Niezwykle uroczystą oprawę miała tegoroczna Barbórka zorganizowana przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu (10 bm). Podczas części oficjalnej, której gospodarzem była Sztolnia Królowa Luiza, miała miejsce promocja niezwykłej książki poświęconej kultowi św. Barbary, autorstwa jest Beaty Piechy-van Schagen.
Uroczystości rozpoczęła msza św. w kaplicy św. Barbary w podziemiach zabytkowej kopalni węgla kamiennego Guido. Celebrował ją ks. Jan Kopiec, biskup diecezji gliwickiej w asyście duchownych archidiecezji katowickiej, w tym ks. prałata Stanisława Puchały, kapelana kaplicy św. Barbary. W swej homilii wspomniał on o tym, że śląscy górnicy od dawien dawna widzieli w św. Barbarze pośrednika pomiędzy tym ciężkim ludzkim życiem na Ziemi a Bogiem. Górnictwo zaś przez lata służyło ludziom zaspakajając ich doczesne potrzeby i walnie przyczyniło się do rozwoju Śląska.
- Mimo zmieniającej się rzeczywistości Barbórka jest dla nas do dziś nie tylko okazją do wspólnej zabawy, ale także zadumy nad ludzkim losem i nad wartością ludzkiego życia. Ten klimat podziemia, w których się znajdujemy, pomaga nam wyobrazić sobie ciężką górnicza pracę i daje poczucie braterstwa, którego tak bardzo nam dziś potrzeba, i którego wciąż potrzebujemy – mówił bp Jan Kopiec.
Głos zabrał także ks. Karol Macura, proboszcz parafii w Drogomyślu, duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.
- Kopalnia kształtuje osobowość. Przychodząc tutaj przynosimy z sobą rodzinne wychowanie, nasz dom, ale kopalnia kształtuje i zmienia. Zasadnym jest zatem zadanie pytania: „jacy jesteśmy”? Ukształtowani przez kopalnię, gdy powracamy na powierzchnię – mówił ks. Macura.
Przywołał też wyjątek z Księgi Psalmów: „Twa ręka będzie mnie wiodła i podtrzyma mię Twoja prawica. Jeśli powiem: Niech mię przynajmniej ciemności okryją i noc mnie otoczy jak światło. Sama ciemność nie będzie ciemna dla Ciebie, a noc jak dzień zajaśnieje: mrok jest dla Ciebie jak światło”.
Obecni byli także ks. radca Henryk Reske, zastępca biskupa diecezjalnego kościoła Ewangelicko-Ausgsburskiego w Katowicach oraz ks. Kornek Undas, proboszcz parafia ewangelicko-augsburskiej w Mikołowie.
Druga część obchodów barbórkowych odbyła się na terenie kompleksu Sztolnia Królowa Luiza. Punktem kulminacyjnym było uroczyste wyróżnienie depozytariuszy, którzy przyczynili się do powstania i sukcesu projektu wpisu Barbórki na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Są to osoby prywatne i instytucje z wielu miast Śląska, w tym z Mysłowic, Bytomia, Zabrza, Rudy Śląskiej i Radzionkowa.
Na zakończenie uroczystości zaprezentowano I tom działa autorstwa dr Barbary Piechy-van Schagen pt. ”Kulty Świętej Barbary wśród górników kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku”.
Publikacja powstała w efekcie realizacji projektu dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Dziedzictwo kulturowe, priorytet: Kultura ludowa i tradycyjna”. Autorka opisuje i analizuje w niej przejawy górniczej czci oddawanej patronce w kopalniach Bytomia, Zabrza i Gliwic. Jest to jedno z pierwszych naukowych całościowych opracowań tego zagadnienia.
Przypomnijmy, że w lipcu br. Barbórka górników węgla kamiennego na Górnym Śląsku została uznana za wyjątkowy fenomen kulturowy i wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Przeżywana co roku w regionie uroczystość jest elementem szerszego zjawiska, jakim jest kult świętej Barbary pielęgnowany przez górników na terenie kopalń. Praktykowane nabożeństwa i odmawiane modlitwy, wizerunki świętej obecne w każdej cechowni czy wspomniane wspólnotowe świętowanie 4 grudnia były i są ważnym elementem kultury regionu.
W galerii: Barbórka zorganizowana przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu połączona z promocją działa autorstwa dr Barbary Piechy-van Schagen pt. ”Kulty Świętej Barbary wśród górników kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku”. (Zdjęcia: Kajetan Berezowski)
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.