Każdego roku na większości stacji monitoringowych jakości powietrza Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach stwierdza się przekroczenia dopuszczalnych poziomów pyłu zawieszonego i benzopirenu.
Powodem jest spalanie paliw kiepskiej jakości w starych paleniskach, o złych parametrach energetycznych. Z tego powodu w okresie sezonu grzewczego, od października do kwietnia, jakość powietrza jest fatalna, zwłaszcza w strefach zabudowy mieszkaniowej.
Bardzo wysokie stężenia pyłu zawieszonego, przekraczające czasami nawet kilkukrotnie normę 50 miligramów na metr sześcienny, występują zwłaszcza podczas niekorzystnych warunków meteorologicznych, takich jak niska temperatura, bezwietrzna pogoda i brak opadów atmosferycznych.
Trujące substancje
Wielu użytkowników pieców starego typu, spalających odpady i paliwa niskiej jakości, nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, jak bardzo szkodzi zdrowiu własnemu i innych. Emitowany dwutlenek siarki powoduje ból głowy i wpływa negatywnie na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Benzopiren, który powstaje w procesie niecałkowitego spalania węgla, podrażnia oczy, nos i gardło. Z kolei pył zawieszony może wywoływać stany zapalne, infekcje, astmę, a nawet raka płuc! Ma ponadto zgubny wpływ na układ rozrodczy. Dwutlenek azotu — jak wynika z badań — atakuje wątrobę i śledzionę.
Zdaniem dr. hab. n. med. Małgorzaty Kowalskiej z Katedry i Zakładu Epidemiologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach zanieczyszczenia mogą oddziaływać w sposób krótkookresowy, np. jeśli dziś występuje niska emisja, to w krótkim okresie od narażenia można spodziewać się występowania efektów zdrowotnych. Należą do nich przede wszystkim zaostrzenie chorób już istniejących w populacji wrażliwej, a więc jeśli ktoś choruje na astmę, to istnieje duże prawdopodobieństwo pogorszenia stanu zdrowia w postaci kaszlu, świstów lub pisków w układzie oddechowym. Jeśli ktoś ma problemy w obrębie układu krążenia, to również mogą pojawić się negatywne symptomy, takie jak bolesność w klatce piersiowej czy duszności. Często także dochodzi do miejscowego procesu zapalnego, pojawić się mogą zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, kaszel czy katar.
Badania przeprowadzone w centrum Krakowa przez prof. Wiesława Jędrychowskiego z Katedry Epidemiologii i Medycyny Zapobiegawczej Collegium Medicum UJ sugerują, że matki eksponowane na większe stężenia dobowe drobnych pyłów rodzą dzieci mniejsze, jeżeli chodzi o długość urodzeniową, a także z mniejszym obwodem głowy.
Zamiast odpadów ekogroszki
- Poprawa jakości powietrza powinna nastąpić w wyniku realizacji Programów Ochrony Powietrza. Kolejny jest obecnie w trakcie uchwalania. Określają one zakres działań niezbędnych do podjęcia przez praktycznie wszystkie gminy województwa śląskiego w okresie do 2020 r. w celu poprawy złej jakości powietrza na terenie województwa śląskiego. W ramach realizacji POP przewiduje się m in. rozbudowę i integrację sieci ciepłowniczej, ograniczanie emisji ze źródeł komunikacyjnych oraz ograniczanie emisji ze źródeł przemysłowych — wyjaśnia Andrzej Szczygieł, naczelnik Wydziału Monitoringu Środowiska w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Katowicach — przyznając jednak, że tempo realizacji programów jest zbyt wolne.
Sporządzona przez Inspektorat analiza zakresu prac wykonanych przez gminy w ramach POP wskazuje na konieczność bardzo znaczącego ich zintensyfikowania. W przeciwnym wypadku o poprawie jakości powietrza w województwie śląskim będziemy mogli jedynie pomarzyć.
Naturalnie problem złej jakości powietrza nie dotyczy wyłącznie województwa śląskiego, ale praktycznie całej Polski. Warto zatem pamiętać o tym, że można efektywnie, a zarazem ekonomicznie grzać węglem. Ale pod warunkiem, że ma się do dyspozycji piec retortowy, drożne przewody kominowe i przede wszystkim dobre jakościowo paliwo, czyli ekogroszki, produkowane m.in. przez Kompanię Węglową, Katowicki Holding Węglowy i Jastrzębską Spółkę Węglową. Można je kupić w autoryzowanych składach węglowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.