Najnowocześniejsza klimatyzacja w polskim górnictwie

Sięganie do coraz niżej położonych pokładów węgla wiąże się ze wzrostem temperatury wyrobisk górniczych. Aby zapewnić górnikom bezpieczne i względnie komfortowe warunki pracy, niezbędne jest stosowanie najnowocześniejszych rozwiązań klimatyzacyjnych. Od kilku lat wdraża je z powodzeniem kopalnia Budryk, należąca do Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

W ornontowickiej kopalni jest ok. 85 km wyrobisk. Schładzanie wszystkich mija się z celem. Schładza się więc tylko te, w których pracują ludzie. Ponad trzy lata temu w zakładzie rozpoczęto roboty przygotowawcze do eksploatacji pokładów węgla zalegających pomiędzy poziomami 1050 m i 1290 m. Temperatura skał waha się tam na poziomie od 40 st. C do ponad 50 st. C. Podjęto więc decyzję o rozbudowie funkcjonującego od 2007 r. układu centralnej klimatyzacji.

Woda lodowa
Istotą tego typu rozwiązania jest wytwarzanie w stacji klimatycznej na powierzchni tzw. wody lodowej (zimnej) o temperaturze ok. 2 st. C i transportowanie jej rurociągami biegnącymi w szybie i w wyrobiskach do chłodnic powietrza, usytuowanych w miejscach, gdzie pracują ludzie. Tam temperatura powietrza przekracza 28 st. C. Woda zimna oddaje swój chłód do powietrza przepływającego przez chłodnicę ochładzając je o ok. 15 st. C. Następnie miesza się ono z powietrzem otoczenia obniżając temperaturę poniżej 28 st. C.

- Efekty są konkretne. Zgodnie z przepisami załoga może pracować w temperaturze poniżej 28 st. C 7,5 godziny. Gdyby temperatura przekraczała 28 st. C, ten czas skróciłby się sześciu godzin - wylicza Marian Banaś, kierownik Działu Energomechanicznego, główny inżynier energomechaniczny w kopalni Budryk.

Rurociągi, którymi płynie zimna woda, są izolowane, aby na trasie przepływu nie dochodziło do jej ogrzania. Woda wraca do stacji klimatycznej rurociągami nieizolowanymi. Poza tym układ centralnej klimatyzacji działa w pełni automatycznie. Rurociągi w wyrobiskach dołowych, zarówno w części już istniejącej, jak i w rozbudowanej, wyposażono w urządzenia kontrolujące przepływy, temperatury i ciśnienie wody, a także elektryczne zasuwy zdalnie sterowane w głównych odgałęzieniach rurociągów.

Dyspozytor na powierzchni śledzi na bieżąco wartości wskazywane przez urządzenia pomiarowe układu i ma możliwość regulowania ilości przepływającej zimnej wody do chłodnic powietrza w poszczególnych rejonach kopalni. Co ciekawe, w przypadku uszkodzenia rurociągu dzięki zastosowanym rozwiązaniom można natychmiast odciąć dopływ wody do uszkodzonego miejsca i zapobiec zalaniu wyrobiska. Ogranicza to straty wody i nie powoduje powstawania rozlewisk na spągu, które utrudniają poruszanie się załogi i zwiększają wilgotność powietrza. Jest to kolejny czynnik niekorzystnie wpływający na komfort pracy.

W ciągu roku
Rozbudowa centralnej klimatyzacji była realizowana w ciągu ostatnich 12 miesięcy i oddana do użytku we wrześniu br. Została tak przygotowana, aby wraz z postępem robót górniczych w latach 2016-2025 można ją było dalej rozbudowywać. Przy czym rozbudowie podlegać będą tylko rurociągi biegnące w wyrobiskach podziemnych, gdyż dwa "serca" układu, czyli. Stacja klimatyczna na powierzchni i podajniki cieczy w komorach przy szybie VI (na poziomach 900 i 1050), są już przygotowane do instalowania chłodnic powietrza w nowych, nawet najgłębszych rejonach kopalni, np. na poziomie 1290 m.

Wyposażenie podajnika cieczy na poziomie 1050 m wykonały firmy ELTRANS i DPMtech, a rozbudowę stacji na powierzchni spółka GEA z Gdyni. Samo urządzenie zostało wyprodukowane przez firmę Ziemag Tecberg Polska. Centralny układ klimatyzacji z dwoma podajnikami cieczy zastosowany w kopalni Budryk jest obecnie najnowocześniejszą instalacją klimatyczną w polskim górnictwie.

Centralny układ klimatyzacji z dwoma podajnikami cieczy zastosowany w kopalni Budryk jest obecnie najnowocześniejszą instalacją klimatyczną w polskim górnictwie. Firmy ELTRANS oraz DPMtech opracowały niezbędne projekty, dokumentację techniczną wraz z zabudową, rozruchem i regulacją trójkomorowego podajnika cieczy w części mechanicznej oraz elektrycznej obiegu pierwotnego. Wyposażyły także komorę podajnika i zainstalowały monitoring parametrów pracy urządzenia. Na powierzchni stację rozbudowała spółka GEA z Gdyni. Sam podajnik cieczy został wyprodukowany przez firmę Siemag Tecberg Polska.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.