Górnictwo to nie tylko kopalnie i węgiel, ale też cała kultura. Z jej fenomenem postanowili się zmierzyć naukowcy, którzy stworzyli książkę „Narracje górnicze z terenu Zabrza”. Powstała ona w efekcie realizacji projektu naukowo-badawczego prowadzonego w oparciu o środki Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Dziedzictwo kulturowe, priorytet: Kultura ludowa i tradycyjna” oraz miasta Zabrze. Projekt „Narracje górnicze z terenu Zabrza” to 100 zebranych górniczych wypowiedzi.
Cały zebrany materiał, czyli 100 wywiadów, wzbogaci zbiory Muzeum Górnictwa Węglowego i będzie stanowił pierwszy tego typu zbiór dostępny dla badaczy górniczej kultury. Większość narracji przeprowadzonych jest w języku polskim oraz w gwarze śląskiej. Część, powstała w oparciu o wywiady przeprowadzone w Niemczech i są w języku niemieckim.
Badacze biorący udział w projekcie nawiązywali kontakty z pracownikami kopalń działających na terenie miasta oraz z górnikami zatrudnionymi w zakładach w innych miastach, a mieszkających na terenie Zabrza. Dotyczy to zarówno emerytów, jak i czynnych zawodowo. Badacze poszukiwali górników czynnych jeszcze kopalń i tych, w których już dawno zakończono wydobycie. Badanie objęło także tych zabrzańskich górników, którzy wyjechali do Niemiec, a wcześniej mieszkali lub/i pracowali w Zabrzu.
Najstarszy z rozmówców urodził się w 1925 r., najmłodsi z kolei mieli w czasie realizacji projektu 24 lata. Do grona narratorów zaliczają się więc czynni pracownicy i emerytowani , w miarę możliwości reprezentujący wszelkie szczeble kopalnianej hierarchii, różnorodne funkcje i specjalności. Wśród rozmówców są pracownicy fizyczni oraz umysłowi, zaliczający się do dozoru i innych specjalizacji.
O pracy i życiu opowiadali zarówno ci, którzy urodzili się i mieszkają w Zabrzu od pokoleń, albo do Zabrza, do pracy w kopalni, przyjechali z różnych stron Polski. Spośród 72 górników urodzonych przed 1970 r. nie-Ślązaków jest 36. Z kolei dla grupy najmłodszych pracowników pochodzenie regionalne nie ma dużego znaczenia, gdyż w przeważającej większości od urodzenia mieszkają na Śląsku. Poprzez tak szeroki wybór książka starają się odzwierciedlić cały „przekrój kopalni”, jej świat podziemny i na powierzchni, gdyż obydwie przestrzenie są ściśle zależne od siebie i przynależne sobie. Właśnie dlatego, aby w lustrze narracji znaleźć odbicie całego organizmu kopalni.
Promocja książki odbędzie się w piątek (2 grudnia) o godz. 17.00 w Łaźni Łańcuszkowej Sztolni Królowa Luiza, ul. Wolności 408 Zabrze. Na promocji będą obecni autorzy książki, jak i górnicy, którzy wzięli udział w wywiadach stanowiących bazę badawczą tej publikacji. Swój udział zapowiedzieli także recenzenci książki: prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek oraz ks. prof. dr hab. Jerzy Myszor.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
