Trzeba cywilizować rynek pracy w Polsce, a ograniczenie handlu w niedzielę to tylko jeden z potrzebnych kroków. Mamy nieefektywną i szkodliwą pod wieloma względami kulturę organizacyjną, korporacyjną i kulturę pracy - mówi PAP ekspert ds. rynku pracy Łukasz Komuda. Obywatelski projekt ustawy w sprawie ograniczenia handlu w niedzielę marszałek Sejmu w miniony czwartek (22 września) skierował do pierwszego czytania.
Pod projektem podpisało się 518 tys. osób, akcję zbierania podpisów koordynował przede wszystkim NSZZ Solidarność. Projekt zakłada zakaz handlu w niedziele w większości placówek handlowych z wyjątkiem m.in. stacji benzynowych, kwiaciarni, piekarni i aptek.
Według Komudy, eksperta z portalu Rynekpracy.org, działania te są konieczne, bo polscy szefowie traktują swoich pracowników "jak parobków na folwarku", płacąc minimalne stawki, zmuszając do pracy po godzinach w dni wolne czy stosując mobbing. Z kolei pracownik - wskazywał - w takich warunkach często nie daje z siebie wszystkiego, niepilnowany "obija się", marnuje zasoby firmy, nie chce też rozwijać się i "kombinuje".
- To zjawisko i jego efekty (na przykład duża rotacja, brak identyfikacji pracownika z miejscem pracy, brak inwencji i zaangażowania menedżerów) wpływa na niską efektywność pracy w Polsce, a więc także negatywnie odbija się na polskiej gospodarce i jej globalnej konkurencyjności. Zakaz pracy w niedzielę jest wprawdzie małym krokiem na drodze cywilizowania rynku pracy, ale każdy krok w stronę normalności, którą znamy z Europy Zachodniej, gdzie w niedzielę w większości państw nie pracuje się wcale lub tylko w ograniczonym stopniu, może przybliżać nas do przełamania tego folwarcznego przekleństwa - przekonywał Łukasz Komuda.
Ekspert uważa, że reformę, poprawiającą sytuację pracowników, warto przyjąć, nawet jeśli może się to wiązać z pewnymi kosztami.
- Trzeba się liczyć z utratą pewnej liczby miejsc pracy. Przynajmniej na początku pracę może stracić część sprzedawców, choć na pewno nie co siódmy, jak straszą niektórzy. Ograniczenie handlu w jeden, określony dzień tygodnia nie zmniejszy co prawda poziomu konsumpcji, ale spowoduje przesunięcie sprzedaży na inne dni i inne, mniejsze sklepy. Ale w dłuższej perspektywie, np. 12-18 miesięcy przedsiębiorstwa handlowe nauczą się już funkcjonować na nowych zasadach, ocenią, jakie zasoby są im potrzebne, a skoro ruch w pozostałe dni wzrośnie, to stanie się konieczne uzupełnienie kadr - ocenił Łukasz Komuda.
Argumentował, że w Polsce od wielu lat normą jest narzucanie pracownikom obowiązków, którym ledwo są w stanie podołać, więc wydaje się mało prawdopodobne, by dotychczasowemu personelowi udało się obsłużyć ruch o jedną szóstą większy niż do tej pory w dni od poniedziałku do soboty. Jego zdaniem zatrudnienie w handlu wzrośnie więc z czasem i dobije blisko poziomu sprzed zmiany.
- Gorzej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o zamówienia sektora handlowego na zewnętrzne usługi, np. ochroniarskie czy sprzątania. Będzie mniej zleceń, bo mniej dni, w jakie mogłyby je wykonywać firmy i pracownicy z tych branż. Nie będzie dwukrotnego sprzątania w sobotę czy podwójnej liczby ochroniarzy w ten dzień, by wyrównać ubytek w niedzielę - zauważył Komuda.
Ekspert uważa szacunki sieci handlowych, które spodziewają się ubytku ok. 40-50 tys. miejsc pracy - za zawyżone.
- Zresztą nawet jeśliby wziąć je za dobrą monetę, to nie mówimy tu o dużej skali zwolnień, bo w Polsce pracuje ok. 16 mln ludzi, a w handlu - 2 mln. Ponadto pamiętajmy, że chodzi tu o kiepskie miejsca pracy, jedne z najgorszych w polskiej gospodarce pod względem wynagrodzenia, warunków pracy i popularności umów śmieciowych. Tymczasem wielu pracujących w niedziele nie ma umowy o pracę, więc nie może liczyć na wynikające z Kodeksu pracy dodatki albo rekompensaty z tytułu pracy w niedzielę.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.