Górnictwo: setki szybów spod znaku PBSz przez 72 lata

Przedsiębiorstwo Budowy Szybów w Bytomiu skupia od piątku zainteresowanie po medialnych sugestiach, że wariant przejęcia spółki Kopeksu (w trakcie jego docelowej integracji z Famurem) rozważać ma Jastrzębska Spółka Węglowa. 

Stanowisko JSW, które przytoczyliśmy w portalu nettg.pl, świadczy o tym, że specjalistyczna polska firma robót szybowych ma dla rynku okołogórniczego niekwestionowaną wartość.

PBSz potwierdzało ją w ciągu swojej 72-letniej historii. Przechodząc restrukturyzacje i zasadnicze przewłaszczenia przedsiębiorstwo wykonywało najważniejsze zadania w budowie infrastruktury polskich kopalń. Przywołajmy najważniejsze z tych faktów:  

P III na poniemieckiej bazie
W 1945 r. pełnomocnik rządu powołał w Bytomiu firmę Przedsiębiorstwo Budowy Szybów i Roboty Górnicze, którą wcielono do Zjednoczenia Przedsiębiorstw Wiertniczo-Górniczych w Katowicach. P-III (robocza nazwa PBSziRG) zatrudniała tylko paru specjalistów na bazie firm poniemieckich, miała komórkę projektowo-koncesyjną, zaopatrzeniową i warsztaty.

Zagranica i spółka akcyjna
Po 11 latach (1956 r.) PBSz wchodzi na rynki zagraniczne, zawierając pierwszy kontrakt w Chinach.

W 1995 r. PBSz staje się jednoosobową spółką akcyjną Skarbu Państwa (przy prywatyzacji pracownicy otrzymują 15 proc. akcji a NFI 60 proc. Skarb pozostawia sobie 25 proc. udziałów).

Nieruchomości dla miasta
Restrukturyzacja w 2003 r. skutkuje umorzeniem zobowiązań publicznoprawnych na podstawie ustawy, komunalizacją (przez gminę Bytom) niektórych nieruchomości przedsiębiorstwa i układem z dostawcami materiałów i usług.

Kopex i perspektywy w miedzi
W 2004 r. spółka akcyjna Kopex kupuje od NFI Jupiter 59 proc. akcji Przedsiębiorstwa Budowy Szybów SA. W nazwie firmy dodany zostaje na początku człon Kopex PBSz SA. Powstaje oddział spółki w zagłębiu miedziowym w Lubinie i rozpoczyna się kontrakt w KGHM.

Historyczne zlecenie w JSW
W 2009 r. PBSz rozpoczyna głębienie szybu Bzie I dla JSW w ówczesnej kopalni Borynia-Zofiówka-Jastrzębie na głębokość 1164 m – jest to pierwsze tak ogromne zadanie w polskim górnictwie od lat 20. XX w.

Inne duże prace ostatnich lat to m.in. szyb VI w Janinie i szyb Grzegorz w Sobieskim dla spółki Tauron Wydobycie, szyb Leon IV w kopalni Anna Rydułtowy dla KW oraz szyb VIII w kopalni Jankowice (razem z PPG Row-Jas).

Setki szybów i wyrobisk
Jubileusz 70-lecia firmy, obchodzony przed dwoma laty, dał asumpt do podsumowań: wyliczono, że od 1945 r. PBSz oddał do użytku 334 szyby kopalniane (absolutna większość polskich po wojnie), które łącznie składają się na 132 km pionowych wyrobisk oraz 103 km chodników.

Nowoczesność od pierwszych lat
Podkreśla się, że od początku była to spółka nowoczesna – już w 1946 r. stosowała np. nowatorską metodę mrożenia zawodnionego górotworu (szyb Julian I w Piekarach). Rosła głębokość mrożenia aż do 560 m przy głębieniu szybu w Niemczech.

PBSz ma w ofercie wiele specjalistycznych usług górniczych, ale skupia się na drążeniu, pogłębianiu, naprawach, zbrojeniach i wyposażeniu szybów i na robotach okołoszybowych.

Sposoby na kryzys górnictwa
W latach kryzysowego ograniczania inwestycji w górnictwie węgla kamiennego PBSz usiłował zdobywać kontrakty m.in. w Turcji, Indiach, Mongolii i Argentynie (gdzie działał już Kopex).

Łakomy kąsek
Pod koniec 2016 r. spółka TDJ – właściciel Kopex-PBSz – zasygnalizowała możliwość sprzedaży Przedsiębiorstwa Budowy Szybów lub pozostawienie go w Kopeksie po zintegrowaniu z Grupą Famur. W połowie tego roku zainteresowanie przejęciem PBSz zgłosił m.in. KGHM Polska Miedź.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.