano zasadnicze prace przy drążeniu podziemnych wyrobisk, w których miała powstać Elektrownia Szczytowo-Pompowa Młoty w Górach Bystrzyckich. Chociaż inwestycja posiadała niewątpliwie charakter górniczy i prowadzona była przez Przedsiębiorstwo Robót Górniczych w Wałbrzychu, nigdy nie podlegała nadzorowi górniczemu. Niewykluczone, że jednak takim nadzorem zostanie w przyszłości objęta. Jak wynika z obowiązujących dokumentów, przypuszczalnie trzeba będzie po raz drugi wydrążyć tunel odprowadzający wody rzeki Bystrzycy w trakcie wznoszenia zapory wodnej przy elektrowni.
Młoty leżą w głębokiej dolinie w środkowej części Gór Bystrzyckich, na terenie gminy Bystrzyca Kłodzka. Chociaż od września 1973 r. przez wiele lat pracowały tam ekipy górnicze, prac nie dokończono z powodu kryzysu ekonomicznego.
- Budowa elektrowni szczytowo-pompowej w Młotach została zaniechana. Prace zostały wstrzymane w roku 1982. Dla robót tych nie sporządzono planu ruchu zatwierdzanego przez organ nadzoru górniczego. Nadzór ze strony Okręgowego Urzędu Górniczego w Wałbrzychu, wówczas miejscowo właściwego organu nadzoru górniczego, nie był sprawowany. Aktualnie wyrobiska po tej budowie również nie podlegają nadzorowi tutejszego organu - informuje Grzegorz Wowczuk, dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu.
Po 1982 r. prowadzono prace konserwacyjne, mające zapobiec zawałom w podziemnych wyrobiskach. Stan wyrobisk badany był m.in. w 2006 r. przez pracowników Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach. Dokończenie budowy elektrowni jest nadal brane pod uwagę. Inwestycja ta została również ujęta w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020, uchwalonej przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego uchwałą nr XXXII/932/13 z 28 lutego 2013 r. czy też w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego, uchwalonym przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego uchwałą nr XIX/482/20 z 16 czerwca 2020 r.
Dla wsi Młoty brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Obowiązuje natomiast Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, uchwalone w 2013 r. Ujednolicony tekst tego studium został przyjęty uchwałą Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej z 28 lutego 2020 r.
W studium tym zapisano, że w Młotach planuje się dokończenie realizacji elektrowni szyczytowo-pompowej, a budowa ta dodatkowo może zmniejszyć ryzyko występowania powodzi na terenie gminy Bystrzyca Kłodzka. W ramach inwestycji powstałyby bowiem dwa zbiorniki wodne w Młotach oraz koło wsi Spalona, które dodatkowo pełniłyby funkcje przeciwpowodziową. Elektrownia miałaby zostać podłączona do linii energetycznej wysokiego napięcia 400 kV.
Paradoksalnie jednak w tym samym dokumencie ewentualna kontynuacja budowy elektrowni określona została poważnym zagrożeniem dla Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000 Dolina Bystrzycy Łomnickiej PLH020083 o powierzchni 951,7 ha, zajmującego fragment doliny rzeki Bystrzycy.
Warto też zwrócić uwagę na inny zapis Studium stanowiący, że „ze względu na ochronę siedliska nietoperzy w ramach obszaru Natura 2000 „Sztolnia w Młotach” wyklucza się przy realizacji elektrowni wykorzystanie sztolni, w której znajduje się jedno z ważniejszych zimowisk mopka na Dolnym Śląsku”. Wymieniona tu sztolnia to tak naprawdę krótki tunel przelewowy. Byłby on potrzebny tylko przejściowo, w czasie wznoszenia zapory wodnej na Bystrzycy, do skierowania nim wód rzeki na czas budowy.
Oznaczałoby to konieczność wydrążenia w innym miejscu drugiego tunelu obiegowego. W takim przypadku trudno sobie wyobrazić, żeby przy drążeniu tego wyrobiska prace prowadzić bez nadzoru ze strony Okręgowego Urzędu Górniczego. Jednak kiedy to nastąpi - nie wiadomo.
- Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej wielokrotnie występowała z zapytaniem do inwestora i władz rządowych w sprawie dokończenia budowy tej inwestycji, ale nie otrzymała odpowiedzi wskazujących na planowany termin dokończenia inwestycji - informuje Tadeusz Zieliński, sekretarz miasta i gminy Bystrzyca Kłodzka.
ESP Młoty miała być największą polską elektrownią szczytowo-pompową o mocy 750 MW. Miały w niej pracować trzy turbiny - każda po 250 MW. Roczną zdolność produkcyjną elektrowni obliczano na 1,2 mln kWh.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
