Do spotkania przedstawicieli resortu energii i największego w UE producenta węgla kamiennego - Polskiej Grupy Górniczej z ministrem energii Litwy doszło w środę, 4 września, podczas XXIX Forum Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju.
W rozmowach z litewskim ministrem energii Žygimantasem Vaičiunasem uczestniczy ze strony polskiej minister Krzysztof Tchórzewski, odpowiedzialny za górnictwo wiceminister Adam Gawęda oraz prezes Polskiej Grupy Górniczej Tomasz Rogala.
Jednym z ważniejszych wątków spotkania szefów resortów energii Polski i Litwy jest m.in. synchronizacja systemów elektroenergetycznych państw bałtyckich z systemem Europy kontynentalnej.
Przypomnijmy, że w połowie tego roku parlament litewski uchwalił ustawę o synchronizacji do 2025 r. sieci elektroenergetycznej Litwy z UE przez Polskę. Litwini oceniają, że decyzja jest historyczna i dotyczy suwerenności wszystkich państw bałtyckich: Litwy, Łotwy i Estonii.
Kraje bałtyckie są jedynymi w Unii Europejskiej, których sieć elektroenergetyczna pracuje ciągle w poradzieckim systemie zarządzanym przez Rosję z Moskwy. Władze litewskie podały, że "zagraża bezpieczeństwu narodowemu kraju i perspektywie jego rozwoju gospodarczego".
Proces synchronizacji Litwy przez Polskę z system europejskim zaplanowano (zgodnie z zatwierdzonym przez Komisję Europejską projektem) w trzech etapach. Najpierw (do 2021 r.) kraje bałtyckie zrewitalizują i wzmocnią wewnętrzną sieć elektroenergetyczną. W drugim etapie zwiększeniu ulegnie moc przesyłowa posko-litewskiego mostu energetycznego LitPol Link, który łączy już oba nasze kraje.
Most elektroenrgetyczny uruchomiony pod koniec 2015 r. o mocy 500 MW docelowo miał zostać wzmocniony dwukrotnie do 1 GW. Linia długa na 341 km biegnie z litewskiego miasta Olita w okolice Ełku. Projekt inwestycji przewidywał dalszy rozwój sieci w kierunku Narwi, a zasadnicze dla Polski znaczenie ze względu na transgraniczną zdolność podaży energii elektrycznej ma budowany blok energetyczny o mocy 1 GW na węgiel kamienny w elektrowni Ostrołęka. Operator elektrowni - spółka Energa i spółka PGG podpisały list intencyjny, który przewiduje zaopatrywanie Ostrołęki C paliwem z kopalń PGG. Perspektywę dostaw oblicza się na 30-40 lat.
W trzecim etapie synchronizowania litewskiego systemu zbudowane ma zostać drugie połączenie Polska-Litwa podmorskim kablem prądu stałego, podobnym do tych, które łączą już Litwinów ze Szwecją, a Estończyków z Finlandią. Kable do skandynawii działają jednak w w jeszcze innym systemie elektroenergetycznym - nordyckim. Projekt kabla bałtyckiego z Litwy do Polski nosi nazwę "Harmony". Ma przesyłać prąd w pełnej synchronizacji z systemem europejskim-kontynentalnym. Pod koniec zeszłego roku Polskie Sieci Elektroenergetyczne i Litgrid (operator sieci na Litwie) zawarły wstępne porozumienie o budowie kabla. Inwestycja może rozpocząć się w przyszłym roku i będzie kosztować ok. 700 mln euro.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
