Kraje UE przyjęły w poniedziałek rozporządzenie w sprawie wspólnego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Jest on drugim, po wspólnym nadzorze, filarem unii bankowej i ma zapewnić, by podatnicy nie ponosili kosztów ratowania banków.
Już w kwietniu przepisy te przyjął Parlament Europejski. Wspólny mechanizm upadłościowy banków ma wejść w życie od 1 stycznia 2015 r., choć funkcje likwidacyjne i mechanizm strat wierzycieli (bail-in) mają być stosowane od stycznia 2016 r.
- Ustanowiliśmy kolejny ważny filar europejskiej unii bankowej, która pomoże chronić wspólny rynek i dobrobyt wszystkich obywateli UE, która dotkliwie odczuła skutki globalnego kryzysu finansowego - oświadczył w poniedziałek włoski minister gospodarki i finansów Pier Carlo Padoan (Włochy przewodniczą w tym półroczu Unii Europejskiej - red.) Dodał, że SRM przyniesie "radykalną poprawę" unijnych regulacji dotyczących sektora bankowego, które będą służyć rozwojowi europejskiego gospodarki, nie obciążając publicznych budżetów odpowiedzialnością za ryzyko podejmowane przez prywatne podmioty.
SRM ma zagwarantować, że jeśli bank napotka poważne problemy, jego likwidacja będzie przebiegać w sposób kontrolowany z minimalnymi kosztami dla podatników i realnej gospodarki. Powstanie finansowany przez banki fundusz upadłościowy, a w stratach mają uczestniczyć udziałowcy i niektórzy wierzyciele.
W nowym systemie to głównie Europejski Bank Centralny będzie uruchamiać proces uporządkowanej likwidacji, gdy oceni, że bank upada. Inicjatywę może też podjąć Rada SRM. Odpowiedni plan likwidacji w przypadku "systemowego zagrożenia" będzie opracowywać Rada SRM i akceptować go Komisja Europejska; w pewnym przypadkach prawo akceptacji lub odrzucenia planu będzie mieć Rada UE. Jeśli nie będzie sprzeciwów, plan likwidacji będzie wchodzić w życie w ciągu 24 godzin.
Rada SRM będzie bezpośrednio odpowiadać za banki transgraniczne oraz 130 banków objętych bezpośrednim nadzorem EBC w ramach wspólnego systemu nadzoru (reprezentują one 85 proc. aktywów bankowych w strefie euro). Za resztę banków odpowiadać będą krajowi nadzorcy, jeśli ich likwidacja nie będzie wymagać uruchomienia środków ze wspólnego funduszu upadłościowego.
Rozporządzenie w sprawie mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków uzupełnia podpisana przez kraje członkowskie umowa międzyrządowa, regulującą zasady wspólnego funduszu na likwidację banków. Fundusz upadłościowy dla banków będzie stopniowo budowany przez osiem lat i jego wartość ma wynieść co najmniej 1 proc. gwarantowanych depozytów. Szacuje się, że będzie to kwota 55 mld euro.
Unia bankowa, choć dotyczy głównie krajów strefy euro, jest otwarta dla krajów spoza eurolandu, które mają mieć prawo przystąpienia do niej w każdej chwili. Jesienią działalność rozpocznie wspólny nadzór EBC, więc gdyby kraje te chciały uczestniczyć w unii bankowej, od początku musiałyby do niej przystąpić przed tym terminem.
Zgodnie z wykazem prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów rząd jeszcze w tym roku powinien przyjąć projekt ustawy umożliwiającej uporządkowaną likwidację banków. Chodzi o projekt nowelizacji ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, uporządkowanej likwidacji banków oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Przygotowało go Ministerstwo Finansów.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
