W kopalniach Grupy Górażdże trwa druga edycja konkursu "Quarry Life Award" na najlepsze projekty naukowo-badawcze prowadzone w celu popularyzacji i ochrony walorów przyrodniczych terenów kopalnianych - poinformowało portal górniczy nettg.pl biuro prasowe spółki. W tym roku uczestnicy "QLA" wzięli pod lupę m.in. siedliska dzikich pszczół i gniewosza plamistego. To jednak, jak się okazuje, nie jedyni mieszkańcy kopalń odkrywkowych.
Roztaczające się niejednokrotnie na obszarze setek hektarów kopalnie surowców mineralnych to często tereny o wysokiej wartości przyrodniczej. Z jednej strony podlegają one wpływowi człowieka, ale z drugiej - usytuowane na terenach zamkniętych - stanowią atrakcyjne siedliska dla wielu cennych gatunków roślin i zwierząt, które w innym miejscu nie znalazłyby tak dogodnych warunków rozwoju.
Aby zachować to naturalne dobro, międzynarodowy koncern HeidelbergCement wraz z należącymi do niego spółkami Grupy Górażdże od lat podejmują działania na rzecz ochrony bioróżnorodności terenów kopalnianych, realizują też wiele inicjatyw popularyzujących walory przyrodnicze tych terenów. Jednym z projektów jest organizowany co dwa lata konkurs przyrodniczy "Quarry Life Award", skierowany do studentów i naukowców kierunków przyrodniczych uczelni wyższych oraz ośrodków naukowych, stowarzyszeń i organizacji ochrony przyrody.
Do tegorocznej, polskiej edycji konkursu "QLA" zostały zgłoszone 22 projekty - dwukrotnie więcej niż dwa lata temu. Spośród nich jury wybrało 5 najciekawszych, które są obecnie realizowane na terenie 3 kopalń należących do Grupy Górażdże. Uroczysta gala podsumowująca kilkumiesięczną rywalizację odbędzie się w listopadzie.
- Udało się ocenić populację dzikich pszczół zamieszkujących kopalnię Górażdże, podpatrzeć, jaki tryb życia prowadzi gniewosz plamisty - rzadko występujący w Polsce gatunek węża dusiciela, a także przebadać glebę pod kątem znajdujących się w niej nasion, by w przyszłości móc zoptymalizować techniki rekultywacyjne i efektywnie realizować działania ochronne - wyjaśnia Małgorzata Dąbrowska, koordynatorka projektu po stronie Grupy Górażdże.
A jest o co i o kogo walczyć - niektóre gatunki fauny i flory szczególnie dobrze czują się na terenach kopalnianych, gdzie chętnie zakładają swoje gniazda i wykorzystują dogodne dla nich siedliska. Potwierdza to Boris Barov, przedstawiciel międzynarodowego jury konkursu "QLA", członek Bird Life International. - Wiele gatunków roślin i zwierząt doskonale odnajduje się w warunkach kopalnianych, ponieważ - po pierwsze - kopalnie znajdują się w znacznym oddaleniu od upraw i dzięki temu rosnąca na nich roślinność nie jest skażona środkami ochrony roślin, a po drugie - przez wzgląd na specyfikę prac odkrywkowych - zwierzęta mają dostęp do pożywienia, które w innych warunkach nie byłoby tak łatwo dostępne. Z tych między innymi powodów niektóre gatunki uczyniły z kopalni i kamieniołomów swoją ulubioną siedzibę. Przykładem jest puchacz zwyczajny - wyjaśnia Boris Barov.
Wśród rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt żyjących w kopalniach Grupy Górażdże to właśnie ptaki reprezentują najliczniejszą grupę, jednak nie tylko one upodobały sobie kamieniołomy i żwirownie. W kopalniach odkrywkowych można spotkać również dzikie pszczoły, liczne gatunki płazów i gadów oraz rzadkie okazy roślin, m.in. wiele roślin storczykowatych.
Dwa lata temu w ramach "QLA" sporo czasu poświęcono na badania jarzęba brekini - chronionego gatunku drzewa należącego do rodziny różowatych, podczas gdy w tym roku przyrodnicy wzięli pod lupę głównie akweny wodne i glebę, a jeden z zespołów postawił sobie za cel stworzenie ścieżki przyrodniczej w kopalni w Nowogrodzie Bobrzańskim (woj. lubuskie). Wśród projektów poświęconych ochronie fauny kopalnianej uwagę zwraca natomiast pomysł Towarzystwa Herpetologicznego Natrix, na kompleksową inwentaryzację płazów i gadów występujących w Kopalni Górażdże, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk gniewosza plamistego. A jakie walory przyrodnicze ten niezwykle rzadki wąż dusiciel dostrzega na terenie kopalń? - Na terenach pokopalnianych jest dużo siedlisk, które mogą być korzystne dla płazów i gadów, ponieważ wydobycie powoduje powstawanie zagłębień terenów, w których zbiera się woda i w ten sposób powstają zbiorniki. Ponadto gniewosz bardzo lubi miejsca odkryte, otwarte, półotwarte, usypiska kamieni, których w kopalniach nie brakuje - wyjaśnia Edyta Turniak z Towarzystwa Herpetologicznego "Natrix".
Tereny kopalni odkrywkowych to bardzo różnorodne i atrakcyjne przyrodniczo miejsca, które, mimo intensywnej eksploatacji, mają szansę na wzbogacenie swojej biologicznej różnorodności. Służą temu realizowane w kopalniach Grupy Górażdże programy zarządzania bioróżnorodnością oraz inicjatywy takie, jak "Quarry Life Award". Najwięcej takich działań podejmuje się w kopalni wapienia Górażdże, która obok systematycznie prowadzonych prac rekultywacyjnych, od 2005 r. realizuje również - we współpracy z przyrodnikami z Uniwersytetu Opolskiego - programy ochrony bioróżnorodności. Ich celem jest minimalizowanie zmian w środowisku przyrodniczym, związanych z eksploatacją surowców. W 2010 r. na terenie Kopalni Górażdże uruchomiono ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną, ukazującą jej unikatowe walory przyrodnicze.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.