Rezerwat Archeologiczny Krzemionki Opatowskie to okazja, żeby zobaczyć jak wyglądała prehistoryczna kopalnia, w której wydobywano cenny w ówczesnych czasach krzemień. Obiekt właśnie został wpisany na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa Górniczego UNESCO.
Prehistoryczne zagłębie górnicze znajduje się niespełna 250 km od Katowic, tuż obok Ostrowca Świętokrzyskiego. Pole górnicze w tym miejscu ma ok. 4,5 km długości, a liczbę kopalń, które pracowały tutaj kilka tysięcy lat temu archeolodzy oceniają na ponad 4 tys.
Krzemionki zawdzięczają swój rozwój coraz większemu zapotrzebowaniu na kamienne narzędzia i broń. Dobrym surowcem do ich wyrobu był krzemień – twardy, ale stosunkowo łatwy w obróbce. Początkowo ludzie wykorzystywali krzemień, który znajdowali na powierzchni, ale kiedy jego zasoby przestały wystarczać, zaczęli drążyć ziemię w jego poszukiwaniu. Ok. 4000 p.n.e w całej Europie zaczynają powstawać kopalnie krzemienia.
Odkryte przez przypadek
Krzemionki w 1922 r. przez przypadek odkrył prof. Jan Samsonowicz podczas prac nad stworzeniem mapy geologicznej tych okolic. Na podobne prehistoryczne kopalnie badacze natrafili m.in. w Anglii, Holandii, Belgii czy Włoszech. Archeolodzy są jednak zgodni, że to właśnie Krzemionki są unikatem na skalę światową ze względu na doskonały stan, w którym się zachowały – podziemne wyrobiska wyglądają tak, jakby neolityczni górnicy dopiero co skończyli ostatnią szychtę.
Co ciekawe, pod względem występowania krzemienia okolice Ostrowca Świętokrzyskiego i Opatowa nie były szczególnym miejscem – w innych miejscach na terenach dzisiejszej Polski również można było go znaleźć. Dlatego archeolodzy sugerują, że Krzemionki Opatowskie mogły również być dla neolitycznych mieszkańców miejscem kultu i mieć znaczenie religijne. Potwierdzeniem tej hipotezy zdaje się być unikatowy naskalny rysunek „Wielkiej Matki” sprzed 4500 lat, który „pragórnicy” pozostawili w jednym z podziemnych chodników. Narzędzia wykonane z krzemienia pasiastego wydobytego w Krzemionkach Opatowskich znajdowano nawet ponad 600 km od prehistorycznego zagłębia górniczego.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM.
Szczegóły: nettg.pl/premium
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.