WIEDZĄ SĄSIEDZI KTO NA CZYM SIEDZI...
Książki Marcela Prousta zaliczane są do największych arcydzieł światowej literatury i, jak to z arcydziełami bywa, mają rzesze miłośników i jeszcze większe rzesze nieprzejednanych przeciwników. Oczywiście najwięcej jest tych, którzy to mają "gdzieś", jak najprawdopodobniej także całą resztę literatury. Ja mieszczę się w tych dwóch pierwszych grupach, ale od 40 lat z okładem nie potrafię się zdecydować: czy wśród pierwszych, czy wśród drugich. W każdym bądź razie w ślad za autorem co jakiś czas udaję się na "poszukiwanie straconego czasu", by wreszcie dociec czy jestem miłośnikiem owego monumentalnego siedmioksiągu, czy wręcz odwrotnie. Ale jak na razie moje starania nie przyniosły widocznego efektu i obawiam się, że zanim przyniosą to będę znał na pamięć całe dzieło - no, chyba że nie zdążę z przyczyn naturalnych.
Podczas owych czytelniczych zmagań odnajduję na kartach ciągle nowe tzw. "smaczki". W tym roku, czytając pod pachnącymi, śródziemnomorskimi sosnami drugi tom, zatytułowany: "W cieniu zakwitających dziewcząt" - co jest tytułem bardzo wakacyjnym, a i to co się pod nim kryje ma wakacyjne odniesienia - zwróciłem uwagę na opisany przez autora "klub golców". Bynajmniej nie chodzi w tym o miłośników naturyzmu (nudyzmu), lecz o pewien typ podglądaczy. Ale nie chodzi też - co być może jest najprostszą sugestią — o wyposażonych w teleobiektywy i lornetki osobników, ukrytych za wzniesieniami wydm przy naturystycznych plażach. Nie. Tą nazwą w Paryżu końca XIX wieku określano ludzi z drobnomieszczańskich warstw, którzy w wolnych chwilach chodzili na najelegantsze ulice miasta po to tylko, by podglądać życie ich bogatych mieszkańców. I właśnie ci bogaci ochrzcili owych "podglądaczy" dość pogardliwym określeniem "klub golców".
Skłonność do podglądania innych wydaje się być typową cechą wielu ludzi. Może nawet większości. Wakacje temu sprzyjają dodatkowo. Pary, które swoje intymne sprawy rozgrywają w gąszczach parkowych krzewów i leśnych ostępów, ekskluzywne jachty w marinach właściwie "podglądamy" stale: patrzymy jak inni są ubrani, co jedzą, jak się bawią, co czytają, itp. Idąc wieczorem ulicą mimowolnie spoglądamy przez okna do rozświetlonych wnętrz — jeśli nie zasłonięte firankami, żaluzjami, okiennicami. Na tym tle wyjątkowi są Holendrzy, którzy na ogół okien nie zasłaniają niczym, co skłania do wniosku, że albo nie mają skłonności do podglądania, albo mają skłonność do ekschibicjonizmu, albo się tym wcale nie przejmują.
Inne nacje "tak nie mają". Pewien mój znajomy był dość dawno temu na prowincji w Korei Północnej. Miejscowa ludność uważnie obserwowała każdy krok przybyszy z Europy, towarzysząc im przez cały dzień dosłownie wszędzie. Do spania otrzymali mały domek. Ponieważ było ciepło, okna były otwarte. A pod oknami, oczywiście, cała wioska. Wreszcie zgaszono światła - czyli świece - i położono się spać. Lecz po chwili światła zapłonęły ponownie. Mieszkańcy przynieśli swoje świece. Rano nadal byli pod oknami... No, ale to skrajny przykład, choć być może wcale nie tak odległy i nie tak bardzo odosobniony. W każdym bądź razie z zamiłowania do podglądactwa zrodziły się programy telewizyjne w rodzaju "wielkiego brata", najróżnieszych "szczerych rozmów" itd. W takich programach z jednej strony mamy "podglądaczy", a z drugiej "ekschibicjonistów" - którzy chcą być podglądani.
Wracając do "klubu golców", niektórzy ludzie nie cieszą się tym, co mają, lecz martwią się tym, czego nie mają. I bynajmniej nie chodzi o niedostatki w wykształceniu, wiedzy, moralności, nawet zdrowiu. Żeby dokładnie uzmysłowić sobie czego nie mają, zaglądają do tych, którzy to coś mają - czyli do tzw. "lepszych dzielnic". Jeśli się da, bo dziś takie "lepsze dzielnice" nie są już powszechnie dostępne "klubowi golców". Dziś strzegą ich mury, zasieki, alarmy i strażnicy pod bronią. Ale na przykład w takim kalifornijskim Beverly Hills organizuje się specjalne wycieczki dla "klubu golców", który chce przez chwilę podejrzeć, jak to się żyje tym bogatszym. Można by i u nas zorganizować takie wyprawy do dzielnic "za drutami". Jestem pewien, że chętnych by nie zabrakło. Bo wszak wiadomo, że nie wiemy o sobie połowy tego, co wiedzą nasi sąsiedzi, a wskazanie: "patrz swego, nie cudzego" nie ma zbyt wielu admiratorów.
