Sprawiedliwa transformacja przyniesie na przemysłowym Śląsku nowe możliwości, jak tworzenie miejsc pracy w zielonej gospodarce. Będzie to proces rewolucyjny, kosztowny, rozłożony na lata. O tym w Katowicach rozmawiają uczestnicy konferencji W kierunku zielonej gospodarki, którą zorganizował Śląski Urząd Marszałkowski.
W wydarzeniu (27-28 stycznia) udział bierze m.in. komisarz UE ds. spójności i reform Elisa Ferreira, marszałek województwa Jakub Chełstowski, minister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu Adam Guibourge-Czetwertyński oraz przedstawiciele Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, rządu RP, władze regionu, reprezentanci europejskich regionów górniczych i eksperci.
14 stycznia Komisja Europejska opublikowała projekt rozporządzenia w sprawie utworzenia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Polskie regiony węglowe muszą zmierzyć się z przekształceniem gospodarki w bardziej innowacyjną i proekologiczną. To wymaga potężnego finansowego oraz odpowiedniego tempa zmian, dostosowanego do regionalnych uwarunkowań. Polska jest pierwszym państwem członkowskim, w którym Fundusz został oficjalnie zaprezentowany.
Polska może otrzymać około 100 mld zł na sprawiedliwą transformację. Pieniądze zostaną przekazane w różnej formie – dotacji, preferencyjnych kredytów lub pożyczek.
Elisa Ferreira, komisarz ds. spójności i reform UE podkreśliła, że transformację można porównać do pewnego rodzaju rewolucji, niosącej w Europie nowy ład, przynoszącej nowe możliwości i szanse, zaś wspólnym celem ma być ochrona naszego zdrowia. Warunkiem jest eliminowanie dwutlenku węgla.
- Transformacja wymagać będzie jednak wysiłku oraz dostosowania ze strony obywateli i regionów, które ciągle korzystają z paliw kopalnych. Nie wszystkie państwa i regiony startują z tego samego miejsca. Setki tysięcy miejsc pracy i wiele gospodarstw domowych wciąż jeszcze uzależnionych jest od paliw kopalnych i procesów przemysłowych powodujących emisję dwutlenku węgla. Przykładem jest górnictwo węglowe – podkreśliła.
Dodała, że spośród 276 regionów UE, w sumie 108 posiada infrastrukturę węglową. Blisko 237 tys. osób zatrudnionych jest w branżach związanych z węglem.
- Jeżeli nasz plan uda się zrealizować, możemy znacząco zmniejszyć liczbę 400 tys. przedwczesnych zgonów rocznie, których powodem jest zanieczyszczenie powietrza w naszych miastach - podkreśliła Elisa Ferreira.
- Możemy to zrobić na przykład przez oferowanie możliwości zmiany kwalifikacji pracownikom, którzy odczują skutki transformacji. Innym przykładem może być tworzenie nowych miejsc pracy w zielonej gospodarce oraz inwestowanie w zelektryfikowany transport publiczny. Walczymy o przyszłość dla następnych pokoleń – dodała komisarz.
Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji ma zostać zasilony dodatkowymi pieniędzmi, poza środkami zarezerwowanymi w budżecie UE, które zostaną przeznaczone na dotacje wspierające dywersyfikację gospodarczą i pracowników potrzebujących szkoleń. W sumie różnego rodzaju narzędzia sfinansują lub przyciągną inwestycje na łączną wartość 100 mld euro.
Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej zaznaczyła, że efekty transformacji, zwłaszcza dla pracowników sektora górniczego, by mogły być korzystne, muszą być długoterminowe, a nie jednorazowe.
- Nasze potrzeby są większe niż środki przewidziane w budżecie unijnym. Transformacja to dla nas duże wyzwanie także finansowe. Środki muszą być odpowiednio rozłożone. Projektujemy mechanizmy i przedsięwzięcia. Negocjujemy najlepsze rozwiązania. Ale jeśli według obliczeń do 2050 roku na pełną transformację będziemy potrzebowali od 330 do 500 mld euro, to kwoty, o których teraz mówimy są kroplą w morzu potrzeb - zwróciła uwagę Jarosińska-Jedynak.
Adam Guibourge-Czetwertyński, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu zaznaczył, że symbolem pozytywnych zmian w kontekście transformacji jest miasto Katowice - gospodarz konferencji.
- To miasto przeszło ogromne przeobrażenie. Z ośrodka kojarzonego z przemysłem, przekształciło się w silny organizm kulturalno-biznesowy. Nowe technologie przyciągną kolejnych inwestorów - podsumował Adam Guibourge-Czetwertyński.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.