Jurek Ciurlok "Ecik"
PRZERWA NA REKLAMĘ
Tym razem autentyczna reklama z przedwojennej Warszawy i to wierszem!
Pije młody, pije stary,
Pije pastor i wikary,
Pije chory, pije lekarz,
Pije grabarz i aptekarz,
Piją ojce, piją dziatki,
Piją wdowy i mężatki,
Piją w ludzie, piją w rządzie
I na morzu i na lądzie,
Piją w dworze, piją w chacie,
Piją wszędzie, wiedz mój bracie
Z tego płynie rada taka
Dla bogacza i biedaka:
Jeśli chcesz mieć dobrą głowę
To pij wina owocowe!
Ten wierszyk - przyznają Państwo, że nader zgrabny - reklamował "pierwszą wytwórnię dla eksportu oraz sprzedaży w kraju win owocowych M. Trippenbach i syn". Wina były porzeczkowe, gruszkowe i z owoców mieszanych w 18 rodzajach i cenach na każdą kieszeń. Ale ich nazwy nie dorównywały dzisiejszej poetyce różnych: "Kropli Zeusa", "Czaru teściowej", "J 23" etc. Natomiast ceny były podobne. O jakości, niestety, wypowiedzieć się nie potrafię...
Z NAUKOWEGO PÓNKTU WIDZENIA
Przyglądam się z uwagą różnym ubezpieczeniom społecznym. Przyglądam się poprzez reklamy zachęcające do ich zawarcia. W wyniku tych obserwacji doszedłem do kilku wniosków. Po pierwsze, towarzystwa ubezpieczeniowe posiadły tajemną wiedzę, której przez wieki bezskutecznie poszukiwały rzesze alchemików - otóż potrafią wytwarzać złoto z niczego. Tzn. dziś raczej pieniądze, które ubezpieczeni mogą otrzymywać w nieograniczonych ilościach. Zatem - po drugie - każdy ubezpieczony może mieć dużo pieniędzy bez potrzeby pracy. Zatem - po trzecie - towarzystwa ubezpieczeniowe tworzą dobrobyt dla każdego poprzez wypadki, choroby, klęski żywiołowe i śmierć.
W MARKLOWICACH, WĄCHOCKU I GDZIE INDZIEJ...
Czy to prawda, że orkiestra dęta z Marklowic gra najlepiej?
Tak, to prawda; gra najlepiej w cymbergaja...
Dlaczego we wszystkich sklepach w Wąchocku i okolicy zabrakło kisielu?
Bo sołtys kazał wyremontować drogi tak, żeby były we wszystkich kolorach tęczy...
Dlaczego krowy w Kamujku mają na głowach kaski?
Bo na pastwiska wożą je na motocyklach...
Dlaczego córka sołtysa w Dupicach zaprzestała gry na skrzypcach?
Bo sąsiad dostał pozwolenie na posiadanie broni...
KÓNSKI Z BELE KÓND
Niejednoznaczność bytu
- Tatusiu - zwraca się do ojca mały Wicuś - jak nazywa się mama konia?
- Klacz, synku...
- A tatuś konia?
- To ogier, synku...
- A dziecko konia?
- Źrebak... Albo źrebię...
- Tatusiu, to jakieś dziwne. W rodzinie konia, nie ma takiego konia, co by się nazywał koń???
Przemyślny
Na podwórku, późnym wieczorem, jedna z lokatorek zauważyła malca sąsiadów ukrytego za śmietnikiem.
- Idź już do domu bo późno!
- Nie pójdę, bo dostanę lanie - odparł malec.
- To jak długo chcesz się tu chować? Przecież kiedyś będziesz musiał wyjść.
- Tak, ale dopiero za trzy godziny...
- To wtedy dopiero lanie dostaniesz...
- Wtedy na pewno nie! Wtedy wszyscy się ucieszą, że się odnalazłem i że nic mi się nie stało.
Ryzykowna gra
Rozmawiają dwie koleżanki w pracy o trzeciej koleżance:
- Ty nie wiesz dlaczego Bożenka jest dziś taka zła?
- To przez zagadkę.
- Przez zagadkę??? Czegoś nie odgadła?
- Ona nie zgadywała a inni odgadli.
- Nic nie rozumiem!
- No normalnie: zapytała kolegów, jak myślą, ile ma lat? I nikt się nie pomylił...
Kuriozum
Niezwykle podekscytowny Ecik przybiegł do kolegi z nowiną:
- Tyś słyszoł?! Gerchad Niypatrzoł sie uożynił! Jo niy wiym, kaj uón mioł uoczy?! Dyć ta jego baba je uod niego uo głowa wiynkszo!!!
- Ale cóż z tego? Dyć dzisiok już się na to niy patrzi...
- Ja, chopie, ale jakbyś ty zoboczył ta głowa!!!
MYŚLI WIELKICH, MĄDRYCH, NIE ZAWSZE ZNANYCH...
Zdarza się często, że mały człowiek patrzy na wielkiego człowieka z góry. Najczęściej jednak czeka, aż tamten się położy.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
